Báo Trung Quốc xác nhận
Ngày 26/11, hãng tin FactWire (Hong Kong) dẫn nguồn tin thân cận tiết lộ nguyên nhân con tàu chở 9 xe bọc thép và các thiết bị quân sự của Singapore bị thu giữ khi vận chuyển từ Đài Loan qua Hong Kong hôm 23/11.
Theo nguồn tin, trước khi tàu đến Hong Kong, tình báo Trung Quốc đã thông báo cho hải quan đặc khu hành chính này về việc con tàu chở các thiết bị quân sự không khai báo và không có thông báo nào về số hàng.
Và khi con tàu đến Hong Kong, các nhân viên hải quan tại đây đã kiểm tra và thu giữ lô hàng quân sự của Singapore.
Thông tin trên cũng được xác nhận trên tờ Hoa Nam buổi sáng (SCMP).
Các lô hàng chứa vũ khí của Quân đội Singapore bị phía Hong Kong lưu giữ
SCMP dẫn các nguồn tin nói tình báo Trung Quốc đã báo cho phía Hong Kong về chuyến hàng chở thiết bị quân sự không khai báo để lực lượng hải quan tiến hành thu giữ.
Tuy nhiên phía hải quan Hạ Môn chưa trả lời vì sao họ không giữ chiếc tàu và các xe bọc thép lại ở đất Trung Quốc mà lại thông báo cho giới chức Hong Kong.
Nhận định về hành động trên của Trung Quốc, ông Lee Chih-hong, nhà nghiên cứu tại Viện Phát triển và Chiến lược Longus (Singapore), cho rằng Bắc Kinh có những toan tính cụ thể khi cho phép vụ thu giữ diễn ra ở Hong Kong. Việc này vừa làm bẽ mặt Singapore vừa không để vụ việc ảnh hưởng xấu đến quan hệ song phương.
“Không có nghi ngờ gì về việc Trung Quốc muốn gây rắc rối cho Singapore nhưng chính phủ nước này không muốn ảnh hưởng mối quan hệ ngoại giao Trung Quốc - Singapore hiện nay. Vì vậy, họ để cho Hải quan Hong Kong xử lý vụ việc”, ông Lee khẳng định.
Ngoài ra, vị chuyên gia đánh giá, hành động của Trung Quốc chỉ muốn gây áp lực lên Singapore về vấn đề biển Đông khi thời gian vừa qua Singapore đã có nhiều hoạt động tập trận bí mật với phía Đài Loan.
Trong khi đó, Bộ Quốc phòng Singapore xác nhận lô xe bọc thép 8x8 Terrex cùng thiết bị liên quan không mang đạn dược đang bị giữ tại cảng container Kwai Chung.
Theo đó, quân đội nước này đã ký hợp đồng riêng với Công ty vận tải biển APL để xử lý lô hàng, đổi lại, không có đạn dược hoặc thiết bị nhạy cảm trong 9 xe bọc thép. Vận chuyển vũ khí quân sự bằng hình thức thương mại này đã từng được Singapore thực hiện trước đây.
“Những chiếc xe bọc thép Terrex ICVs này được Lực lượng Vũ trang Singapore sử dụng cho các hoạt động huấn luyện thường kỳ ở nước ngoài, và được chuyển về nước thông qua phương thức thương mại như những lần trước.
Giới chức Singapore đang hỗ trợ hải quan Hong Kong và kỳ vọng lô hàng nhanh chóng được chuyển đến Singapore”, SCMP dẫn thông cáo của Bộ Quốc phòng Singapore.
Ngày 25/11, phái đoàn của Singapore đã có mặt tại Hong Kong để xúc tiến giải quyết vấn đề và ngăn căng thẳng ngoại giao leo thang giữa Singapore và Trung Quốc.
Các nguồn tin cho hay, Singapore sẽ phải liên hệ Bộ Ngoại giao Trung Quốc nếu muốn nhận lại lô hàng này, vì sự việc đã được báo lên Bắc Kinh và quyền quyết định không nằm trong tay các quan chức Hong Kong nữa.
Phép thử quan hệ Singapore –Trung Quốc?
Chuyên gia quân sự Antony Wong Dong (sống tại Macau) nhận định rằng lô hàng xe bọc thép Terrex AV-81s trên có thể đã tham gia tập trận tại Đài Loan. Theo ông Wong, AV-81s là loại phương tiện quân sự tiên tiến nhất của Singapore, và việc này có thể khiến Trung Quốc tức giận.
"Singapore có thể sẽ gặp rắc rối lớn vì chuyện này. Trung Quốc có thể nhân cơ hội này để làm khó Singapore nhằm trả đũa cho quan điểm của nước này trong vấn đề Biển Đông", ông Wong nói.
Ngoài ra, lô hàng trên cũng có thể làm lộ bí mật quân sự của Singapore cũng như hệ thống liên lạc của nước này với giới quân sự Đài Loan, SCMP dẫn lời ông Wong.
Trương Bảo Huy, một giáo sư khoa học chính trị, Đại học Kỵ Nam, Hồng Kông cho rằng, vấn đề này sẽ là phép thử của mối quan hệ giữa Trung Quốc với Singapore:
"Rõ ràng đây chỉ là một hoạt động nghiệp vụ của hải quan, nhưng Cục Hải quan và Cục Thuế Hồng Kông không thể tự xử lý mà phải báo cáo với Bắc Kinh vì đó là mặt hàng quân sự.
Nếu Bắc Kinh bật đèn xanh để cho tàu container quá cảnh, quan hệ Trung Quốc - Singapore sẽ cải thiện. Nếu không, nó sẽ trở thành một vấn đề chính trị phức tạp".
Về phía vùng lãnh thổ Đài Loan, người phát ngôn về quốc phòng của họ xác nhận, 9 chiếc xe bọc thép này không thuộc sở hữu của Đài Loan.
Những nguồn tin ngoại giao trong khu vực cho biết các quan chức Trung Quốc đặc biệt lo ngại về việc Singapore tiếp đón máy bay trinh sát săn ngầm P-8 Poseidon của Mỹ được điều động tới đây ngày càng nhiều. Những máy bay này được trang bị nhiều cảm biến mà có thể nhắm mục tiêu vào hạm đội tàu ngầm đang bành trướng của Trung Quốc đặt ở đảo Hải Nam.