Những ngày cuối năm, người dùng mạng xã hội chia sẻ đoạn clip chỉ vỏn vẹn 16 giây, kèm dòng trạng thái xúc động: "23 giờ đêm, bé trai 2 tuổi vẫn lang thang cùng mẹ lao công đi gom rác". Tuy chỉ là khoảnh khắc ngắn, nhưng khiến người xem vừa ấm lòng vừa xót xa.
Người mẹ trong clip là chị Phạm Thị Lan, 31 tuổi, công nhân thuộc Tổ môi trường số 8, Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị Hà Nội. Công việc hàng ngày của chị là đẩy xe rác đi thu gom khắp các ngõ ngách trên đường Kim Mã (quận Ba Đình) về điểm tập kết.
Mỗi ngày, nữ lao công làm việc từ 15 giờ chiều đến 2 giờ sáng hôm sau. Tổng quãng đường di chuyển hơn 8km.
Clip: Bé trai 2 tuổi đạp xe theo mẹ lao công đi gom rác giữa đêm khuya (Nguồn: Facebook)
Bé Thóc theo mẹ đi làm không kể ngày hay đêm
Cậu bé nhanh nhẹn, ngoan ngoãn, không hề mè nheo!
Chị Lan là mẹ đơn thân. 15 năm trước, chị có con với một người đàn ông nhưng sau đó chia tay. Con trai lớn nay đã 16 tuổi, mắc chứng suy giảm trí nhớ, học hết lớp xoá mù chữ rồi nghỉ. Năm 2019, chị quen một người khác rồi sinh bé Thóc, nhưng sau người này cũng bỏ đi.
Bố mất từ lâu, mẹ già hơn 70 tuổi, hiện bà trọ ở Lĩnh Nam (quận Hoàng Mai). Bà vừa làm việc, vừa giúp chị trông cháu lớn. Chị không thể nhờ mẹ trông thêm cháu thứ hai.
Để có tiền nuôi con, chị lăn lộn đủ nghề từ bán hàng nước, làm xưởng may theo thời vụ. Hai năm gần đây, qua giới thiệu của một người bạn, chị vào làm công nhân môi trường. Những ngày đầu, chị nhận lương 8 triệu. Nhưng mấy tháng nay, ảnh hưởng của dịch bệnh, mức lương giảm xuống còn 6 triệu.
Mỗi tháng, chị Lan chi trả tiền thuê trọ 1,8 triệu đồng, tiền ăn, rồi gửi mẹ 500.000 mua thuốc, cho con trai lớn ít đồng tiêu vặt. Khoản thu chi không đủ để thuê người trông bé Thóc.
"Cực chẳng đã, tôi mới phải đưa theo con đi làm cùng", chị Lan thở dài. Thế là, hai tháng nay, ca làm việc của nữ lao công có thêm "trợ lý nhỏ" là cậu con trai hơn 2 tuổi. Nhìn con trai bé nhỏ hàng ngày vất vả đi theo gom rác, vừa bẩn, vừa lạnh, lòng người mẹ thắt lại.
Hàng ngày, bé Thóc theo mẹ đi thu gom rác khắp đường phố
Em bé 2 tuổi tự chơi một mình trong khi mẹ làm việc
Mẹ chuẩn bị sách và đồ chơi cho bé Thóc
Những ngày mùa đông Hà Nội, ban ngày còn đỡ, nhưng đêm xuống, nhiệt độ giảm mạnh, rét buốt vô cùng. Chị Lan phải trùm mũ, khăn len kín đầu, mặc thêm áo khoác để con đỡ rét. Hôm nào gặp mưa lớn chị gửi con ở bãi xe gần chỗ làm hoặc nhờ bảo vệ trông giúp.
