Ông Tuấn cho biết giá bán gas trên thị trường trong nước được xác lập trên cơ sở giá thế giới-giá hợp đồng (hay giá CP do Saudi Aramco công bố vào những ngày cuối cùng của mỗi tháng). Vì vậy, nếu cố định các yếu tố đầu vào khác, khi giá thế giới tăng hoặc giảm sẽ làm cho giá gas trong nước tăng/giảm ở mức tương ứng.
Cục trưởng Nguyễn Anh Tuấn dẫn thông tin từ Reuters cho thấy, từ ngày 1-12, giá gas trên thị trường thế giới tăng cao so với tháng 11, mức tăng 267,5 USD/tấn, tương ứng với tỉ lệ tăng khoảng 30%.
Tính ra, giá CP bình quân tháng 12 là 1.162,5 USD/tấn trong khi tháng 11 chỉ có 895 USD/tấn. Theo tính toán sơ bộ, nếu cố định các yếu tố đầu vào khác, thì tác động tăng của giá CP thế giới sẽ làm tăng giá bán gas trong nước bình quân khoảng 80.000 đồng/bình 12 kg.
Theo hồ sơ kê khai giá của 5 doanh nghiệp kinh doanh khí hóa lỏng đầu mối về Bộ Tài chính thì mức tăng bình quân của các doanh nghiệp này khoảng từ 77.859 đồng đến 78.936 đồng/bình 12kg. Ông Tuấn cho rằng mức tăng này về cơ bản phù hợp với diễn biến tăng giá CP trên thị trường thế giới.
Cục trưởng Nguyễn Anh Tuấn cũng cho biết thêm, theo quy định hiện hành, các doanh nghiệp đầu mối phải thực hiện kê khai giá về Bộ Tài chính trước khi điều chỉnh tăng hoặc giảm giá. Căn cứ các hồ sơ này, cơ quan quản lý giá tiến hành kiểm tra chặt chẽ theo đúng quy trình và trình tự thủ tục quy định.
“Về cơ bản, mức điều chỉnh gas của các doanh nghiệp này cơ bản phù hợp với diễn biến giá thị trường thế giới, có tăng, có giảm. Ví dụ, tại tháng 4-2013, khi giá thế giới bình quân là 812,5 USD/tấn, giảm 82,5 USD/tấn so với tháng 3-2013, các doanh nghiệp đã điều chỉnh giảm giá bán gas ở mức tương ứng từ 23.100 đồng đến 24.000 đồng/bình 12kg.
Vào tháng 7, khi giá thế giới là 792,5 USD/tấn, tăng 35 USD/tấn so với tháng 6, các doanh nghiệp điều chỉnh tăng giá tương ứng, từ 10.200 đồng đến 13.700 đồng/bình 12kg” - Cục trưởng nhận định.
Cũng theo ông Nguyễn Anh Tuấn, từ năm 2010 đến 2012, Bộ Tài chính đã chỉ đạo các Sở Tài chính tiến hành thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về giá đối với các doanh nghiệp kinh doanh mặt hàng gas trên địa bàn. Kết quả kiểm tra chưa phát hiện đơn vị nào tăng giá bất hợp lý so với chi phí đầu vào và kết quả này cũng đã được công khai.
Giải thích về những ý kiến cho rằng các doanh nghiệp kinh doanh gas tăng giá mặc dù lượng tồn kho vẫn còn nhiều, ông Tuấn cho biết giá bán gas vận hành theo cơ chế thị trường và do các doanh nghiệp tự quyết định.
Hiện nay, các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh gas trong nước đều bán sản phẩm khí hóa lỏng (LPG) theo giá thế giới được công bố hàng tháng. Do đó, giá trong nước tăng/giảm cùng chiều với giá thế giới và thường được thực hiện gần như đồng thời. Vì vậy, nếu doanh nghiệp dự báo đúng diễn biến giá CP trong tương lai; qua đó quyết định sản lượng nhập khẩu thì có thể có lợi nhuận. Ngược lại, nếu doanh nghiệp nào dự báo không tốt, thì có thể không có lợi nhuận hoặc lỗ.
Chưa giảm thuế nhập khẩu
Liên quan đến kiến nghị của Hiệp hội Gas Việt Nam về việc giảm thuế suất thuế nhập khẩu LPG để góp phần bình ổn giá, Cục trưởng Nguyễn Anh Tuấn cho biết việc điều chỉnh thuế suất thuế nhập khẩu cần phải căn cứ vào nhiều yếu tố, gồm yếu tố cung cầu của thị trường, điều kiện sản xuất kinh doanh, chỉ số giá tiêu dùng, mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô của nhà nước.
Theo các thông số hiện nay thì trước mắt, Bộ Tài chính đề nghị vẫn giữ nguyên thuế suất thuế nhập khẩu LPG hiện hành; đồng thời, tiếp tục theo dõi chặt chẽ dự báo về giá CP trên thị trường thế giới và tình hình thị trường trong nước.
Trường hợp giá thế giới và trong nước tiếp tục diễn biến tăng cao, Bộ sẽ kiến nghị Chính phủ biện pháp bình ổn giá phù hợp theo quy định hiện hành đối với quản lý nhà nước về giá.