Sau Tết, đường phố Hà Nội ngập tràn những gánh, xe hàng rong chở hoa bưởi đi bán. Mặc dù có giá khá đắt từ 200.000 - 300.000/kg nhưng loại hoa này vẫn đắt khách. Thậm chí, nhiều người bán hàng cho biết, có nhiều ngày “cháy hàng”.
Tại Hà Nội, hoa bưởi được bán nhiều dọc các tuyến phố Tôn Thất Tùng, Phạm Ngọc Thạch, Nguyễn Chí Thanh, Đê La Thành, Xã Đàn, Đại Cồ Việt… Đặc biệt, khu phố cổ là “địa bàn” có nhiều hàng rong bán hoa bưởi nhất.
Theo chị Mai Thị Thanh Hiền (Ứng Hòa – Hà Nội), một người bán hoa bưởi rong trên phố Hàng Bông (Hoàn Kiếm – Hà Nội) thì mùa hoa bưởi thường bắt đầu từ ngay sau Tết Nguyên đán đến tháng Ba Dương lịch và hầu như khắp cả Hà Nội tuyến phố nào cũng có.
“Mùa hoa bưởi thường kéo dài khoảng hơn một tháng. Sau Tết, mọi người chủ yếu mua hoa bưởi để thắp hương, đi lễ chùa và khoảng thời gian này hoa bưởi thường được bán với giá 300.000 đồng/kg.
Tuy nhiên, sang tháng Ba Dương lịch khi hoa bưởi nở rộ thì giá thành hạ nhiệt còn khoảng 150.000 - 200.000 đồng/kg. Mọi người chủ yếu mua về để trưng phòng cho thơm, làm gia vị ướp một số món ăn”, chị Hiền nói.
Cũng theo chị Hiền, vì sở thích này mà người Hà Nội sẵn sàng bỏ ra một khoản tiền khá lớn để mua hoa bưởi về chơi hay làm món ăn. Thậm chí, có những khách hàng mua hoa bưởi số lượng lớn về để làm tinh dầu.
“Mua về trưng phòng cho thơm thì mọi người thường mua 2, 3 chùm hoa bưởi. Mỗi chùm cũng nặng khoảng 100gr, như vậy 2,3 chùm hoa bưởi cũng chỉ khoảng 30.000 – 50.000 đồng.
Còn mua về để chế biến món ăn hay làm tinh dầu thì mọi người thường mua loại hoa bưởi rời, đã rụng khỏi cành và được gom riêng. Loại hoa bưởi rời được bán với giá 180.000 đồng/kg” chị Hiền cho biết thêm.
Cũng như chị Hiền, chị Cấn Thị Hoa (Thạch Thất – Hà Nội) cho biết, mùa nào thức ấy, chị bán hàng rong trên phố Hà Nội đã gần 5 năm. Trước Tết chị bán hoa hướng dương, hoa cúc. Nhưng sau Tết chị tập trung vào bán hoa bưởi.
“Mùa hoa bưởi bán hàng rất thích bởi hoa bưởi nhẹ, vận chuyển không mệt chỉ cần khéo léo không để cánh hoa rụng là được. Một ngày bán một xe hoa bưởi cũng lãi gấp đôi so với các loại hoa khác, ngày bán nhiều thì lãi khoảng 2 triệu, ngày ít thì được 1 triệu”, chị Hoa nói.
Theo chị Hoa, nơi cung cấp hoa bưởi cho các tiểu thương bán hàng rong là ở Văn Giang (Hưng Yên), Hoài Đức (Hà Nội), Thanh Oai (Hà Nội).
Từ sáng sớm, chị Hoa chạy xe về các nhà vườn trồng hoa bưởi mua và cho vào các thùng xốp. Sau đó, chở về nhà trọ để và bày trên các mẹt tre mang lên phố bán. Giá nhập hoa tại tại vườn khoảng 70.000 - 100.000 đồng/kg.
Một xe hàng rong bán hoa bươi trên phố Tôn Thất Tùng.
Theo nhiều người dân Hà thành, hoa bưởi là loại hoa đáng được trả giá cao và dù có phải bỏ ra nửa triệu mua hoa bưởi cũng đáng đồng tiền.
