Cuộc đột kích của Ukraine với nhiều bí ẩn
Vào ngày 6/8/2024, một lực lượng cơ giới mạnh của Ukraine chọc thủng phòng tuyến Nga nằm ở biên giới hai nước. Quân đội Ukraine khi ấy nhanh chóng vượt qua chiến hào Nga và chiếm được khoảng 1.000km2 lãnh thổ Nga tại tỉnh Kursk của nước này, gây ngỡ ngàng cho dư luận thế giới.
Xe tăng Ukraine tiến trên lãnh thổ Kursk của Nga. Ảnh: Washington Post.
Động cơ Ukraine tiến hành cuộc đột kích trên khá phức tạp. Kiev muốn thay đổi tiến trình xung đột Nga - Ukraine, ép Moscow chuyển bớt lực lượng tinh nhuệ khỏi miền Đông và miền Nam Ukraine. Ngoài ra, Kiev cũng tính rằng khu vực họ chiếm được bên trong tỉnh Kursk có thể dùng làm lá bài mặc cả trong các cuộc thương lượng với Kremlin trong tương lai.
Sau gần 2 tháng, đã có thêm nhiều thông tin giải mã những bí ẩn trong cuộc đột kích này. Ban đầu người ta cho rằng lực lượng phòng thủ của Nga tại đây khá mỏng nên Ukraine mới dễ dàng đột kích như vậy. Nhưng theo các hé lộ mới, còn có yếu tố quan trọng hơn, đó là Nga thiếu thông tin tình báo và thiếu sự phối hợp nhuần nhuyễn tại mặt trận này.
Các hé lộ mới từ tấm bản đồ quân sự và từ nghị sĩ Nga
Tấm bản đồ mà lính Ukraine thu được của một lính Nga đã giải thích câu chuyện thành công của Ukraine. Theo bản đồ này, vào ngày ngay trước khi những người lính Ukraine đầu tiên chọc thủng phòng tuyến Nga tại tỉnh biên giới Kursk, lực lượng Nga đồn trú tại đây có tới 18 bệ phóng phản phản lực BM-21, 98 khẩu pháo nòng và 71 súng cối.
Kriegsforscher, trắc thủ UAV Ukraine được nhìn thấy tấm bản đồ trên nhận xét: “Số lượng pháo và súng cối như vậy là đồ sộ. Ưu thế hỏa lực rõ ràng thuộc về phía Nga”.
Kriegsforscher giải thích thêm, với số lượng pháo như vậy, nếu điều phối tốt thì Nga sẽ đè bẹp được mọi cuộc đột phá của đối phương ở Kursk.
Thế nhưng hệ thống pháo của Nga tại Kursk khi ấy đã không được triển khai hợp lý, phần nhiều là do phía Nga thiếu thông tin tình báo và do Nga mặc định rằng phía Ukraine sẽ không dám vượt biên giới để đánh vào Kursk.
Andrei Gurulev - viên tướng Nga nghỉ hưu, hiện là nghị sĩ tại Hạ viện Nga, viết trên mạng xã hội: “Đáng tiếc, lực lượng bảo vệ biên giới không có thông tin tình báo của riêng mình”.
Do vậy, hệ thống pháo và súng cối của Nga không chĩa vào những tuyến mà đối phương có khả năng cao nhất sử dụng để tiến công vào lãnh thổ Nga. Quân Ukraine di chuyển nhanh trong khi pháo binh Nga tại Kursk lại phản ứng chậm chạp trong thế bị động.
Ukraine tạo được ưu thế cơ động cao, phản kích của Nga chưa theo kịp tiến độ
Trong khi đó, Ukraine gây nhiễu liên lạc vô tuyến của Nga, phóng số lượng lớn UAV lên bầu trời Kursk, đồng thời sử dụng hệ thống tên lửa cơ động cao HIMARS do Mỹ sản xuất để giội hỏa lực xuống vị trí lực lượng Nga.
Tại Kursk, lực lượng Ukraine đã giành được lợi thế cơ động, ít nhất là trong giai đoạn đầu.
Michael Weiss và nhà phân tích James Rushton viết trên Tạp chí New Lines: “Trong những giờ đầu và những ngày đầu của chiến dịch Kursk, lực lượng Ukraine đã thọc được sâu vào lãnh thổ Nga. Trong nhiều trường hợp, họ không lãng phí thời gian để giao chiến với lính Nga tại chiến hào và những công sự kiên cố khác. Họ chỉ lách qua những vị trí này để tiến lên một cách nhanh chóng”.
Trong những ngày đầu tiên của chiến dịch đột kích này, quân Nga và quân Ukraine đan xen vào nhau trong những trận giao tranh nhỏ và liên tục thay đổi. Khi ấy, nếu pháo binh Nga nã đạn vào khu vực này, khả năng sẽ xảy ra tình trạng “quân ta đánh quân mình”.
Cách đây khoảng một tháng, Tổng thống Nga Putin đặt ra mốc 1/10 để quân đội Nga đánh bật toàn bộ lực lượng Ukraine khỏi tỉnh Kursk. Tuy nhiên, cho đến nay, mục tiêu này dường như khó đạt được đúng hạn đề ra.