Xe tăng Abrams và Leopard 2.
Theo Bộ Quốc phòng Nga, khi xung đột Ukraine leo thang vào năm 2022 và các lực lượng của Kiev đứng đầu trong cuộc chiến ủy nhiệm của NATO chống lại Nga, Mỹ và các đồng minh châu Âu ban đầu tỏ ra hài lòng với việc cung cấp hỗ trợ quân sự hạn chế, đồng thời cố gắng làm tê liệt Nga bằng các biện pháp trừng phạt kinh tế khắc nghiệt.
Khi cuộc chiến kinh tế chống lại Nga tỏ ra không hiệu quả và Ukraine đã chứng tỏ rằng họ khá giỏi trong việc trong việc làm mất khí tài trong chiến đấu nhưng lại kém trong việc thay thế nó, các nhà tài trợ của Kiev đã quyết định chuyển hướng và bắt đầu cung cấp ngày càng nhiều vũ khí mạnh mẽ hơn.
Trước tháng 2 năm 2022, Mỹ và các lực lượng của họ đã cung cấp cho Ukraine hầu hết các loại vũ khí phòng thủ như bệ phóng tên lửa chống tăng di động Javelin. Vào năm 2022 và 2023, họ đã cung cấp cho Kiev pháo binh, hệ thống phòng không và xe bọc thép.
Mặc dù bản chất của những đóng góp này khác nhau giữa các quốc gia, nhưng một số quốc gia thậm chí còn đi xa hơn khi cung cấp cho lực lượng Ukraine xe tăng chiến đấu chủ lực - loại vũ khí mà Kiev được cho là sẽ sử dụng để xuyên thủng hệ thống phòng thủ của Nga và đưa quân đội của mình tiến gần đến tiền đồn Nga.
Vậy những quốc gia nào đã cung cấp cho Kiev những chiếc xe bọc thép khổng lồ này và chính xác thì họ đã gửi những gì?
Ai đã cung cấp xe tăng cho Ukraine?
Tin tức về việc quân đội Ukraine tiếp nhận xe tăng từ các thành viên NATO bắt đầu xuất hiện từ giữa năm 2022, với các nhà tài trợ chủ yếu là những thành viên mới nhất của khối NATO.
Vào tháng 7 năm 2022, chính quyền Ukraine tự hào tuyên bố rằng họ đã nhận được một đội xe tăng chiến đấu chủ lực PT-91 Twardy của Ba Lan, về cơ bản là phiên bản nâng cấp của xe tăng T-72 của Liên Xô mà Ba Lan từng hoạt động khi còn là thành viên của Hiệp ước Warsaw .
Nước này cũng cung cấp cho Kiev khoảng 320 xe tăng T-72 nguyên bản.
Một số phiên bản cải tiến khác nhau của T-72 cũng được Cộng hòa Séc, Bulgaria và Bắc Macedonia gửi tới Ukraine , trong khi Slovenia cung cấp cho Kiev xe tăng M-55S - một phiên bản cải tiến của một mẫu xe tăng thậm chí còn cũ hơn của Liên Xô là T-55.
Ban đầu, những chiếc xe tăng do phương Tây ủng hộ gửi đến Ukraine hầu hết là mẫu của Liên Xô và các sản phẩm được phát triển từ nguyên bản của chúng, điều này có ý nghĩa từ một số góc độ.
Thứ nhất, các đội xe tăng Ukraine không cần phải được đào tạo chuyên sâu để vận hành những phương tiện này, vì chúng giống với những chiếc xe tăng mà quân đội Ukraine đã có, chưa kể việc sửa chữa những chiếc xe tăng này tại chỗ tương đối dễ dàng.
Tuy nhiên, tổn thất về xe tăng của Ukraine vẫn tiếp tục gia tăng và chẳng bao lâu sau, các chuyến vận tải chở xe tăng thực sự của phương Tây đã được nhìn thấy đang hướng tới Ukraine.
Một số thành viên NATO như Đức, Tây Ban Nha, Canada, Đan Mạch, Phần Lan, Hà Lan, Ba Lan (một lần nữa), Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha đã sớm cam kết gửi xe tăng Leopard 2 tới Ukraine.
Đan Mạch, Đức và Hà Lan cũng hứa cung cấp cho Kiev một số lượng lớn xe tăng cũ hơn là Leopard 1, trong khi Thụy Điển đưa Strv 122 – phiên bản Leopard 2 của Thụy Điển vào những lần cung cấp vũ khí cho Kiev.
Cuối cùng, Mỹ đã chuyển giao xe tăng M1 Abrams nổi tiếng của mình cho Ukraine, trong khi Anh gửi xe tăng Challenger 2.
Pháp cũng cung cấp cho Ukraine một số xe bọc thép AMX-10RC, còn được biết đến là xe tăng hạng nhẹ.
Xe tăng nào đang được gửi đến Ukraine?