Bà Nguyễn Thị Bình (Hoàng Mai – Hà Nội) cứ sau tết Nguyên đán, “đều như vắt chanh” mỗi tuần một lần bà mua liền một lúc 2kg hoa bưởi.
Ngoài việc mua về trưng cho thơm và để ướp trà thì bà còn làm những món ăn liên quan đến hoa bưởi. Trong đó, món mía ướp hoa bưởi và nấu chè hoa bưởi là hai món mà bà và các thành viên trong gia đình yêu thích nhất.
“Mua hoa bưởi về, sau đó vặt cánh và nhụy rồi ướp với mía, để khoảng hai giờ đồng hồ khi mía ngấm hương hoa bưởi sẽ có một món ăn rất thơm ngon. Ngoài ra, vơi hoa bưởi có thể chế biến thêm món ăn cầu kì hơn chút là chè hoa bưởi”, bà Binh nói.
Theo bà Bình, những món ăn như mía ướp hoa bưởi hay chè hoa bưởi có từ xa xưa. Thậm chí, đây là món ăn tiến vua hoặc chỉ những gia đình quan chức, trí thức thời xưa mới được thưởng thức.
Mía ướp hoa bưởi là một món ăn không thể thiếu của người dân Hà thành sau Tết.
Không riêng gì nhà bà Bình, mà rất nhiều người Hà thành còn nghiện những món ăn từ hoa bưởi. Cô Phạm Thị Loan (Giáo viên một trường tiểu học ở Quận Thanh Xuân) cho rằng, ẩm thực với người Việt rất tinh tế.
Không chỉ có việc tạo màu, tạo mùi vị thơm ngon bằng những loại cây, lá. Mà hơn hết, những loài hoa dân dã cũng là một trong những nguyên liệu để làm nên tinh hoa ẩm thực.
Nếu người ta biết đến hoa sen, hoa nhài … để ướp trà. Thì chắc chỉ một số người mới biết đến việc ướp trà bằng hoa bưởi. Ngoài ra, gia đình cô còn cầu kì hơn là làm bánh hoa bưởi.
“Món bánh hoa bưởi thực chất là sự kết hợp của bột nếp với nước hoa bưởi. Khâu làm nước hoa bưởi khá cầu kì. Từ cách chọn mua các bông hoa tưởi tươi, giống bưởi quê với hương thơm đặc trưng và cánh trắng muốt, nhụy chưa rụng.
Sau đó, trộn bột nếp với nước hoa bưởi đã chiết xuất và làm bánh. Một kg hoa bưởi chỉ làm được rất ít nước hoa. Vậy nên, mỗi lần mùa hoa bưởi về thường phải mua khoảng 2kg hoa bưởi. Hai kg hoa cũng khoảng 500.000 đồng.
Việc bỏ nửa hoa để mua hoa bưởi làm bánh theo cô cũng đáng đồng tiền. Bởi, có tiền cũng không thể tìm mua được bánh hương hoa bưởi tự nhiên mà không phải hoa bưởi có mùa quanh năm mà chỉ sau Tết mới. Một năm, may chỉ được thưởng thức hương vị thơm ngon xưa cũ này một đến hai lần”, cô Loan cho biết.
Cô Loan cũng nhấn mạnh, làm bánh hoa bưởi tiếp khách, đãi bạn quý hay tặng người thân yêu rất phù hợp. Không chỉ bày tỏ được tấm lòng bằng hương bị độc, lạ tinh khiết. Mà bánh hoa bưởi còn cầu kì trong khâu chế biến. Vậy nhiên, tặng bánh hoa bưởi chính là trao tặng nhau cả tấm thành thành.
Như vậy, mỗi năm một mùa, hoa bưởi lại tràn ngập phố Hà Nội, và không chỉ trên con đường đến công sở, người ta thoang thoảng thấy mùi hoa bưởi phảng phất.
Mà khi trở về nhà, một bát mía ướp hương hoa bưởi, hay là bát chè hoặc món bánh hoa bưởi cũng một phần nào đó khiến nhiều người cảm nhận được sự thanh bình sau mỗi khi mỏi mệt. Và 300.000 đồng/kg cũng là “xứng với đồng tiền”.