Lên kế hoạch từ những năm 1980, một lĩnh vực của Việt Nam được ghi nhận trong nhóm "người tiên phong"

Nhu cầu điện toàn cầu dự kiến sẽ tăng gấp đôi từ 25.000 terawatt-giờ (TWh) lên 71.000 TWh vào năm 2050, chủ yếu là do điện khí hóa rộng rãi trong các lĩnh vực chính.

Hiện nay, hơn 60% tổng sản lượng điện toàn cầu đang được tạo ra từ nhiên liệu hóa thạch – và tỷ lệ này cần phải giảm nhanh chóng để nhân loại tránh được những tác động tồi tệ nhất của biến đổi khí hậu.

Các nguồn năng lượng tái tạo như gió và mặt trời dự kiến sẽ dẫn đầu nỗ lực thay thế nhiên liệu hóa thạch, nhưng chúng không đủ để duy trì dòng điện liên tục 24/7.

Chỉ có hai dạng năng lượng sạch được biết đến có thể cung cấp quy mô công suất tải cơ bản đáp ứng nguồn điện ổn định, bền bỉ và có thể điều độ liên tục là thủy điện và năng lượng hạt nhân.

Thủy điện chỉ có thể cung cấp sự ổn định của lưới điện trong những môi trường cụ thể. Điều này khiến năng lượng hạt nhân đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu năng lượng của tương lai.

Năng lượng hạt nhân hiện cung cấp khoảng một phần tư lượng điện carbon thấp của thế giới, mang lại sự ổn định và khả năng phục hồi cho lưới điện và hỗ trợ các nguồn năng lượng tái tạo biến đổi, ví dụ, khi gió không thổi hoặc mặt trời không chiếu sáng, theo báo cáo của trang thông tin về năng lượng Energy Watch (Malaysia).

Hạt nhân là một trong những nguồn năng lượng sạch nhất hiện có. Khi so sánh với các nguồn điện khác, năng lượng hạt nhân có lượng khí thải carbon thấp nhất, sử dụng ít vật liệu hơn và chiếm ít đất hơn. Trong khi đó, năng lượng mặt trời cần nhiều vật liệu hơn gấp 17 lần và nhiều đất hơn gấp 46 lần để sản xuất 1 đơn vị năng lượng.

Là một trong những khu vực phát triển nhanh nhất hiện nay, nhu cầu điện của Đông Nam Á dự kiến sẽ tăng gần gấp đôi vào năm 2050. Đồng thời, khu vực này đang tìm cách giảm sự phụ thuộc vào việc sử dụng than, vốn đã tăng gấp sáu lần kể từ năm 2000. Trên hết, đây vẫn là một trong những khu vực dễ bị tổn thương nhất trước các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Công suất điện hạt nhân của Trung Quốc tăng quá nhanh, đến Mỹ cũng phải kinh ngạc

Trung Quốc đang xây dựng 23 lò phản ứng.

Việt Nam xem xét điện hạt nhân từ những năm 1980

Các quốc gia Đông Nam Á bắt đầu thay thế các nhà máy điện nhiên liệu hóa thạch lớn. Năng lượng hạt nhân dân sự (CNE) từ lâu đã được đề xuất như một cách để mở rộng nguồn cung cấp điện cơ bản.

CNE là một trong bảy lĩnh vực được xem xét trong Kế hoạch hành động ASEAN về hợp tác năng lượng 2016-2025. Năm 2018, Trung tâm năng lượng ASEAN (ACE) đã xác định Philippines, Indonesia, Việt Nam, Thái Lan và Malaysia là những “người đi đầu” về hạt nhân trong khu vực do cơ sở hạ tầng năng lượng hạt nhân và khuôn khổ pháp lý tiên tiến của họ.

Mặc dù có một số tia hy vọng trong những thập kỷ qua về việc triển khai hạt nhân ở ASEAN, khu vực này vẫn chưa thấy nhà máy điện hạt nhân đầu tiên đi vào hoạt động cho đến nay.

Thảm họa hạt nhân năm 2011 tại nhà máy Fukushima Daiichi của Nhật Bản đã có tác động tiêu cực lâu dài đặc biệt đến nhận thức của công chúng trên toàn khu vực.

Theo Energy Watch, Việt Nam, quốc gia bắt đầu xem xét năng lượng hạt nhân như một lựa chọn năng lượng khả thi từ những năm 1980, cuối cùng đã dừng kế hoạch xây dựng hai nhà máy điện hạt nhân trị giá hàng tỷ đô la với Nga và Nhật Bản do chi phí tăng cao và lo ngại về an toàn.

Động thái này khiến ngành công nghiệp hạt nhân Đông Nam Á rơi vào tình trạng đóng băng sâu sắc, cho đến gần đây. Philippines giữ kỷ lục là quốc gia ASEAN đầu tiên mạo hiểm vào năng lượng hạt nhân với kế hoạch phát triển năng lượng hạt nhân tiên tiến đáng kể.

Hiện tại, nước này đang xem xét các kế hoạch khôi phục Nhà máy điện hạt nhân Bataan đã ngừng hoạt động. Theo Hiệp hội Hạt nhân Thế giới, Indonesia cũng đang để mắt tới các địa điểm xây dựng nhà máy điện hạt nhân và đã kéo dài khung thời gian phát triển điện hạt nhân lên đến năm 2039.

Thái Lan và Philippines cũng đang tiến hành các kế hoạch để khởi động lò phản ứng hạt nhân vào thập kỷ tới. Vào tháng 9 năm nay, Thái Lan có kế hoạch công bố một kế hoạch năng lượng quốc gia, trong khi Philippines có kế hoạch vận hành một nhà máy điện hạt nhân thương mại vào đầu những năm 2030.

Tại Việt Nam, hồi cuối tháng 11 vừa qua, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV. Một trong những nội dung đáng chú ý tại nghị quyết là Quốc hội đã đồng ý tiếp tục thực hiện chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận theo tờ trình của Chính phủ.

Theo Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, hiện nay điện hạt nhân ngày càng được nhiều nước quan tâm và tiếp tục phát triển trong bối cảnh chống biến đổi khí hậu, thực hiện cam kết giảm phát thải khí nhà kính, bảo đảm an ninh năng lượng.

“Phát triển nguồn điện hạt nhân ở Việt Nam mang lại nhiều tác dụng như đa dạng hóa nguồn cung cấp điện, bảo đảm an ninh năng lượng. Đáp ứng nhiệm vụ kép vừa cung cấp điện nền, vừa bảo vệ môi trường”, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết.

Cao điểm phải huy động nhà dân đón du khách, một tỉnh công bố doanh thu du lịch kỷ lục

So với cùng kỳ năm 2023, con số này tăng 1,9 lần.