Israel nắm rõ kế hoạch tác chiến của Hamas như thế nào?
Theo các tài liệu, email và cuộc phỏng vấn mới được hé lộ, từ cách đây hơn một năm giới chức Israel đã thu được bản kế hoạch tác chiến của Hamas chuẩn bị cho đòn tấn công bất ngờ vào ngày 7/10/2023. Tuy nhiên, các quan chức quân đội và tình báo của Israel cho rằng kế hoạch chỉ thể hiện nguyện vọng chủ quan chứ không có tính khả thi. Theo họ, nhiệm vụ đề ra trong bản tác chiến đó là quá khó khăn đối với Hamas.
Các chiến binh Hamas chiếm một xe quân sự của Israel sau khi họ xâm nhập miền Nam Israel vào tháng 10/2023. Ảnh: Reuters.
Bản tác chiến này dài xấp xỉ 40 trang giấy và được giới chức Israel đặt cho mật danh là “Tường thành Jericho”. Từng điểm của kế hoạch này y hệt như những gì Hamas đã tiến hành trong cuộc tấn công ngày 7/10 vừa qua.
Bản dịch tài liệu này, đã được phóng viên New York Times xem, vạch ra một cuộc tấn công có phương pháp nhằm gây áp đảo đối với các cơ sở quân sự của Israel quanh dải Gaza, chiếm các thành phố Israel và đột kích vào các căn cứ quân sự chính, bao gồm sở chỉ huy của một sư đoàn Israel.
Hamas đã thực hiện chính xác bản kế hoạch đó. Tài liệu này kêu gọi phóng rocket cấp tập vào đầu chiến dịch tấn công Israel, sử dụng các máy bay không người lái (UAV) để hạ các camera an ninh và súng máy tự động dọc theo biên giới giữa Israel và Gaza, còn các tay súng Hamas sẽ xâm nhập hàng loạt vào Israel bằng dù lượn, bằng xe máy và bằng cách đi bộ. Thực tế đã diễn ra đúng như thế.
Bản kế hoạch cũng cung cấp thông tin chi tiết về vị trí và quy mô các lực lượng quân sự Israel , các trung tâm liên lạc và các thông tin nhạy cảm khác - điều này khiến người ta phải đặt câu hỏi rằng bằng cách nào mà Hamas thu thập được những thông tin tình báo như vậy và liệu có sự cố rò rỉ nào từ bên trong bộ máy an ninh của Israel hay không.
Theo các tài liệu và quan chức của Israel, bản kế hoạch trên đã lưu hành rộng rãi trong nội bộ các lãnh đạo quân sự và tình báo của Israel nhưng các chuyên gia Israel quyết định rằng một cuộc tấn công với quy mô và tham vọng như vậy là nằm ngoài năng lực của Hamas. Tuy nhiên, hiện chưa rõ liệu Thủ tướng Netanyahu và các nhà lãnh đạo chính trị hàng đầu khác của Israel đã thấy văn bản này hay chưa.
Hàng rào an ninh của một ngôi làng Israel bị các tay súng Hamas xâm nhập trong chiến dịch tấn công Israel hồi tháng 10/2023. Ảnh: Nytimes.
Năm ngoái (2022), ngay sau khi thu được tài liệu này, các chỉ huy của sư đoàn “Gaza” thuộc quân đội Israel (sư đoàn chịu trách nhiệm về bảo vệ biên giới với Gaza), nói rằng ý đồ của Hamas là không rõ ràng.
Một bản đánh giá của quân đội Israel nhận xét: “Không thể xác định được liệu kế hoạch này có được lãnh đạo Hamas chấp nhận đầy đủ hay không”.
Thế rồi vào tháng 7/2023 (tức là 3 tháng trước cuộc tấn công bất ngờ của Hamas ), một nhà phân tích kỳ cựu của “Đơn vị 8200” (cơ quan tình báo tín hiệu của Israel) cảnh báo rằng Hamas đã thực hiện một cuộc diễn tập dài ngày cường độ cao có vẻ giống với nội dung trong bản kế hoạch tác chiến nói trên. Bà này khẳng định đây là “kế hoạch nhằm phát động một cuộc chiến tranh chứ không phải chỉ là một cuộc tấn công nhỏ lẻ vào một ngôi làng”. Bà nói: “Tôi bác hoàn toàn quan điểm cho rằng kịch bản đó chỉ mang tính tưởng tượng”.
