“Độc lập tài chính, nghỉ hưu sớm”, hay FIRE là lối sống khuyến khích bạn xây dựng khối tài sản ít nhất gấp 25 lần chi phí sống 1 năm của mình để rời nơi làm việc trước tuổi nghỉ hưu.
Trào lưu này xuất hiện vào năm 1992 nhưng chỉ thực sự bùng nổ với thế hệ Millennials trong 15 năm qua. Mặc dù con đường dẫn đến tự do tài chính của mọi người có khác nhau thì chúng vẫn có nhiều điểm chung như: Tìm một công việc được trả lương cao ở độ tuổi 20, tiết kiệm từ 50-75% lương, sống dưới mức thu nhập, tăng thu nhập bằng nghề tay trái hoặc thông qua đầu tư bất động sản.
Theo đuổi FIRE đồng nghĩa với việc bạn sẽ phải tập trung tuyệt đối vào việc đạt được số tiền cụ thể để nghỉ hưu ở độ tuổi mong muốn. Chính vì điều này, nhiều người đã bỏ cuộc vì quá mệt mỏi, phải trả giá bằng những mối quan hệ và trải nghiệm không khoản tiền nào bù đắp được.
Ảnh minh họa
Jovan Johnson, cố vấn tài chính tại Piece of Wealth Planning ở Atlanta (Mỹ), cho biết: “Điều hấp dẫn nhất về FIRE chính là suy nghĩ rằng bạn thực sự tự do và không phụ thuộc vào một công việc truyền thống”. Tuy vậy, để đạt tự do tài chính, bạn cần “rất nhiều kỷ luật và sự hy sinh”. Theo Johnson, vì mong muốn nghỉ hưu sớm, nhiều người đã bỏ lỡ dịp quan trọng như đi du lịch cùng bạn bè và gia đình.
Thậm chí là nhiều người đặt cược hạnh phúc trong hôn nhân gia đình khi dấn thân vào con đường tự do tài chính. Đó chính là trường hợp của Derek Sall, một blogger tài chính cá nhân 38 tuổi ở Michigan (Mỹ).
Sau khi đặt mục tiêu nghỉ hưu sớm, blogger này cắt giảm mạnh chi tiêu chỉ còn hơn 400 USD/tháng (9,7 triệu đồng), anh tập trung vào việc kiếm thêm thu nhập thụ động bằng cách cho thuê bất động sản. Ở tuổi 29, Sall kiếm được 60.000 USD/năm (1,4 tỷ đồng).
Blogger tài chính người Mỹ Derek Sall
Chính vì ám ảnh với FIRE, Derek Sall hạn chế thời gian dành cho người vợ mới sinh con. Thời điểm Sall bắt đầu sửa chữa nhà để cho thuê, vợ anh đến cửa và ngăn anh lại, giận dữ nói: “Khi nào chuyện này mới kết thúc? Em phát ốm với nó. Cuộc sống của anh cứ mãi thế này được sao?”.
Khoảnh khắc vợ nổi giận là lúc Derek Sall nhận ra anh đang tiếp tục lặp lại lỗi sai trong quá khứ khi quá tập trung vào mục tiêu cá nhân, thay vì xem xét vấn đề với tư cách một cặp vợ chồng. Đây cũng là lý do khiến cuộc hôn nhân trước của Sall kết thúc.
“Rất may, tôi đã tìm cách thoát ra được. Tôi sẽ không kết thúc một mối quan hệ chỉ để đạt được mục tiêu của mình, thay vì mục tiêu của cả 2 vợ chồng”, Sall nói. Quyết định tạm ngưng mục tiêu tự do tài chính đã cứu vãn cuộc hôn nhân của Sall. Hai vợ chồng anh quyết định bán bất động sản cho thuê và chính ngôi nhà hiện tại để mua nơi ở mới trong rừng với số tiền lãi.
Khi nhìn lại, chuyên gia tài chính này cho rằng đây là việc đúng đắn nhất anh từng làm. Derek Sall nhận thấy không phải cứ tích lũy được nhiều tiền để tự do tài chính là hạnh phúc. “Tôi vẫn có thể nghỉ hưu sớm, nhưng thay vì làm điều đó trước 34 tuổi, tôi có thể đạt được mục tiêu năm 44 tuổi. Quan trọng vẫn là có sự đồng hành của vợ con, thay vì nghỉ hưu sớm khi gia đình tan vỡ và cô đơn”.
Gia đình của Derek Sall
Đạt được sự cân bằng giữa các nguyên tắc hướng tới FIRE và sống một cuộc sống thú vị mới là mục tiêu của nhiều người hiện nay. Chính vì vậy một số nhánh của FIRE xuất hiện, như Barista FIRE hay Coast FIRE, vẫn tập trung vào việc tiết kiệm sau đó chuyển sang một công việc ít căng thẳng hơn mà vẫn đem lại thu nhập.
Chuyên gia Jovan Johnson khuyên bạn nên suy nghĩ về việc nghỉ hưu và ý nghĩa của nó đối với bạn, từ đó có thể vạch ra một kế hoạch bao gồm ngân sách, hệ thống quản lý tiền. Johnson cũng cho rằng bạn nên cố gắng linh hoạt để tận hưởng cuộc sống hiện tại kết hợp tiết kiệm, thay vì khắt khe với chính mình. Khoảng trống trong ngân sách cho những dịp vui chơi nên được cân nhắc hợp lý.
Tyler Dolan, một nhà lập kế hoạch tài chính và là Phó chủ tịch của Keenan Financial tại (Mỹ) Boston cho biết, cho dù bạn đang say mê theo đuổi FIRE hay vẫn nghỉ hưu đúng tuổi, hãy tuân theo các giá trị và ưu tiên của bạn. “Cuối cùng mọi người đều có niềm tin về tiền bạc của riêng mình, hướng tới những giá trị riêng và cũng có những thói quen tiền bạc riêng. Quan trọng là nên hiểu những gì phù hợp với mình”.