- 01 -
Tự so sánh mình với người khác
Hối tiếc lớn nhất của đời người, đó là luôn so sánh mình với người khác.
So sánh với người giỏi hơn sẽ khiến mình tự ti; so sánh với người tầm thường, chẳng khác gì tự hạ thấp mình; so sánh với người kém hơn mình lại khiến chúng ta ngạo mạn.
So sánh với bên ngoài là nguồn gốc khiến tâm lý chúng ta không bao giờ thoải mái, cũng là nguyên nhân khiến phần lớn con người ta rơi vào trạng thái đánh mất bản thân, che lấp đi hương thơm vốn dĩ của tâm hồn.
Có một người ngồi bên bờ sông câu cá, ông câu được rất nhiều cá, nhưng mỗi một con cá câu được, ông đều sẽ lấy thước ra đo, con cá nào to hơn chiếc thước ông mang tới, ông đều sẽ thả nó về sông.
Những người xung quanh không hiểu lí do liền hỏi: "Người ta thì chỉ mong câu được cá to, còn ông, tại sao lại vứt hết cá to đi vậy?"
Người này thong thả đáp: "Bởi vì cái chảo nhà tôi chỉ to ngần này, cá to quá sẽ không vừa chảo."
Đừng để dục vọng vô hạn nuốt chửng lấy chúng ta, "đủ dùng" là được là một thái độ sống không tồi.
Bạn biết điều gì là đáng buồn nhất không? Đó là khi mọi người đi ăn buffett nhưng lại lấy quá nhiều đồ ăn rồi ăn không hết, để nó lãng phí ra đó. Lấy đủ dùng, đừng tham lam, cũng là một loại đạo đức.
"Mai tu tốn tuyết tam phân bạch, tuyết khước thâu mai nhất đoạn hương", mai khiêm tốn kém tuyết ba phần trắng, tuyết thua mai phần ngát hương.
Hoa mai không cần ghen tị với hoa mẫu đơn, mặt trăng cũng không cần ghen tị với mặt trời là gì cho mệt cả. Mỗi sinh vật tồn tại trên thế gian này đều có một nét đẹp riêng, việc chúng ta cần làm là tỏa sáng theo cách của chính mình, vậy là đủ.
- 02 -
Tốt bụng mù quáng
Nhà văn người Mỹ Mark Twain nói:
Lương thiện là một loại ngôn ngữ thông dụng trên thế giới, nó có thể khiến người mù cảm nhận được, người nghễnh ngãng nghe thấy được.
Nhưng tốt bụng một cách mù quáng, xuẩn ngốc lại là thứ ngôn ngữ câm, đến cả người bình thường cũng không thể cảm nhận được nó.
Có một câu chuyện mang tên "Đông Quách tiên sinh và sói" như sau:
Một hôm, Triệu Ưởng, một quan lại thời Tấn của Trung Quốc dẫn binh đi đánh sói, và đã bắn trúng một con sói.
Con sói trúng tên nhưng không chết, khập khiễng chạy trốn, trên đường gặp được Quách Đông tiên sinh đang dắt một con lừa, trên lưng lừa là một bao lớn đựng sách.
Sói cầu cứu Quách Đông tiên sinh, Quách Đông tiên sinh cho sói núp nhờ vào trong bao đựng sách trên lưng lừa. Khi Triệu Ưởng hỏi thăm, Quách tiên sinh đã nói dối đánh lạc hướng Triệu Ưởng.
Đợi Triệu Ưởng đi xa, con sói chui ra ngoài.
Sau khi được ra ngoài, con sói muốn ăn thịt Quách tiên sinh, Quách tiên sinh vất vả cầu xin, sói và người chạy vòng quanh con lừa không dứt, cuối cùng cả hai quyết định tìm người phán quyết, họ lần lượt đi hỏi ông cây, bác trâu, tất cả đều nói sói nên ăn thịt Quách tiên sinh.