Tuy nhiên, theo các email mã hóa mà tờ New York Times có được, một đại tá của sư đoàn “Gaza” (đơn vị quân sự của Israel) đã bác bỏ các quan ngại của nhà phân tích nói trên.
Giới chức Israel lặng lẽ thừa nhận rằng nếu quân đội của họ coi trọng các cảnh báo đó và điều động đáng kể lực lượng tăng cường xuống phía Nam, nơi Hamas tấn công thì Israel có thể đã hạn chế hoặc thậm chí ngăn cản được chiến dịch tấn công đó.
Giới chức an ninh Israel đã thừa nhận rằng họ thất bại trong việc bảo vệ đất nước và chính phủ Israel dự kiến sẽ lập một ủy ban để xem xét các sự kiện dẫn tới loạt tấn công bất ngờ của Hamas.
Đánh giá nhầm Hamas không có năng lực và không dám tấn công
Mấu chốt trong các thất bại trên của Israel là việc họ tin rằng Hamas chưa có năng lực để tấn công, và cũng không dám tấn công. Niềm tin đó nằm sâu trong nhận thức của chính quyền Israel đến nỗi họ đánh giá thấp các bằng chứng chứng minh điều ngược lại.
Hiện Israel chưa tiết lộ làm thế nào mà họ thu được bản “Tường thành Jericho”. Đây là một trong nhiều bản kế hoạch tác chiến của đối phương mà Israel thu được trong các năm qua.
Một bản ghi nhớ của Bộ Quốc phòng Israel năm 2016 cũng nói rằng “Hamas có ý định đưa vào lãnh thổ Israel cuộc đối đầu kế tiếp”. Theo văn bản này, một cuộc tấn công như vậy sẽ bao gồm việc bắt cóc con tin và “chiếm đóng một cộng đồng người Israel”.
Bản Tường thành Jericho thậm chí còn nói rõ ràng hơn nữa. Nó nêu chi tiết các cuộc phóng rocket để đánh lạc hướng binh sĩ Israel và ép họ chui vào boong-ke, trong lúc UAV có nhiệm vụ vô hiệu hóa các biện pháp bảo đảm an ninh của Israel dọc hàng rào biên giới giữa Israel và Gaza.
Theo bản kế hoạch, các chiến binh Hamas sẽ đột phá qua 60 điểm trên “bức tường thành”, tràn qua biên giới vào lãnh thổ Israel.
Một mục tiêu quan trọng là đánh chiếm gọn căn cứ quân sự của Israel tại Re’im, nơi đặt đại bản doanh của sư đoàn “Gaza”. Các căn cứ khác nắm dưới quyền chỉ huy của sư đoàn này cũng bị đưa vào danh sách tấn công. Thực tế, Hamas đã tấn công Re’im và chiếm được nhiều phần của căn cứ tại đây.
Tính táo bạo của kế hoạch này đã khiến giới chức Israel đánh giá thấp kế hoạch đó, cho rằng kế hoạch chỉ được viết ra rồi để đấy.
Ngoài ra Hamas còn có một số động thái khác khiến Israel thêm chủ quan, đó là việc Hamas đàm phán để tạo điều kiện cho người Palestine làm việc tại Israel. Giới chức Israel coi động thái này là dấu hiệu Hamas không tìm kiếm chiến tranh.
Tuy nhiên, bản ghi nhớ tuyệt mật do văn phòng Bộ trưởng quốc phòng Israel soạn vào tháng 9/2016 nói rằng Hamas đã mua các vũ khí hiện đại, các thiết bi gây nhiễu GPS và các UAV. Bản đó cũng nói rằng Hamas đã gia tăng lực lượng chiến đấu của mình lên mức 27.000 người và hy vọng sẽ nâng con số này lên thành 40.000 vào năm 2020.
Năm ngoái, sau khi Israel thu được tài liệu “Tường thành Jericho”, sư đoàn “Gaza” của Israel đã soạn một bản đánh giá tình báo của riêng họ về bản tác chiến mới nhất của Hamas. Bản đánh giá nói rằng Hamas “đã quyết định lên kế hoạch tấn công mới với quy mô chưa từng có tiền lệ” và có ý định tiến hành hoạt động nghi binh để áp đảo lực lượng của sư đoàn “Gaza”.
Còn ngày 6/7/2023, chuyên gia phân tích kỳ cựu của Đơn vị 8200 (Israel) viết rằng hàng chục lính biệt kích của Hamas đã thực hành diễn tập dưới sự quan sát của các thủ lĩnh cấp cao Hamas.