Retrofit đang dần trở thành một khái niệm quen thuộc trong giới chơi xe tại Việt Nam. Dễ hiểu nhất, đây là cách nâng cấp các option còn thiếu cho một chiếc xe. Công đoạn này vốn xuất hiện đầu tiên và phổ biến hơn ở các dòng xe sang, nay đã được nhiều thợ kỹ thuật áp dụng tới cả dòng xe phổ thông, điển hình như Mitsubishi.
Anh Nguyễn Mạnh Thái (Hà Nội) là một trong số đó. Anh dần nổi danh là một trong những “chuyên gia retrofit xe Mitsubishi” tại Việt Nam. Dưới đây là những chia sẻ của anh về công việc đầy duyên nợ này.
Chào anh, cảm ơn anh đã nhận lời phỏng vấn. Xin anh cho biết cơ duyên nào đã dẫn anh tới việc retrofit Mitsubishi?
Thực ra cũng rất tình cờ. Mở đầu bằng chiếc xe đầu đời của tôi là Kia Morning bản nhập, đi kèm với đó là những trang bị khá đầy đủ. Vì vậy tôi thấy khá hụt hẫng khi “nâng đời” lên chiếc Mitsubishi Outlander Sport nhập khẩu chính hãng hồi 2015 với mức giá hơn 1 tỷ đồng nhưng lại cắt bỏ nhiều trang bị. Trên vô-lăng thậm chí không xuất hiện một phím bấm chức năng nào như hệ thống tăng/giảm âm thanh hay ga tự động.
Sau đó, mấy người tôi quen trong hội người sử dụng xe Mitsubishi Outlander Sport cũng rất tò mò rằng, liệu có thể retrofit một vài tính năng bị cắt trên xe để giống với thị trường quốc tế hay không. Nhóm chúng tôi mày mò tìm hiểu và đặt bộ điều khiển âm thanh về, cắm lên xe và hoạt động được ngay.
Tính năng thứ hai chúng tôi đưa lên xe là ga tự động. Ban đầu nhóm cứ nghĩ giống với bộ điều khiển âm thanh, chỉ cần cắm là hoạt động được ngay nên cũng hí hửng đặt đồ về. Cho đến khi lắp đặt xong, mọi chuyện không như là mơ. Sau một thời gian tìm hiểu, hóa ra khi lắp đặt cruise control xong thì xe cần được mã hóa lại (coding) để có thể hoạt động được.
Đỉnh điểm là khi Mitsubishi Việt Nam (MMV) đưa mẫu Outlander về nước, tôi tìm hiểu và thấy mẫu xe này bị ẩn đi nhiều tính năng của hệ thống an toàn chủ động như cảnh báo lệch làn, ga tự động thích ứng,... Tôi lên cộng đồng retrofit quốc tế và hỏi rằng có thể mở khóa những tính đó không và những thành viên trả lời là có. Đó chính là lúc tôi nhận ra việc mã hóa sẽ mang lại cho chiếc xe những tính năng mà nhà sản xuất đã ẩn đi và quyết định tìm tòi kinh nghiệm để retrofit cho những ai có nhu cầu tại Việt Nam.
Tại sao anh lại lựa chọn thương hiệu Mitsubishi để retrofit mà không phải thương hiệu khác?
Như tôi đã đề cập ở trên, chiếc xe thứ hai của tôi là Mitsubishi Outlander Sport đã đưa tôi gần hơn tới định nghĩa retrofit. Việc tôi sở hữu một chiếc Mitsubishi sẽ có lợi thế là tôi có nhiều thời gian để có thể mày mò và học hỏi hơn thay vì việc đi tìm hiểu một mẫu xe khác mà mình không sở hữu.
Thứ hai là hệ thống của xe Mitsubishi hiện nay vẫn còn rất nhiều điều để khám phá nên tôi vẫn muốn lựa chọn thương hiệu này để tìm hiểu sâu hơn.
Ở thời điểm anh bắt đầu retrofit xe Mitsubishi, đã có ai làm trước đó giống anh chưa?
Theo tôi biết là chưa, cùng lắm chỉ có một vài bạn kỹ thuật làm tại hãng có chút kiến thức để có thể lắp cho khách hàng nút điều khiển âm thanh trên vô-lăng mà thôi.