Vừa hay lúc đó họ gặp được một ông lão với cây gậy trong tay, Quách tiên sinh chạy tới cầu cứu.
Ông lão chỉ trích sói vong ân bội nghĩa, sói cãi lại rằng Quách tiên sinh bỏ nó vào trong bao sách, lại đè rất nhiều sách lên rồi cố ý buộc bao lại, rồi còn câu giờ, rất lâu sau mới thả nó ra, rõ ràng là Quách tiên sinh muốn nó chết ngạt để một mình lập công, vì vậy, nó mới muốn ăn thịt Quách tiên sinh.
Ông lão gợi ý rằng hay là cho sói vào túi một lần nữa xem xem có đúng là sói bị buộc quá kín hay không, nếu đúng là sói phải chịu ấm ức, vậy thì sẽ để sói ăn Quách tiên sinh, sói đồng ý.
Sau khi con sói bị buộc trong bao, ông lão đã mắng Quách tiên sinh vì sự ngu ngốc của mình rồi cùng Quách tiên sinh giết chết con sói.
Triết gia người Mỹ Ralph Waldo Emerson nói:
Sự lương thiện của bạn nhất định phải đem theo sự sắc sảo – nếu không nó sẽ bằng 0.
Chúng ta phần lớn đều đã từng lương thiện kiểu EQ thấp, hay nói cách khác là lương thiện một cách mù quáng, rõ ràng rất tận tâm, rõ ràng rất nhiệt tình, nhưng đổi lại chỉ là những lời oán than lạnh lùng.
Lòng tốt lại làm hỏng việc, bỏ sức ra mà chẳng nối lại được cầu, chúng ta nghe qua và cũng đã gặp qua không ít.
Mù quáng kiểu EQ thấp đáng sợ ở chỗ nó vừa là xiềng xích của người khác, cũng vừa là công cụ tra tấn cho chính bạn, bởi lẽ lâu dần, sự lương thiện vốn dĩ đơn thuần sẽ bị bóp méo bởi sự vô tâm, cộc cằn, để rồi đánh mất đi cái vẻ đẹp ban đầu của nó.
Một người có EQ cao, là một người luôn biết làm bản thân thoải mái, khiến người khác vui vẻ mọi lúc mọi nơi, biết thể hiện sự lương thiện của mình một cách lặng lẽ, biết tốt bụng có chừng mực có giới hạn.
Còn một người vừa lương thiện lại có EQ cao là một viên ngọc quý hiếm trên thế gian, là ngọn đuốc sáng rực nhất.
Tốt bụng là ngọc quý, nhưng nó cần EQ cao thắp sáng, dẫn đường. Ban phát sự tốt bụng của mình có chừng mực, có giới hạn, gặp tình huống ngại ngùng nhanh chóng hóa giải, là nguyên tắc hành tẩu thế gian của họ.
Có như vậy, đôi bên mới vui vẻ, thoải mái, bất kể mình là người cho đi hay người nhận lại.
Thế gian này chính là như vậy, có thiện ý, có nhiệt tình, sẵn sàng đưa hai tay ra giúp đỡ, vẫn là chưa đủ.
Thứ bạn cần là sự lương thiện EQ cao, sự thiện lương có chừng mực.
- 03 -
Hối hận vô nghĩa
Hối hận là thứ cảm xúc vô dụng nhất trên đời, nhưng luôn có rất nhiều người chìm đắm vào nó mà không thể thoát ra.
Nó không chỉ khiến bạn đau khổ mà cũng chẳng bù đắp được bất cứ chuyện mà bạn cho là mình nên làm nhưng lại không làm.
Quan trọng là mỗi khi nó sắp tới, bạn phải đứng xa nó ra một chút, nhìn nó và nói, "cảm ơn anh bạn đã ghé qua, nhưng mọi chuyện đã qua rồi, có làm gì thì cũng không thể bù đắp được nữa, sự bình yên trong tâm hồn tôi hiện tại quan trọng hơn bất cứ điều gì."
