Ngôi nhà nhỏ của Domenica Bertolusso nằm trên một con đường bình thường gần thị trấn Alba, vùng Piedmont, Đông Bắc nước Ý.
Dù các chỉ dẫn đến nhà Bertolusso sơ sài hoặc bạn đến nhà cô vào ban đêm, bạn có thể sẽ tìm thấy nơi này bằng một mùi hương rất đặc trưng. Bạn sẽ ngửi thấy một mùi hương đặc biệt hăng nồng quyện với mùi đất của nấm cục trắng tươi.
Gia đình Bertolusso là nhà phân phối nấm cục lớn nhất của Ý.
Nấm cục, hay còn gọi là nấm truffle, là một loại nấm cứng, hình tròn, có mùi thơm, mọc bên dưới những cây gỗ lớn như cây sồi.
Nấm cục có nấm cục đen và nấm cục trắng. Hầu hết người Mỹ đều quen thuộc với nấm cục đen từ vùng Perigord, Tây Nam nước Pháp nhưng nấm cục trắng sinh trưởng ở Alba nước Ý lại được đánh giá có hương thơm hơn nhiều so với nấm cục đen và giá cũng đắt gấp hai, ba lần.
Nấm cục trắng được đấu giá khoảng 2,6 tỷ VND. Ảnh: Reuters
Người Ý gọi chúng là vàng trắng, được xếp vào hàng những nguyên liệu đắt nhất trên thế giới do độ quý hiếm cực cao. Theo Reuters, trong một cuộc đấu giá hồi năm 2021, một cây nấm cục trắng nặng 830 gram được bán với giá 103.000 euro (khoảng 117.795 USD - 2,6 tỷ VND).
Mặt hàng khan hiếm và xa xỉ
Nấm cục trắng phải mất ít nhất 5 năm để phát triển, thậm chí có những cây mất tới 11 năm. Đặc biệt, nếu môi trường tự nhiên không lý tưởng, nấm cục sẽ không thể phát triển.
Khí hậu tốt nhất cho nấm cục là ở miền Bắc nước Ý, nơi có nhiệt độ mát mẻ, ẩm ướt và có những rừng sồi lớn. Mối đe dọa lớn nhất đối với nấm cục là việc thu hoạch cây sồi. Không có cây sồi, nấm cục không thể phát triển.
Chính công cuộc tìm kiếm nấm cục khó khăn và mang tính chất may mắn cũng góp phần làm tăng giá trị của chúng. Vì nấm cục nằm dưới lòng đất nên thợ săn nấm cần một thiết bị định vị đặc biệt để tìm thấy chúng - những chú chó săn.
Những chú chó được huấn luyện nghiêm nghặt để đánh hơi vị trí của nấm cục sẵn sàng cho thu hoạch. Chúng có thể nằm ngay dưới mặt đất hoặc có thể phải đào sâu vài mét để tiếp cận.
Về kích thước, nấm cục càng lớn thì giá càng đắt. Đó là bởi vì nấm cục lớn hơn giữ được nhiều độ ẩm hơn so với nấm cục nhỏ. Độ ẩm của nấm cục càng nhiều thì hương vị của nấm cục càng đậm đà.
Vì nấm cục có thời hạn sử dụng rất ngắn nên cần sử dụng càng nhanh càng tốt, tránh mất đi hương vị nguyên thủy của nấm.
Chó săn được huấn luyện nghiêm ngặt để săn nấm. Ảnh: Forbes
Thực phẩm của giới nhà giàu
Thị trường nấm cục là một ngành công nghiệp trị tỷ đô. Nấm cục được sử dụng để làm gia vị và nguyên liệu ăn kèm cho các món ăn, nâng trải nghiệm ẩm thực đắt tiền lên một tầm cao mới.
Ở Ý, nấm cục trắng được cắt lát mỏng như tờ giấy và được phục vụ trên nhiều món ăn có hương vị nhẹ nhàng như mì ống, risotto hoặc carpaccio. Việc cắt lát được thực hiện bằng máy cắt nấm cục, một loại máy có lưỡi điều chỉnh được giúp cắt những lát đủ mỏng để sử dụng.
Khi bạn dùng bữa tại một số nhà hàng ở Alba trong mùa nấm cục, người phục vụ sẽ cân nấm cục trước rồi mới cắt lát. Khách phải trả phí tùy theo lượng nấm cục được sử dụng.
Đặc biệt, đầu bếp thường không nấu chín nấm cục trắng bởi như vậy sẽ làm chúng mất đi mùi hương hấp dẫn đặc trưng. Không có gì giống với hương và vị của nấm cục trắng tươi. Đây là điều mà những thực khách giàu có đều muốn trải nghiệm một lần trong đời.
Nếu bạn sống ở một thành phố lớn ở Ý, bạn có thể tìm thấy nấm cục trắng tươi ở một cửa hàng dành cho người sành ăn hoặc các khu chợ.
Khi mua nấm cục tươi, hãy để mũi chỉ dẫn cho bạn: Nấm cục trắng có mùi thơm nồng, bản thân nấm phải cứng và không tì vết. Ở Piedmont, những người sành sỏi còn tranh luận về sự khác biệt giữa các loại nấm cục được tìm thấy dưới gốc cây sồi, cây bạch dương và cây liễu.