Tết Nguyên đán đang đến gần, nhiều nhà vườn đã bắt đầu chuẩn bị các loại quả đẹp để bày biện trong dịp Tết, trong đó có phật thủ. Mặc dù thường được bày biện, trang trí hơn là ăn nhưng phật thủ cũng thường xuất hiện trong mâm ngũ quả.
Phật thủ là giống cây ăn quả thuộc chi Cam chanh. Tên gọi của loại quả này xuất phát từ hình dáng của quả chia nhánh như những ngón tay của Phật. Quả phật thủ còn được gọi là cam bergamot, thanh yên năm ngón, quýt hoa. Phật thủ có ruột xốp đặc, vỏ ngoài màu xanh hoặc vàng, có mùi thơm rất đặc trưng.
| Phật thủ thường được mang bày biện trên bàn thờ vì mùi thơm dễ chịu và ý nghĩa tốt lành. |
Quả có múi thuôn dài, đỉnh lồi dạng nhú, xẻ như các ngón tay. Khi chín có màu vàng chanh, vỏ dày có gân, có mùi thơm. Thịt quả màu vàng nhạt đến trắng. Cây phật thủ ra hoa vụ đầu từ mùa xuân đến tiết Thanh minh, thường nhiều hoa đực, quả nhỏ. Vụ khác vào đầu hè, quả chín vào tầm tháng 9, tháng 10.
Chính vì hình dạng quả đặc biệt lại có mùi thơm đặc biệt dễ chịu nên người ta tin rằng loại quả này mang lại may mắn. Những "ngón tay" của quả phật thủ thuôn dài rất đẹp, dáng như tay Phật nên nhiều người coi đây là loại quả linh thiêng, thường dâng lên bàn thờ để tỏ lòng thành kính, cũng như để không gian có mùi thơm dễ chịu.
Đây là loại quả thường được dâng lên bàn thờ Phật vì mùi thơm tự nhiên của hoa trái, sau này được bày thêm cả trên bàn thờ Gia tiên để thêm phần may mắn.
Cách chọn phật thủ đẹp để bày bàn thờ ngày Tết
Dựa theo giống cây, hình dáng
Những người trồng phật thủ lâu năm cho biết, hiện trên thị trường có 2 giống cây là hoa trắng tím và hoa xanh. Loại hoa trắng tím cho quả to và nhanh được thu hoạch hơn. Tuy nhiên đến khi chín thì loại có hoa xanh lại cho quả đẹp hơn.
Khi chọn phật thủ, chị em nên tìm quả to vừa phải, các "ngón tay" trên quả nở đều, nhiều và mập. Các ngón chụm khum vào nhau thì đẹp hơn. Nhiều người cho rằng, khi chọn những quả phật thủ như vậy sẽ có ngụ ý nhận được sự bảo vệ, che chở may mắn, tài lộc cho cả nhà.
Không nên chọn phật thủ còn non vì chúng không có mùi thơm và nhanh héo.
Bên cạnh đó, nhiều chị em cũng thích dáng quả xòe dài, các ngón tay ở quả tạo hình bàn tay đều tượng trưng cho sự phát triển lớn mạnh. Bởi vậy, chọn dáng quả nào là tùy thuộc vào sở thích và ngụ ý bày biện của mỗi người.
Nên chọn phật thủ có kích thước vừa phải phù hợp với ngụ ý khi bày biện.
Dự theo màu sắc để mua phật thủ đẹp
Chị em nên mua những quả phật thủ còn tươi mới, lành lặn, không méo mó, sâu đầu hoặc bị héo, dập xước. Những quả phật thủ vỏ trơn, màu vàng mờ là quả đã già để được lâu. Chọn quả có đầu ngón còn xanh thì để được lâu. Phần thân quả vàng chút cũng không vấn đề gì. Còn nếu mua quả xanh toàn bộ mà bị non thì không có mùi thơm.
Những quả phật thủ non sẽ không để được lâu và mùi cũng không thơm bằng quả già. Bạn nên tránh mua loại quả này. Đặc biệt, không nên chọn mua những quả đã chuyển vàng sậm và có mùi thơm đậm nồng.
Dựa theo nguyên tắc "Sinh - Lão - Bệnh - Tử"
Một số người khi tìm mua phật thủ còn cẩn thận đếm dựa theo nguyên tắc chẵn lẻ. Khi mua phật thủ, chị em áp dụng nguyên tắc theo số lẻ, đếm số lượng ngón tay trên quả tuân theo quy luật "Sinh - Lão - Bệnh - Tử" và số đếm kết thúc bằng "Sinh" là được.
Ngoài ra, nhiều người còn áp dụng quy tắc "Thịnh - Suy -Bĩ - Thái", khi số ngón tay dừng ở "Thịnh", "Bĩ", "Thái" đều thể hiện sự may mắn, tài lộc.
Khi mua quả phật thủ, nên đếm số "ngón tay" trên quả để chọn được quả may mắn nhất.
Bảo quản quả phật thủ thế nào cho đúng?
- Khi mua phật thủ về, chị em không nên ngâm nước hoặc nước muối lâu kẻo sẽ hỏng quả. Cũng không rửa mạnh tay làm xước quả dễ bị thối.
- Phật thủ nên được lau bằng giấy hoặc khăn ẩm nhẹ nhàng để loại bỏ bụi bặm và các chất bẩn khác.
Nên chọn loại quả phật thủ còn cả lá để đảm bảo được độ tươi.
Bày quả phật thủ trên mâm ngũ quả như thế nào mới đúng?
Thông thường, khi bày phật thủ trên mâm ngũ quả, nhiều người bày cùng bưởi ở chính giữa. Tuy nhiên, nếu chị em bày quả phật thủ kích thước to vào chính giữa thì sẽ không dùng bưởi nữa. Còn nếu dùng bưởi, thì nên chọn những quả phật thủ nhỏ để cài xung quanh.
Khi hết thời gian trưng quả phật thủ, nhiều người cắm phía cuống quả vào nước để quả mọc rễ chơi được lâu hơn. Bên trong quả phật thủ là phần cùi xốp trắng, ăn đắng nhưng nhiều người tận dụng để chế biến thì lại trở thành nhiều món ăn vặt ngon lành, chẳng hạn như mứt phật thủ, si rô phật thủ.
Lưu ý khi bày phật thủ trên bàn thờ
- Nên chọn những quả phật thủ tươi và mới để bày trên bàn thờ. Đặt phần "ngón tay" hướng lên trên hoặc hướng ra ngoài. Nên chọn những quả có độ khum sát và hướng lên trên sẽ đẹp hơn.
- Phật thủ bày trên bàn thờ nên đặt số lẻ. Ngoài việc đặt ở mâm ngũ quả, mâm bồng chính giữa, có thể đặt phật thủ ở mâm bồng hài bên bàn thờ nếu đủ rộng rãi.