Các vụ tấn công của hải cẩu tại Cape Town đã khiến người dân, đặc biệt là những người lướt sóng và đi biển, vô cùng lo lắng. Hải cẩu lông Nam Phi (Arctocephalus pusillus) thường vui đùa với con người, nhưng khi mắc bệnh dại, chúng hành động kỳ lạ và trở nên hung dữ. Bệnh dại là một căn bệnh do virus gây tử vong, lây truyền qua nước bọt và ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương. Các triệu chứng bao gồm sốt, đau và ngứa ran tại vị trí vết thương. Nếu không được chăm sóc y tế ngay sau khi tiếp xúc, bệnh dại sẽ gây viêm não và tủy sống, dẫn đến tử vong.
Hải cẩu lông Nam Phi, với tên khoa học là Arctocephalus pusillus, là một loài hải cẩu thuộc họ Otariidae, hay còn được gọi là hải cẩu tai. Loài hải cẩu này đặc trưng bởi bộ lông dày và mượt, đôi tai nhỏ nhắn nhô ra phía ngoài, và thường được tìm thấy dọc theo bờ biển phía tây và nam của châu Phi, từ Namibia đến Nam Phi.
Sự kiện bất thường và các vụ tấn công
Trường hợp hải cẩu mắc bệnh dại gần đây nhất được ghi nhận vào năm 1980 tại quần đảo Svalbard của Na Uy. Đợt bùng phát mới tại Nam Phi là đợt bùng phát bệnh dại đáng kể đầu tiên trên thế giới ở động vật có vú biển. Greg Oelofse, người quản lý bờ biển của thành phố Cape Town, cho biết hải cẩu lông Nam Phi bắt đầu có hành vi kỳ lạ cách đây vài năm, với một sự gia tăng đột biến các vụ tấn công được báo cáo vào cuối năm 2021.
Trong một vụ tấn công vào đầu năm nay, một con hải cẩu đã cắn ít nhất ba người lướt sóng trong vài phút ở vùng biển ngoài khơi bãi biển Muizenberg. Một người lướt sóng kể lại: "Con hải cẩu nhỏ này lao đến tôi với tốc độ cao, cắn thủng bộ đồ lặn và tấn công liên tục". Cùng thời điểm đó, một con hải cẩu khác được nhìn thấy bơi vào bờ với những vết thương đẫm máu trên mặt, có thể do một con hải cẩu khác gây ra.
Hải cẩu lông Nam Phi có thân hình mạnh mẽ, linh hoạt với bộ lông dày giúp chúng giữ ấm trong môi trường biển lạnh giá. Lông của chúng có màu nâu đậm hoặc xám, với phần bụng thường có màu nhạt hơn. Con đực trưởng thành có thể đạt chiều dài từ 2 đến 2.3 mét và cân nặng từ 200 đến 360 kg, trong khi con cái nhỏ hơn, dài khoảng 1.2 đến 1.8 mét và nặng từ 40 đến 110 kg.
Để đối phó với tình hình, chính quyền đã tiêu hủy và xét nghiệm bốn con hải cẩu, ba trong số đó dương tính với bệnh dại. Kể từ đó, số trường hợp được báo cáo đã tăng lên 11 trường hợp dọc theo bờ biển dài 190 dặm (300 km) của Cape Town.
Mặc dù hải cẩu và người lướt sóng tiếp xúc với nhau hàng ngày, nhưng may mắn là chưa có người nào bị nhiễm bệnh. Người dân được khuyến cáo phải hết sức thận trọng và tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu bị hải cẩu cắn. Những người lướt sóng thường thích tương tác với hải cẩu, nhưng hiện tại họ được khuyên nên tránh xa những con vật có hành vi kỳ lạ hoặc dấu hiệu hung dữ.
Hải cẩu lông Nam Phi chủ yếu sinh sống ở các vùng biển ven bờ, đảo đá và các bãi cát dọc theo bờ biển. Chúng thường tụ tập thành đàn lớn trên các bãi cát, đảo đá hoặc các vùng đất bồi ven biển để sinh sản, nghỉ ngơi và trốn tránh kẻ thù. Loài này có khả năng di chuyển xa để tìm kiếm thức ăn, và có thể lặn sâu tới 200 mét để săn mồi dưới nước.
Các nhà khoa học hiện đang giải trình tự virus dại để xác định chính xác nguồn gốc và thời điểm virus xâm nhập vào quần thể hải cẩu. Hải cẩu lông Nam Phi sống thành đàn dày đặc, điều này có thể khiến bệnh dại trở thành bệnh đặc hữu và có nguy cơ lây lan sang các loài động vật có vú khác, chẳng hạn như rái cá không vuốt châu Phi (Aonyx capensis).
Những người lướt sóng thường thích tương tác với hải cẩu, loài sinh vật tò mò và thích đùa nghịch. Tuy nhiên, với tình hình hiện tại, mọi người được khuyến cáo nên tránh những con hải cẩu có hành vi kỳ lạ hoặc có dấu hiệu hung dữ. Mặc dù không có lý do gì để sợ những con vật có vẻ thoải mái, nhưng sự cẩn trọng vẫn là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe và an toàn cho cộng đồng.
Hải cẩu lông Nam Phi là loài động vật xã hội, thường sống thành từng đàn lớn để bảo vệ nhau khỏi các mối đe dọa từ môi trường. Chúng rất giỏi bơi lội và có khả năng lặn sâu, săn bắt cá, mực và các loài động vật biển khác để sinh sống. Trong mùa sinh sản, các con đực sẽ thiết lập và bảo vệ lãnh thổ của mình để thu hút con cái. Chúng có thể rất hung hăng trong việc bảo vệ lãnh thổ và đàn của mình.
Đợt bùng phát bệnh dại ở hải cẩu tại Nam Phi là một sự kiện bất thường và đáng lo ngại. Nó không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và an toàn của người dân mà còn đặt ra thách thức lớn cho việc bảo vệ và quản lý quần thể hải cẩu. Sự cảnh giác và các biện pháp phòng ngừa là cần thiết để ngăn chặn sự lây lan của bệnh dại và bảo vệ cả con người lẫn động vật.
