Trong khi Mỹ phải mất nhiều tháng để phê duyệt gói viện trợ quân sự mới trị giá 61 tỷ USD cho Kiev, Nga đã tận dụng thời điểm này để đẩy mạnh các hoạt động tấn công ở Ukraine.
Thành phố Chasiv Yar. Ảnh: Getty.
Quân đội Ukraine đang nỗ lực chiến đấu chống lại hơn 20.000 binh sỹ Nga để bảo vệ Chasiv Yar – thành phố có tầm quan trọng về chiến lược trong bối cảnh bị áp đảo cả về quân số lẫn vũ khí. Nga đã tiến đến vùng ngoại ô phía đông của Chasiv Yar. Theo các quan chức Ukraine, các lực lượng Nga dự kiến sẽ tăng gấp đôi các cuộc tấn công để chiếm thị trấn trước ngày 9/5 – Ngày chiến thắng của nước Nga.
Nếu giành quyền kiểm soát Chasiv Yar, Nga sẽ dễ dàng phát động một cuộc tấn công rộng lớn hơn ở tỉnh Donetsk – khu vực từng xảy ra các cuộc giao tranh nghiêm trọng nhất kể từ năm 2024. Khoảng một nửa tỉnh Donetsk, trong đó có cả thủ phủ chính đang nằm trong tay các lực lượng Nga.
Tầm quan trọng của Chasiv Yar
Chasiv Yar nằm trong khu vực công nghiệp Donbas, bao gồm các tỉnh Donetsk và Luhansk, được thành lập từ năm 1876, vào thời Sa hoàng, khi một nhà quý tộc Nga thành lập nhà máy sản xuất vật liệu chịu lửa từ lượng đất sét dồi dào được tìm thấy trong khu vực.
Khu định cư này ban đầu được biết đến với tên gọi Hruzke hoặc Pleshcheieve. Nơi đây có ngành công nghiệp đất sét nung và vật liệu gia cố khác rất phát triển. Chasiv Yar trở thành thanh phố vào năm 1938, dưới thời Liên Xô.
Thành phố nằm trên các ngọn đồi cao, đóng vai trò là công trình phòng thủ tự nhiên. Chasiv Yar bị chia cắt ở phía Đông bởi kênh đào Siverskyi Donets-Donbas chảy qua, tạo ra một rào cản tự nhiên giữa tiểu khu Kanal và phần còn lại.
Phát biểu với Kyiv Independent, ông Emil Kastehelmi, nhà phân tích quân sự của trang phân tích Black Bird Group (Phần Lan), nhận định rằng: “Có rất ít khu vực có địa thế tương tự. Việc giữ chân Nga tại Chasiv Yar sẽ giúp giảm thiểu thiệt hại cho các thành phố khác của Ukraine”.
Vị trí và địa hình thuận lợi của Chasiv Yar giải thích lý do tại sao Ukraine biến nơi đây thành một trong những thành trì quan trọng trong cuộc xung đột tại Donbass vào năm 2014. Thành phố này có một bệnh viện quân sự quan trọng và sau đó đóng vai trò là trụ sở cho Chiến dịch Lực lượng chung (chiến dịch chống lại các cuộc tấn công của Nga).
Dù Nga đã giành quyền kiểm soát Bakhmut – thành phố cách Chasiv Yar chưa đầy 10km về phía Đông, trong một thời gian ngắn, nhưng Chasiv Yar vẫn chưa bị tổn hại cho đến khi xung đột nổ ra.
Khi Nga bắt đầu tiến hành hoạt động quân sự tại Ukraine vào tháng 2/2022, Chasiv Yar thường xuyên trở thành mục tiêu của các cuộc tấn công. Serhii Chaus – người đứng đầu chính quyền quân sự của thị trấn cho rằng, mối nguy hiểm từ các cuộc giao tranh đã buộc hầu hết người dân phải rời đi. Dân số của thành phố ban đầu là 12.000 người nhưng hiện giờ đã giảm xuống còn gần 700 người.
Theo ông Serhii Chaus, khi tình hình trở nên tồi tệ hơn, Chasiv Yar phải đối mặt với tình trạng thiếu điện nước, các vụ pháo kích liên tục, khiến 80% số các tòa nhà chung cư bị hư hại nghiêm trọng.
Quân đội Ukraine đã sử dụng Chasiv Yar làm trung tâm tập hợp và căn cứ hỗ trợ hỏa lực. Thị trấn này đặc biệt quan trọng để hỗ trợ quân đội Ukraine ở Bakhmut, thành phố mà Nga giành quyền kiểm soát vào tháng 5/ 2023 sau trận chiến kéo dài 10 tháng.
Tình hình hiện tại ở Chasiv Yar
Tính đến ngày 26/4, Ukraine đã kiểm soát hoàn toàn Chasiv Yar nhưng tình hình tại khu vực vẫn rất khó khăn. Trong một bản cập nhật tình hình chiến sự, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington DC cho biết, thời gian gần đây, Nga đã tăng cường các cuộc tấn công ở phía Đông Chasiv Yar "trong nỗ lực tận dụng khoảng thời gian hạn chế trước khi hỗ trợ an ninh của Mỹ đến Ukraine".
Sau nhiều tháng tranh cãi về mặt chính trị, Quốc hội Mỹ cuối cùng đã thông qua gói viện trợ trị giá gần 61 tỷ USD cho Ukraine. Sau khi Tổng thống Joe Biden ký dự luật vào ngày 24/4, Lầu Năm Góc đã nhanh chóng công bố các loại vũ khí tiếp theo cần viện trợ cho Ukraine từ kho dự trữ của Mỹ.
Nga được cho là đã sử dụng đạn pháo với số lượng nhiều hon Ukraine gấp 10 lần và sử dụng ưu thế trên không để phá hủy các vị trí của Ukraine. Trong khi đó, Ukraine không chỉ đối mặt với tình trạng khan hiếm nguồn cung, mà còn chậm trễ trong việc xây dựng công sự và thiếu nhân lực do quá trình huy động bị trì hoãn.
Nếu Nga giành quyền kiểm soát Chasiv Yar thì điều này có ý nghĩa quan trọng vì sẽ tạo tiền đề để Nga tiến hành cuộc tấn công lớn hơn ở phía Đông, dự kiến diễn ra vào tháng 5 hoặc tháng 6/2024. Việc Nga triển khai lực lượng không quân tinh nhuệ trong khu vực đã cho thấy tầm quan trọng của thị trấn đối với các mục tiêu chiến lược của Moscow.
“Họ bắt đầu tập trung số lượng lớn lực lượng yểm trợ tầm gần và pháo binh trong khu vực, cố gắng triển khai nhiều trang thiết bị và nhân lực hơn với hy vọng đạt được thành công. Tuy nhiên, các công sự, địa hình và kênh đào của Ukraine đã hạn chế Nga sử dụng các đơn vị cơ giới”, nhà phân tích Emil Kastehelmi lưu ý.
Hơn nữa, việc giành được Chasiv Yar sẽ giúp Nga kiểm soát hỏa lực đối với các tuyến đường tiếp tế quan trọng của Ukraine trong khu vực. Điều này có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng cho các thành phố Kostiantynivka, Druzhkivka, Kramatorsk và Sloviansk, những thành trì cuối cùng của Ukraine ở tỉnh Donetsk, người phát ngôn của quân đội Ukraine nói với Politico hôm 16/4.
“Những diễn biến như thế này cũng sẽ thách thức mục tiêu chính của Ukraine là giải phóng tất cả các vùng lãnh thổ bị Nga chiếm giữ”, nhà phân tích Emil Kastehelmi nhấn mạnh.