Tờ Yeni Safak (Thổ Nhĩ Kỳ) đưa tin, vào ngày 3/11, Trung Quốc cảnh báo rằng việc phô trương sức mạnh quân sự và mở rộng liên minh quốc phòng có thể làm suy yếu hòa bình khu vực, một ngày sau khi Philippines và Canada chính thức ký kết một thỏa thuận hợp tác quân sự mới. Thỏa thuận này cho phép triển khai quân đội lẫn nhau và phối hợp quốc phòng chặt chẽ hơn giữa hai nước.
Phát biểu tại buổi họp báo ở Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết Trung Quốc tin rằng quan hệ đối tác quốc phòng "không nên hướng tới bất kỳ bên thứ ba nào hoặc xâm phạm lợi ích của bên khác".
Bà nói thêm rằng: "Việc phô trương sức mạnh quân sự và kích động đối đầu không có lợi cho hòa bình và ổn định khu vực".
Bộ trưởng Quốc phòng Canada David McGuinty (trái) và Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro (phải) ký Thỏa thuận về Quy chế Lực lượng Thăm viếng (SOVFA) vào ngày 2/11/2025 tại Philippines. Ảnh: AFP
Thỏa thuận quốc phòng mới giữa Philippines và Canada
Tờ Newsweek (Mỹ) đưa tin, vào ngày 2/11, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Gilberto Teodoro và người đồng cấp Canada David McGuinty đã ký Thỏa thuận về Quy chế Lực lượng Thăm viếng (SOVFA), cho phép lực lượng vũ trang của mỗi nước hoạt động và huấn luyện trong biên giới của nhau.
Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Teodoro gọi thỏa thuận này là “một trong những dự án quan trọng nhất về lòng tin và sự tin tưởng giữa các quốc gia”.
Ông nói tiếp: “Lực lượng vũ trang và các cơ sở quốc phòng của chúng ta [Philippines và Canada] có thể hội tụ, có thể hợp tác không chỉ song phương mà còn với các đối tác cùng chí hướng khác để duy trì và thực thi hòa bình và ổn định, nhằm ngăn chặn bất ổn.”
Thỏa thuận này cũng mở đường cho Canada tham gia các cuộc tập trận quân sự chung phức tạp hơn, chẳng hạn như Sama Sama - một cuộc tập trận hải quân do Mỹ và Philippines dẫn đầu mà Canada đã tham gia vào tháng trước.
Canada là một trong số nhiều đồng minh của Mỹ duy trì sự hiện diện thường xuyên ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Canada trở thành quốc gia thứ năm ký thỏa thuận lực lượng thăm viếng với Philippines, sau Mỹ, Australia, New Zealand và Nhật Bản.
Trong cuộc họp báo chung tại thành phố Makati (Philippines) sau lễ ký kết, Bộ trưởng Quốc phòng Canada McGuinty cho biết nước này cam kết duy trì "sự hiện diện liên tục của 3 tàu hải quân Canada trong khu vực mỗi năm". Ông lưu ý rằng các tàu hải quân Canada đã thực hiện 9 chuyến ghé cảng Philippines trong ba năm qua.
Ông McGuinty cho biết thỏa thuận này sẽ tăng cường đào tạo chung, chia sẻ thông tin và phối hợp trong các cuộc khủng hoảng nhân đạo và thiên tai.
Bên cạnh đó, theo hãng tin Al Jazeera (Qatar), Philippines cũng đang tiến hành các cuộc đàm phán về các thỏa thuận quốc phòng tương tự với Pháp, Singapore, Anh, Đức và Ấn Độ khi Manila tiếp tục củng cố quan hệ đối tác quốc phòng trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Bắc Kinh.
Thỏa thuận về Quy chế Lực lượng Thăm viếng (SOVFA) sẽ cho phép quân đội Canada tham gia vào các cuộc tập trận quân sự chung quy mô lớn được tổ chức hàng năm giữa Philippines và Mỹ. Ảnh: Đại sứ quán Canada tại Philippines
Căng thẳng khu vực tiếp tục gia tăng
Theo tờ Newsweek (Mỹ), trong những năm gần đây, Trung Quốc đã tìm cách củng cố sự hiện diện của mình bên trong vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Philippines, bao gồm cả việc trục xuất ngư dân Philippines. Chính phủ Philippines đã công bố các đoạn phim cho thấy tàu Trung Quốc sử dụng vòi rồng và các động tác đâm va khi chặn tàu của họ.
Trung Quốc cũng đã tăng cường sự hiện diện của mình gần bãi cạn Scarborough đang tranh chấp, nằm trong vùng biển của Philippines, sau khi đơn phương tuyên bố là "khu bảo tồn thiên nhiên" trên phần lớn thực thể này - gây ra sự phản đối mạnh mẽ từ Manila, Washington và một số đồng minh khác của Mỹ.