"Thằng bé ngoan lắm, không quấy khóc. Nói chưa sõi nhưng điểm nào cần thu rác nó nhớ hết", chị Lan nói hồi đầu đi theo mẹ, Thóc phải chạy bộ, chưa có xe đi lại. Nhiều lúc mỏi chân, đi mệt, cậu bé ngồi thở, đòi "Mẹ bế con tí". Ngày sau, một cô trong làng thấy thương nên cho chiếc xe thăng bằng cũ, để bé đi theo mẹ cho đỡ mệt.
Thời gian này, lượng rác thải lớn. Một ca làm của chị Lan kéo dài gần 11 tiếng, hai mẹ con phải đi trung bình 7 - 8 chuyến, có hôm lên đến 9 - 10 chuyến, mỗi chuyến chừng 50 phút.
Xe chở rác nhỏ, lại mang theo con trai, để sớm thu gom xong rác, chị Lan thường dùng thêm thanh gỗ hoặc ván để chằng, chống trên thành thùng. Những lúc rác đầy tràn ra ngoài thùng, nữ lao công nhảy lên xe, dùng chân dẫm xuống để đựng được nhiều, tiết kiệm lần đi lại.
Cao chưa đến mét rưỡi, nặng 44 kg, chị Lan khá chật vật với những xe rác gấp đôi người. Đường trong làng nhỏ hẹp, vừa phải tránh xe máy đi lại, trông con, xe rác nặng nhiều hôm đẩy ra đến bãi tập kết, chị ngồi thụp xuống đất thở gấp, chân tay đau rã rời.
"Có hôm trời mưa, đường trơn, tránh xe máy làm xe rác lật đổ hết ra đường, tôi lại phải bốc dọn từ đầu", chị tâm sự.
Ngoài công việc chính, nữ lao công còn tranh thủ nhặt thêm chai nhựa, bìa carton để bán, ngày kiếm khoảng 50.000 – 100.000 đồng. Một, hai buổi sáng trong tuần, chị nhận lau nhà thuê, được trả công 100.000 đồng mỗi ca ba tiếng.
Hình ảnh 2 mẹ con bên nhau, đồng hành trên mọi nẻo đường
Bà Nguyễn Thị Thanh Vân, Tổ trưởng tổ môi trường số 8, Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị Hà Nội, chi Nhánh Ba Đình, cho biết hoàn cảnh của chị Lan đặc biệt khó khăn. "Lan còn mẹ già ốm đau, không có nhà cửa, phải đi ở trọ tại Kim Mã. Bản thân cô ấy mắc bệnh tim, sức khỏe yếu", bà Vân nói.
Theo bà Vân, lúc mới vào làm, không ai trong tổ nghĩ Lan có thể đảm đương công việc vì thân hình nhỏ, xe rác nặng. Nhưng đến nay chị vẫn bám trụ và hoàn thành tốt công việc được giao. Biết Lan đưa con đi làm, đồng nghiệp nhường chị thu gom rác ở đường làng, xóm ngõ để có thời gian để mắt tới con.
"Thóc ngoan lắm, ai cũng thương, theo mẹ cả đêm nhưng không quấy khóc bao giờ", bà Vân chia sẻ.
Chị Lan mong dịch bệnh sớm ổn định, lương có thể tăng trở lại, trường học cũng mở cửa. Chị sẽ cho Thóc đến trường, tìm thêm công việc khác những lúc con đi học. "Có tiền rồi con sẽ không phải theo mẹ gom rác trong những ngày đông giá rét nữa", chị hi vọng.
Những lúc rác đầy tràn ra ngoài thùng, nữ lao công nhảy lên xe, dùng chân dẫm xuống để đựng được nhiều
7 giờ tối, sau khi gom được 4 xe rác, trong lúc chờ xe tải đến thu gom chở rác sang bãi Nam Sơn, hai mẹ con chị Lan tranh thủ ăn mì tôm rồi tiếp tục công việc.
Tiếng kẻng gom rác mỗi ngày đều đặn dừng lại lúc 2h sáng, hai mẹ con chở nhau về phòng trọ cách đấy 1 km, tắm rửa và nấu bữa tối, sau mới ngủ, khi trời đã dần sáng.