Theo thông tin từ Bộ Công Thương, dự thảo nghị định mới về kinh doanh xăng dầu sửa đổi đã được Bộ này trình lên Chính phủ. Theo phán đoán của nhiều chuyên gia, có khả năng Bộ Công Thương vẫn giữ nguyên quy định cho phép doanh nghiệp (DN) xăng dầu tự định giá trong phạm vi 0-5%.
Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, việc để cho DN tự định giá đã liên tục bị các chuyên gia phản đối. Bởi giá xăng dầu cho đến thời điểm này vẫn gây nghi ngờ, thiếu minh bạch cho người tiêu dùng. Các DN xăng dầu tính toán giá đều bị dư luận cho là mù mờ, nửa vời, không sát với diễn biến của thị trường mà chỉ chạy theo lợi ích của DN.
Trong khi đó theo chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh, ngay liên bộ Tài chính - Công Thương khi xem xét cách điều hành giá xăng dầu của DN cũng chưa tạo niềm tin cho xã hội, vẫn theo kiểu lưỡng tính.
"Nếu tiếp tục để cho DN xăng dầu tự định giá sẽ là sai lầm lớn vì trái với quy luật quản lý giá (với DN còn chiếm vị trí thống lĩnh, độc quyền) trong kinh tế thị trường với một ngành như xăng dầu" - ông Doanh nói. Như vậy, về bản chất, nghị định mới có được thông qua cũng không có gì thay đổi lớn so với Nghị định 84 về kinh doanh xăng dầu hiện hành.
Cùng quan điểm, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng, hiện Nhà nước vẫn chưa đủ năng lực để kiểm soát nguyên tắc tính giá xăng dầu của DN. Do vậy, nếu Nhà nước tiếp tục để cho DN xăng dầu tự định giá dù biên độ hẹp cũng sẽ rất nguy hại. DN xăng dầu đang thống lĩnh thị trường họ sẽ làm mọi cách để tính giá có lợi cho DN và đưa lại lợi nhuận mà Nhà nước khó "cầm cương" được.
Bên cạnh việc không đồng tình cho DN được định giá, các chuyên gia cũng cho rằng, nghị định mới về xăng dầu nên sớm bỏ khoản lợi nhuận định mức 300 đồng hoặc giảm lợi nhuận định mức này xuống, vì nếu để như hiện nay, mỗi lít xăng DN "tự nhiên" được lợi nhuận định mức 300 đồng/lít và được thu một khoản lợi quá lớn. "Không thể ra một nghị định mà thuận lợi chỉ thuộc về DN và cơ quan nhà nước, còn thiệt hại (về giá) thì người dân phải chịu"-ông Lê Đăng Doanh nhấn mạnh.
Về tiến trình hoàn tất nghị định mới về kinh doanh xăng dầu, mới đây ông Võ Văn Quyền - Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cũng cho biết, nghị định mới sẽ kế thừa phần lớn những nội dung của Nghị định 84, trong đó đảm bảo nguyên tắc tính giá vẫn do Nhà nước kiểm soát. “Trong khoảng 5-10 năm nữa, Nhà nước sẽ rút dần bàn tay can thiệp vào quản lý giá xăng dầu” - ông Quyền khẳng định.
