Iskander tiếp tục săn lùng "con mồi" giá trị cao
Bộ Quốc phòng Nga mới đây công bố đoạn video cho thấy hệ thống tên lửa đạn đạo Iskander-M đã tiêu diệt thành công một bệ phóng tên lửa hành trình Neptune - loại vũ khí do Ukraine tự phát triển. Vụ việc diễn ra tại vùng Zaporizhia đang tranh chấp, khiến toàn bộ kíp chiến đấu 10 người đi cùng bị loại khỏi vòng chiến đấu. Đây là lần hiếm hoi Kiev để lộ mất mát với Neptune, vốn được coi là "lá bài chủ lực" của nền công nghiệp quốc phòng Ukraine.
Iskander-M vốn nổi tiếng là vũ khí "sát thủ di động" của Nga, thường được sử dụng để tiêu diệt những hệ thống phòng thủ và tấn công giá trị cao. Trước đó, loại tên lửa này từng được triển khai để vô hiệu hóa nhiều khẩu đội Patriot MIM-104 của Mỹ viện trợ cho Kiev.
Với khả năng mang đầu đạn nặng tới 700 kg, tấn công mục tiêu ở cự ly 500 km và bay theo quỹ đạo biến đổi khó lường, Iskander được đánh giá là gần như không thể đánh chặn trong môi trường tác chiến hiện nay. Việc dùng loại vũ khí này để phá hủy Neptune cho thấy Moskva đặc biệt coi trọng mối đe dọa tiềm tàng từ tên lửa hành trình nội địa của Ukraine.
Neptune - niềm hy vọng mong manh của Kiev
Tên lửa Neptune, từng nổi tiếng khi được cho là đã đánh chìm soái hạm Moskva của Hạm đội Biển Đen năm 2022, vốn được thiết kế dựa trên nền tảng X-35 của Liên Xô. Phiên bản cơ bản của Neptune chỉ đạt tầm bắn khoảng 300 km và tốc độ cận âm, điều này khiến nó khó có thể xuyên phá những hệ thống phòng không dày đặc.
Tuy nhiên, các nguồn tin từ Kiev gần đây khẳng định một biến thể mới đã được phát triển với tầm bắn lên tới 1.000 km, cho phép tấn công sâu vào hậu phương Nga - nơi ít được phòng thủ chặt chẽ. Nếu điều này là thật, Neptune sẽ trở thành mối đe dọa chiến lược, buộc Moskva phải phân tán lực lượng để bảo vệ các mục tiêu trọng yếu.
Tuy vậy, số lượng bệ phóng Neptune vẫn rất hạn chế. Dù Ukraine nhiều lần tuyên bố tăng tốc sản xuất, thực tế cho thấy kho vũ khí này chưa bao giờ đủ lớn để tạo ra khác biệt trên chiến trường. Mỗi bệ phóng bị phá hủy đều là tổn thất nghiêm trọng, nhất là khi năng lực thay thế của Kiev bị hạn chế bởi hạ tầng công nghiệp liên tục hứng chịu hỏa lực Nga.
Nga siết chặt vòng vây vào ngành công nghiệp tên lửa Ukraine
Ngoài việc săn lùng trực tiếp các bệ phóng, Moskva còn tập trung tấn công vào những cơ sở công nghiệp đứng sau chương trình tên lửa của Kiev. Giữa tháng 8, Không quân Nga đã tập kích 4 nhà máy được cho là tham gia phát triển tên lửa đạn đạo Sapsan, khiến chương trình này đứng trước nguy cơ đình trệ dài hạn. Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB) gọi thiệt hại mà Ukraine phải gánh chịu là "khổng lồ", đồng thời khẳng định Kiev từng dự kiến dùng Sapsan để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.
Không chỉ vậy, Ukraine còn nhận được dòng tiền và công nghệ từ phương Tây để phát triển các loại vũ khí tầm xa. Bên cạnh máy bay không người lái tầm siêu xa đã nhiều lần đánh trúng mục tiêu hàng nghìn km trong lãnh thổ Nga, lĩnh vực tên lửa hành trình cũng được rót vốn mạnh mẽ.
Tháng 8 vừa qua, Kiev công bố mẫu Flamingo - một loại tên lửa hành trình mới có tầm bắn hơn 3.000 km, đủ sức vươn tới tận Siberia. Sự kiện này khiến Moskva càng quyết liệt hơn trong việc triệt phá mọi năng lực sản xuất của đối phương, từ phòng thí nghiệm, dây chuyền lắp ráp cho tới kho chứa thành phẩm.
Chú thích ảnh
Việc Iskander hạ gục Neptune không chỉ là một chiến thắng quân sự thông thường mà còn mang ý nghĩa chiến lược lớn. Nó cho thấy Nga đã chủ động đi trước một bước, không để Ukraine kịp hoàn thiện năng lực tên lửa tầm xa vốn có thể thay đổi cục diện xung đột. Với ưu thế vượt trội về hỏa lực và công nghệ, Moskva đang biến mỗi đòn tấn công bằng Iskander thành thông điệp răn đe rõ ràng rằng bất kỳ nỗ lực nào nhằm mở rộng khả năng tấn công sâu của Kiev đều sẽ bị bẻ gãy ngay từ trong trứng nước.
Tuy nhiên, cũng cần thấy rằng việc Ukraine tiếp tục nhận viện trợ tài chính và công nghệ từ Mỹ cùng các đồng minh phương Tây sẽ khiến cuộc đua tên lửa này chưa thể dừng lại. Với Flamingo và các biến thể nâng cấp của Neptune, Kiev vẫn nuôi tham vọng vươn tay tấn công tận hậu phương đối thủ. Điều đó đồng nghĩa với việc Iskander và các hệ thống tên lửa chiến thuật khác của Nga sẽ còn phải tiếp tục "săn mồi" trong một chiến trường ngày càng khốc liệt.