Các lô hàng xe tăng ban đầu đến Kiev chủ yếu bao gồm nhiều phiên bản cải tiến khác nhau của T-72 - có lẽ là một trong những loại xe tăng chiến đấu chủ lực phổ biến nhất trên thế giới và có thời điểm là trụ cột của lực lượng xe tăng Liên Xô.
Chiếc xe tăng nặng 46 tấn này thực sự nhẹ hơn và cơ động hơn so với một số xe tăng cồng kềnh hơn của các nước NATO; nó có động cơ diesel và được trang bị pháo nòng trơn 125 mm.
Với trọng lượng gần 46 tấn, PT-91 Twardy là xe tăng của Ba Lan dựa trên thiết kế T-72 của Liên Xô. Chiếc xe tăng này sử dụng cùng loại pháo 125mm như phiên bản tiền nhiệm thời Liên Xô và có động cơ, hệ thống điều khiển hỏa lực và áo giáp phản ứng nổ được nâng cấp.
Để so sánh, xe tăng Leopard 2 của Đức nặng 67 tấn, với vũ khí chính là pháo nòng trơn 120 mm. Người tiền nhiệm của nó, Leopard 1, chỉ nặng khoảng 42 tấn (thậm chí còn nhẹ hơn một chút so với trọng lượng của T-72), được trang bị pháo 105 mm.
Mặc dù đã được nâng cấp nhiều lần trong những năm qua, Leopard 1 là một loại xe tăng khá cũ, được đưa vào sử dụng lần đầu tiên từ năm 1965. Leopard 1 đã được Đức cho nghỉ hưu từ lâu, mặc dù khá nhiều xe tăng trong số này vẫn đang được vận hành bởi các nước ở Châu Âu và Châu Mỹ Latinh và gửi đến Ukraine.
Stridsvagn 122 hay gọi tắt là Strv 122 về cơ bản là một bản sửa đổi của Thụy Điển từ thiết kế Leopard 2. Chiếc xe tăng nặng 62 tấn này được trang bị pháo nòng trơn 120 mm và có hệ thống ngắm mục tiêu cũng như giáp tốt hơn Leopard 2.
Trong khi các đặc tính của Strv 122 trông rất ấn tượng, đặc biệt là trên giấy tờ, thì cuộc chiến ở Ukraine đã cho thấy rằng ngay cả những chiếc xe tăng được bảo vệ rất tốt theo tuyên bố như vậy vẫn có thể bị tiêu diệt.
So với những chiếc xe tăng nói trên, chiếc Challenger 2 của Anh với trọng lượng 75 tấn, trông giống như một chiếc xe bọc thép khổng lồ đang ì ạch trang bị một khẩu pháo nòng xoắn 120mm.
Bộ Quốc phòng Anh thậm chí còn từng khoe trên trang web của mình rằng chưa có chiếc Challenger 2 nào bị phá hủy bởi hỏa lực của kẻ thù - cho đến tháng 9 năm 2023 thì nội dung này không còn tồn tại trên trang web sau khi liên tiếp 2 chiếc Challenger bị lực lượng Nga phá hủy.
Xe tăng chiến đấu chủ lực M1 Abrams nặng 67 tấn của Mỹ vẫn chưa xuất hiện lần đầu trên chiến trường trong cuộc xung đột Ukraine. Các phiên bản ban đầu của M1 được trang bị pháo 105 mm trong khi các phiên bản sau này được trang bị súng tăng nòng trơn 120 mm.
Một điều khiến M1 Abrams khác biệt so với các xe tăng khác là động cơ tua-bin của nó có hiệu suất sử dụng nhiên liệu kém hơn so với động cơ của T-72 hoặc Leopard 2.
M-55S là phiên bản nâng cấp của xe tăng chiến đấu chủ lực T-55 của Liên Xô, trang bị pháo tăng 105mm tiêu chuẩn NATO và hệ thống nhắm mục tiêu cải tiến.
Lớp giáp của M-55S cũng đã được tăng cường và xe tăng cũng được trang bị nhiều thiết bị liên lạc tiên tiến hơn T-55. Tất cả những cải tiến này thực tế là bắt buộc, vì chiếc T-55 ban đầu đã được đưa vào sử dụng hơn 70 năm trước.
Cùng với đó là xe tăng AMX-10RC. Dù được trang bị pháo 105mm nhưng khó có thể được coi là xe tăng hạng nhẹ với khối lượng chỉ đạt 22 tấn ở phiên bản nặng nhất.
Chiếc xe bọc thép bánh hơi này khá cơ động, nhanh nhẹn và có sức mạnh lớn so với kích thước của nó, nhưng lớp giáp tương đối mỏng của nó khiến chúng dễ dàng bị tổn thương ngay cả với những loại đạn nhỏ.
Trong một số trường hợp, một chỉ huy Ukraine đã phàn nàn với nhà sản xuất Pháp rằng một chiếc AMX-10RC do Lực lượng vũ trang Ukraine vận hành đã bị vô hiệu khi một quả đạn pháo phát nổ gần đó và các mảnh đạn xuyên qua lớp giáp của xe.
Clip lực lượng Nga phá hủy xe M113 Mỹ chuyển cho Ukraine.