Vừa qua báo chí Syria đã đăng tải thông tin cho biết, lực lượng phòng không nước này đã giành chiến thắng lớn trong cuộc đối đầu với không quân Thổ Nhĩ Kỳ.
"Ngôi sao" sáng nhất của lực lượng phòng không Syria chính là tổ hợp tên lửa Buk-M2E, khi nó đã bắn hạ tới 20 máy bay không người lái các loại của Thổ Nhĩ Kỳ.
Tuy nhiên bên cạnh Buk-M2E tối tân, báo chí Syria lại mới tiết lộ thêm rằng một tổ hợp tên lửa phòng không "cổ lỗ" khác cũng đạt được thành tích ấn tượng chẳng kém.
Đó chính là tổ hợp 9K35 Strela-10, theo báo cáo thì chỉ trong 1 tuần chiến sự, vũ khí này đã bắn trúng tới 25 phương tiện bay của Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm cả UAV lẫn tên lửa.
Nếu thông tin trên được xác nhận thì đây rõ ràng là thành tích chiến đấu có một không hai của thứ vũ khí đã có tuổi đời hàng chục năm và tưởng như không còn vai trò trong chiến tranh hiện đại, vậy tính năng của Strela-10 có gì đặc biệt?
9K35 Strela-10 (SA-13 Gopher) là hệ thống tên lửa phòng không di động tầm thấp được phát triển từ "người tiền nhiệm" 9K31 Strela-1 (SA-9 Gaskin), nó chính thức gia nhập biên chế quân đội Liên Xô từ năm 1976.
Thông số kỹ thuật cơ bản của xe mang phóng tự hành khung gầm MT-LB của Strela-10 bao gồm: kíp chiến đấu 3 người; trọng lượng 12,1 tấn; chiều dài 6,45 m; chiều rộng 2,85 m; chiều cao 2,22 m (3,96 m với giá phóng).
Động cơ diesel YaMZ-238VA công suất 240 mã lực cho tốc độ di chuyển tối đa 60 km/h; tầm hoạt động 500 km; leo được dốc 60%; đi trên dốc nghiêng 30%; vượt vật cản cao 0,6 m; vượt hào rộng 2,4 m; lội nước sâu 1,2 m hoặc có thể chuyển qua chế độ bơi.
Khung gầm MT-LB cho phép mang theo tới 8 tên lửa đánh chặn bên trong và 4 quả sẵn sàng phóng bố trí bên ngoài. Do tích hợp cả radar ngắm bắn Hat Box trên xe nên hệ thống có độ cơ động rất cao.
Tên lửa đánh chặn của Strela-10 là 9M37 có chiều dài 2,2 m; đường kính 0,12 m; trọng lượng 40 kg, mang đầu đạn 3 kg; tốc độ 570 m/s; tầm bắn tối đa 5 km; trần bay 3,5 km, trang bị đầu tự dẫn hồng ngoại thụ động kết hợp ngòi nổ laser cận đích.
Tên lửa 9M37 tiêu diệt được mục tiêu ở cự ly xa, độ cao lớn và có tính năng vận động tốt hơn so với Strela-1. Xác suất tiêu diệt mục tiêu là máy bay với 1 đạn duy nhất vào khoảng 30 - 50%, thời gian phản ứng của hệ thống là 6,5 giây.
Điều đáng chú ý là Strela-10 bắn được cả đạn 9M31 thế hệ cũ, giúp tiết kiệm khi chiến đấu, tên lửa 9M31 sẽ được sử dụng để bắn các mục tiêu có tính năng và độ cơ động thấp, trong khi 9M37 dùng cho các mục tiêu phức tạp hơn.
Việc hệ thống phòng không Strela-10 của Syria vẫn tỏ ra rất hiệu quả trước UAV tối tân của Thổ Nhĩ Kỳ theo nhận định từ các chuyên gia quân sự là bởi chúng đã được Nga nâng cấp lên chuẩn Strela-10M3.
Tổ hợp Strela-10M3 được cải thiện hệ thống điều khiển hỏa lực để có thể bắn hạ UAV và tên lửa hành trình, bổ sung tên lửa đánh chặn 9M333 có trọng lượng 42 kg với đầu đạn nặng 5 kg với xác suất diệt mục tiêu cao hơn loại 9M37 truyền thống.