Ở thời điểm đó, kiến thức retrofit xe Mitsubishi ít ai biết lắm. Tôi có đặt bộ cruise control chính hãng từ Nhật về Việt Nam và tự lắp thì không hoạt động được. Tôi gọi cả một thợ kỹ thuật ở hãng ra lắp cùng, cả hai loay hoay mất nửa ngày để lắp nhưng kết quả vẫn y như vậy nên lúc bắt đầu làm retrofit cũng vất vả lắm.
Như anh đã nói ở thời điểm bắt đầu cũng rất khó khăn trong việc retrofit, anh có thể chia sẻ thêm về những trở ngại đó không?
Khó khăn đầu tiên là không ai làm giống mình, nên chỉ biết tự mày mò tìm tòi một mình thôi. Tôi lên cộng đồng retrofit của Âu Mỹ để tìm thêm cách làm nhưng cũng không khá khẩm hơn bởi thị trường này họ thường độ về máy móc, vành lốp,... hơn là mở khóa những tính năng ẩn. Sau đó tôi tìm được diễn đàn của thị trường Đông Âu, đặc biệt là của Nga thì mới thấy nhiều tài liệu retrofit hơn để có thể bắt đầu sở thích của mình.
Trở ngại thứ hai là về đồ đạc, máy móc. Nguồn đồ để nhập về lắp cũng chưa biết ở đâu uy tín, hoặc tìm được đồ để trang bị cho xe thì lại thiếu những dụng cụ để căn chỉnh sao cho hoạt động chính xác. Khó nhất là có những tính năng bắt buộc phải sử dụng dụng cụ căn chỉnh của hãng mới hoạt động được, mà những cái đó thì hãng đâu có bán một cách rộng rãi đâu nên cũng tốn nhiều công sức lắm tôi mới có đủ những điều kiện để theo đuổi cái sở thích này.
Chắc hẳn anh cũng mất rất nhiều tiền để có thể rút ra bài học và kinh nghiệm retrofit đúng không?
Đúng vậy. Hạng mục mất tiền đầu tiên là những đoạn mã hóa để đưa vào xe giúp các hệ thống hoạt động không hề dễ kiếm hoặc miễn phí. Có nhiều người sẵn lòng viết đoạn code đó để công khai nhưng muốn copy về xe của mình là phải mất tiền.
Nếu không muốn mất tiền thì lại phải tự viết code, tự kiểm tra xem đã viết đúng thứ tự để xe hoạt động hay chưa. Tuy cách làm này đòi hỏi người dùng phải có kinh nghiệm về mảng công nghệ thông tin song cũng giúp người dùng hiểu thêm về chiếc xe của bản thân hơn.
Nếu là một người dùng tự đặt đồ về để lắp đặt trên xe thì có thể làm được không anh?
Tất nhiên là có. Nhưng như tôi đã nói, có những tính năng như cảnh báo va chạm phía trước, hệ thống giữ làn,... cần phải có dụng cụ chuyên dụng để có thể căn chỉnh radar. Nếu không làm đúng thì hệ thống có thể không hoạt động hoặc hoạt động bị sai dẫn đến những hậu quả đáng tiếc trên đường.
Ngoài ra, khi hãng xe cắt đi tính năng nào đó thì đồng nghĩa rằng hệ thống dây điện, jack cắm cũng sẽ khác biệt so với chiếc xe “full option” nên người dùng không chỉ quan tâm đến việc đặt đồ mà còn cần có sự am hiểu về các chuẩn lắp đặt ở trên xe.
Nhìn chung, việc tự lắp đặt tại nhà là hoàn toàn có thể nếu là một người có nhiều thời gian để tìm tòi, còn tôi sẽ chuyên phục vụ những tập khách hàng không có thời gian nhưng vẫn muốn xe mình trở nên “full option”. (Cười).
Khi retrofit xong, chiếc xe có bị mất bảo hành không anh?
Với kinh nghiệm của bản thân hiện nay, tôi có thể nói rằng những hệ thống dây điện, cụm điều khiển mà tôi lắp đặt cho xe gần như không khác biệt so với xe zin. Với những chi tiết mới, tôi đều đầu tư đặt chính hãng từ thị trường nước ngoài về nên sẽ đạt chuẩn theo của hãng nên khi “mổ xẻ” một cái xe đã retrofit sẽ trông không có gì khác biệt. Và việc lắp đặt cũng khá đơn giản nên khi khách hàng không muốn lắp đặt nữa, tôi sẵn sàng hỗ trợ họ việc “undo” các chi tiết đó để trở về trạng thái ban đầu.