Tôi đã gặp qua không ít trường hợp không thể thoát ra khỏi quá khứ trong chuyện tình cảm.
Họ không ngừng hút thuốc, họ mượn rượu giải sầu, họ nhốt mình lại, khép mình lại.
Điều này chỉ có thể nói lên được rằng đoạn tình cảm đó, là thật; nhưng không cho thấy rằng, đoạn tình cảm đó, có thể sửa chữa, chắp vá lại được.
Trên thế gian này, thứ khó vãn hồi lại nhất, chính là lòng người. Đặc biệt là trong thế giới tình cảm, thứ vô dụng nhất, chính là hối hận.
Hối hận vừa không thể đem một người quay lại, càng không thể bù đắp cho những sai lầm đã phạm phải.
Người quá đắm chìm vào quá khứ không thể thoát ra được là kẻ yếu đuối, tầm nhìn hạn hẹp.
Phương pháp đúng đắn nhất đó là chấp nhận và thừa nhận kết quả, sau đó đặt trọng tâm vào tương lai.
Đời người 10 phần thì có tới 8,9 phần không như ý, người có tầm nhìn là người vừa có thể hưởng thụ điều tốt nhất, vừa có thể chấp nhận kết cục xấu nhất.
- 04 -
Phàn nàn không ngừng nghỉ
Chúng ta sở dĩ phàn nàn, ca thán, nguyên nhân không nằm ngoài 9 chữ: buông không xuống, nghĩ không thông, quên không được.
Có một đôi vợ chồng sau khi kết hôn đã cãi nhau mỗi ngày, sau đó, họ cùng nhau đi gặp nhà tâm lý học nổi tiếng Milton Hyland Erickson.
Sau khi nghe những lời phàn nàn không ngớt tới từ hai vợ chồng, nhà tâm lý học nói: "Mục đích kết hôn của hai người khi đó là để cãi nhau và phàn nàn không ngừng ư?"
Hai vợ chồng nghe xong bỗng dưng im lặng một hồi lâu.
Phàn nàn giống như một khối u trong cơ thể, nó sẽ tăng tốc lan rộng khi tâm trạng của bạn ngày càng đi xuống. Cách chữa trị duy nhất là kiểm soát cảm xúc và đừng để mình bị dẫn dắt bởi nó.
Có một vài người, khi điều gì đó không được ý muốn của mình, điều họ hay làm nhất là phàn nàn, ca thán, giống như kiểu làm như vậy là có thể giải quyết được vấn đề, sự việc sẽ có tiến triển tốt hơn.
Nhưng trên thực tế, vấn đề vẫn ở đó, nếu bạn không giải quyết nó, nó sẽ vẫn ở đó, phàn nàn sẽ chỉ làm tốn thời gian hơn, đồng thời khiến bạn bỏ lỡ mất thời cơ tuyệt vời nhất để giải quyết vấn đề.
Điều bạn cần làm là nhanh chóng bình tĩnh lại, phân tích vấn đề, tích cực tìm ra phương pháp giải quyết hoặc cứu vãn nó.
Đừng phàn nàn rằng tại sao mình luôn phải chịu sự bất công, có một quan điểm triết học rằng: "Mọi thứ tồn tại đều có lí do của nó", đãi ngộ mà bạn nhận được có bối cảnh, điều kiện và nguyên nhân "tồn tại" của nó.
Bạn không thể kiểm soát người khác, nhưng bạn có thể kiểm soát chính mình; bạn không thể điều khiển thời tiết, nhưng bạn có thể thay đổi tâm trạng, tính khí của mình.
Khống chế cảm xúc của mình, học cách trở thành chủ nhân của cảm xúc, là liều thuốc tốt nhất để ngừng oán tha n.
Đời người ngắn ngủi, sao cứ phải tự làm khổ mình?