Santa Cruz del Islote là một đảo nằm ngoài khơi bờ biển Colombia. Hòn đảo này là một phần của quần đảo San Bernardo, thuộc quản lý của chính quyền thành phố Cartagena.
Đảo Santa đặc biệt ở chỗ, sự đối lập giữa dân số và diện tích khiến nó trở thành hòn đảo đông dân nhất thế giới.
Đảo Santa Cruz del Islote nhìn từ trên cao - Ảnh: AFP
Khoảng 150 năm trước, hòn đảo chỉ là một khối đất đá có kích thước chưa bằng một sân bóng đá. Thời đó, những ngư dân ở Colombia thường ghé vào đảo trú ẩn khi bão ập tới.
Dần dần, người dân bắt đầu di cư ra đảo. Họ mở rộng diện tích bằng cách dùng vỏ sò, cát, thân cây để lấn biển. Đến nay, diện tích đảo tăng gấp đôi so với thời đầu, lên khoảng 0,12km2, tương đương với diện tích của khoảng 2 sân bóng đá.
Theo số liệu năm 2017, hòn đảo có 97 ngôi nhà và 47 gia đình thường trú. Trước đó, dân số của Santa Cruz del Islote ước tính khoảng 1.200 người, nhưng gần đây chỉ còn khoảng 500 người thường trú trên đảo. Tuy nhiên, mật độ dân số của hòn đảo vẫn được cho là cao gấp 4 lần so với quận Manhattan, thành phố New York, Mỹ.
Khung cảnh yên bình trên đảo - Ảnh: Mail
Mỗi tấc đất trên đảo đều được tận dụng để xây nhà nhưng Santa Cruz del Islote lại không có nhà vệ sinh hay hệ thống xử lý nước thải. Trên đảo chỉ có 2 cửa hiệu tạp hóa, một nhà hàng và một trường học. Tại đây thiếu cả trạm y tế với bác sỹ. Không gian trống duy nhất trên đảo là khoảng sân nhỏ. Đây chính là khu vui chơi cộng đồng của trẻ em.
Ở đây thiếu cả nghĩa trang, nên những ai qua đời sẽ được mang sang đảo lân cận để chôn cất.
Hòn đảo có dân số trẻ, với khoảng 65% cư dân thường trú dưới 18 tuổi. Santa Cruz del Islote tuy thiếu nhiều thứ nhưng rất may lại là nơi có trường học duy nhất trong vùng. Các học sinh sẽ được dạy tới lớp 10, những ai muốn học cao hơn đều phải rời đảo vào đất liền và đi về hàng ngày. Nhiều người chọn cách không học tiếp, ở lại đảo làm nghề đánh cá.
Cuộc sống ở Santa Cruz del Islote nhìn chung vô cùng khó khăn. Người dân không thể trồng trọt hay chăn nuôi, nguồn thức ăn chủ yếu là cá đánh bắt ngoài biển.
Do nhiều tháng mới được cấp nước ngọt nên người dân phải tự dự trữ nước mưa - Ảnh: AFP
Nước sinh hoạt, thực phẩm, nhu yếu phẩm đều được chuyển từ đất liền lên đảo. Đảo cũng không có nghĩa trang, nên người chết được mang tới đảo khác để chôn cất.
Theo luật sư nhân quyền Fernando Sanchez Jaramillo, chính quyền thành phố Cartagena từng dự kiến sẽ cung cấp nước và dọn rác trên đảo mỗi tuần một lần. Nhưng kết quả lại mất nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng mới có thuyền cập bến. Do đó, người dân phải tự hứng nước mưa dự trữ và mang rác sang đảo khác.
Trước kia, nguồn điện duy nhất của cư dân là máy phát chạy bằng diesel nhưng chỉ hoạt động vào buổi tối. Đến năm 2015, chính quyền thành phố lắp đặt hệ thống pin mặt trời, nhưng vẫn chưa thể cung cấp đủ điện năng cho các thiết bị gia dụng.
Nhìn chung, hòn đảo không có tương lai chắc chắn. Ban đầu, Santa Cruz del Islote phát triển nhờ nghề đánh cá, nhưng nghề này đang suy giảm do biến đổi khí hậu và các hoạt động đánh bắt không bền vững như dùng mìn.
Nhiều nhóm dân cư muốn giải tán đảo Santa Cruz del Islote bởi họ coi đây là "khu ổ chuột trên biển" - Ảnh: AFP
"Vào những năm 1970, chỉ có 60 ngư dân hoạt động trên đảo, nhưng bây giờ đã tăng lên tới 180 người, cùng khoảng 600 người từ vùng khác đến. Do đó, chúng tôi đã đánh bắt cạn kiệt những gì thiên nhiên cung cấp", Blas Enrique Mesa Medrano, ngư dân địa phương, nói.
Theo luật sư Jarramillo, một số nhóm muốn giải tán hòn đảo. Chính quyền Cartagena và những công dân giàu có sống gần hòn đảo không thích Santa Cruz del Islote. Họ coi đây là "khu ổ chuột trên biển", ông nói.
Tuy nhiên, cũng có người ủng hộ phát triển hòn đảo. Nhà nhân chủng học Lavinia Fiori muốn tạo ra những nguồn thu nhập mới cho hòn đảo, như mở nhà hàng trên mặt biển cho khách du lịch, đầu tư vào công nghệ đánh bắt cá tốt hơn, tạo không gian để trồng rau quả và cây ăn trái.