Về mặt kỹ thuật, Lữ đoàn Tăng số 5 được thành lập năm 2016. Tuy nhiên, trong 6 năm qua, nó gần như chỉ tồn tại trên giấy tờ. Khi xung đột ở nổ ra vào tháng 2/2022, quân đội Ukraine đã bắt đầu bổ sung lực lượng và trang thiết bị cho lữ đoàn này.
Lữ đoàn Tăng số 5 được cho là đóng quân ở Kryvyi Rih thuộc phía Nam Ukraine nhưng trên thực tế, nó gần như không tồn tại. Điều đó cuối cùng đã thay đổi. Một số bức ảnh chính thức đầu tiên được đăng tải cho thấy các binh lính thuộc Lữ đoàn Tăng số 5 đang được huấn luyện gần đây.
Những bức ảnh này cho thấy các binh lính thuộc Lữ đoàn Tăng số 5 được trang bị đồng phục mùa đông và mang súng trường AK thay vì súng trường M-16 trang bị cho các lực lượng mới hơn như Lữ đoàn Cơ giới 47.
Lữ đoàn Tăng số 5 của Ukraine. Ảnh: Quân đội Ukraine
Năm ngoái, có một số suy đoán cho rằng Lữ đoàn Tăng số 5 sẽ nhận được các xe tăng cũ T-72M1 của Ba Lan và xe bọc thép chở quân nhân YPR-765 của Hà Lan. Hiện vẫn chưa rõ kế hoạch này có được thực hiện trong năm 2023 hay không.
Trong khi quân đội Ukraine có hàng trăm xe tăng T-72 được hỗ trợ có thể phân bổ cho các đơn vị mới, trong đó có Lữ đoàn Tăng số 5 thì Kiev cũng nhận được 31 xe tăng M-1A1 từ Mỹ và đang trong quá trình nhận gần 200 xe tăng Leopard 1A5 từ một tập đoàn của Đức, Hà Lan và Đan Mạch.
Số lượng xe tăng M-1 và Leopard 1 của Ukraine có thể trang bị cho 6 - 7 tiểu đoàn. Một lữ đoàn cơ giới của Ukraine thường có một tiểu đoàn xe tăng với khoảng 30 xe tăng, một lữ đoàn xe tăng thì có thể gồm 3 tiểu đoàn tăng. Lữ đoàn duy nhất chắc chắn đang vận hành xe tăng Leopard 1A5 là Lữ đoàn Cơ giới 44.
Quân đội Ukraine chỉ có 4 lữ đoàn tăng trước khi Lữ đoàn Tăng số 5 được huy động. Việc tập trung vào hỏa lực di động được bảo vệ biến các lữ đoàn tăng trở thành những lữ đoàn hoạt động hiệu quả nhất trong các cuộc giao chiến gần cường độ cao. Các xe tăng T-64BV đã cho thấy tính sát thương khi cận chiến với các xe tăng của Nga. Tuy nhiên, học thuyết xe tăng của Ukraine đã phát triển khi cuộc xung đột mở rộng làm chậm nhịp độ tiến công với việc cả hai bên đều chật vật để đạt được đột phá lớn dọc phòng tuyến dày đặc mìn và UAV bay lượn liên tục trên cao.
Ngoài ra, các xe tăng giao tranh ở khoảng cách từ 1,6 - 3,2 km so với tiền tuyến và khai hỏa pháo ở các góc cao giống như cách lựu pháo đang tiến hành.
"Giá trị của công nghệ này là nó cho phép xe tăng tập trung hỏa lực ở một khu vực rộng lớn trong khi di chuyển mà không bị phát hiện", Viện Các quân chủng Thống nhất Hoàng gia Anh cho hay trong một báo cáo năm 2022.
Tuy nhiên, lữ đoàn xe tăng Leopard 1 của Ukraine lại phù hợp cho nhiệm vụ bắn gián tiếp do các khẩu pháo cỡ nòng 105mm hiệu quả, kiểm soát hỏa lực nhanh và chính xác. Tuy nhiên có một điểm là lớp giáp bảo vệ của Leopard 1 mỏng hơn và gần như chỉ bằng một nửa so với lớp giáp của T-72, do đó Leopard 1 nên chiến đấu ở khoảng cách xa bởi chúng thiểu sự bảo vệ trong các cuộc giao tranh ở cự ly gần.
Dù được trang bị ra sao, giới quan sát vẫn cho rằng khó có thể mong đợi Lữ đoàn Tăng số 5 đủ khả năng tiến hành một chiến dịch tập trung số lượng lớn xe tăng tấn công trực tiếp vào phòng tuyến Nga trong tương lai gần.