Như anh đã chia sẻ, một chiếc Mitsubishi ngày nay có thể retrofit rất nhiều tính năng. Vậy theo anh tính năng nào mà người dùng nên cân nhắc nhất khi bỏ tiền ra?
Hiện nay, người tiêu dùng trong nước mua xe hơi thông thường phục vụ nhu cầu gia đình nên các tính năng an toàn sẽ được tôi đề cao nhất. Đến một trong những hãng xe bảo thủ và cắt nhiều option nhất tại Việt Nam là Toyota hiện nay cũng đã bắt đầu trang bị tiêu chuẩn gói an toàn Toyota Safety Sense cho dải sản phẩm của mình. Điều đó đã thể hiện nhu cầu tiêu dùng trong nước hiện nay thay đổi thế nào. Những tính năng an toàn ở đây bao gồm cảnh báo và hỗ trợ giữ làn, ga tự động thích ứng theo tốc độ xe phía trước, cảnh báo va chạm phía trước, cảnh báo điểm mù,...
Chắc hẳn sau nhiều năm làm việc này, anh sẽ có những kỉ niệm đáng nhớ hoặc một khách hàng nào gây ấn tượng với anh đúng không?
Đúng vậy. Đầu tiên tôi sẽ chia sẻ về kỷ niệm đáng nhớ ở thời điểm mới bắt đầu. Đó là trong một lần coding, tôi đã nhầm lẫn khi áp dụng một đoạn mã hóa cho xe đời cũ lên một chiếc Mitsubishi đời 2015. Hậu quả là chiếc xe bị khóa hộp số, hệ thống điện bị ngắt hết khiến tôi phải sử dụng tới chức năng shift-lock để có thể lái xe vào hãng. Nhưng trộm vía xe Mitsubishi khá “lành” nên khi vào hãng, kỹ thuật viên chỉ cần dùng máy tính, áp đoạn mã hóa chuẩn là xe lại hoạt động bình thường. Vì lúc đó kinh nghiệm chưa có nhiều nên phải “cầu cứu” hãng chứ với kinh nghiệm hiện nay thì tôi hoàn toàn có thể giải quyết được. (Cười).
Còn về một khách hàng đáng nhớ thì tôi có gặp một anh đi Pajero Sport đời 2019 ở Yên Bái, vốn có tính tình rất cẩn thận. Trước khi bắt đầu đưa xe để retrofit, anh này có soạn thảo hẳn một hợp đồng dài mấy trang giấy nói về việc độ xe với các điều khoản đi kèm và muốn tôi ký vào. Sau đó khi bắt tay vào việc, anh cũng ngồi cạnh và quan sát quá trình làm việc của tôi suốt 7 tiếng đồng hồ. Tới lúc kết thúc, sau khi đã chạy thử các tính năng thì anh liền vứt luôn tờ hợp đồng vì thấy tôi làm cẩn thận quá nên rất an tâm.
Bước sang năm mới, anh có dự định mới nào không?
Nếu năm 2021 tình hình dịch bệnh trở nên ổn định hơn, tôi cũng có những dự định mới bởi MMV hiện nay đang bắt đầu nhập khẩu những mẫu xe mới về Việt Nam với gần như đầy đủ các tính năng rồi, điển hình như mẫu SUV Pajero Sport 2020 bản 4x4. Tôi hiện nay có một vài người quen có kinh nghiệm về công nghệ thông tin nên dự định trong năm 2021 sẽ kết hợp với họ để lập trình một “bộ não” mới, được gọi nôm na là ECU bổ sung giúp mở rộng thêm các tính năng cho xe Mitsubishi, những tính năng mà hãng xe Nhật Bản tới thời điểm hiện tại vẫn chưa mang lên cho xe của mình như tự khóa cửa xe chìa khóa không ở gần xe, đề nổ động cơ từ xa mà không phải gắn thêm thiết bị từ bên thứ ba,...
Ngoài ra, dự định khác là có thể lập được một xưởng workshop để có thể những anh em chuyên retrofit cho các hãng xe khác như Mercedes-Benz, Kia, BMW, Mazda, Ford,... cùng ngồi xuống nói chuyện, chia sẻ với nhau kinh nghiệm và phát triển cộng đồng retrofit hơn nữa trong tương lai.
Cảm ơn anh đã dành thời gian cho buổi phỏng vấn. Chúc anh và gia đình luôn mạnh khỏe và gặp may mắn!