Thị trường tài chính toàn cầu đã chìm sâu trong sự hoảng loạn. Ở phiên giao dịch tồi ngày 16/3, Dow Jones đã rớt xuống mức thấp nhất trong 3 năm. Giá dầu cũng lao dốc mạnh. Trong khi đó, các ngân hàng trung ương đang nỗ lực chạy đua để trấn an thị trường.
Tình trạng bán tháo ở Phố Wall có thể sẽ chỉ kết thúc khi giới chức đưa ra những động thái mạnh mẽ hơn nữa, nhằm ngăn chặn sẽ lây lan của virus corona bằng cách đóng cửa một số hoạt động của nền kinh tế Mỹ.
Hiện tại, Goldman Sachs đang cảnh báo khách hàng rằng S&P 500 có thể chạm đáy 2.000 điểm vào giữa năm nay, đánh dấu mức giảm 41% so với mức đỉnh mới được thiết lập chỉ 1 tháng trước.
Ngân hàng Phố Wall ước tính thị trường chứng khoán sẽ nhanh chóng hồi phục trước thời điểm cuối năm nay. Các chiến lược gia của ngân hàng này cho biết: "Virus corona đã tạo ra sự gián đoạn về tài chính và xã hội chưa từng có."
Mức đáy 2.000 điểm của S&P 500 sẽ đánh dấu cho đà giảm 26% kể từ khi đóng cửa phiên 13/3 và thấp hơn 16% so với mức đóng cửa phiên 16/3. Dow Jones hiện cũng đang trên đà ghi nhận tháng tồi tệ nhất kể từ tháng 10/1987, thời điểm xảy ra sự kiện "thứ Hai đen tối".
Lori Calvasina – trưởng nhóm chiến lược chứng khoán tại RBC Capital Markets, viết trong một lưu ý: "Mức giá hiện tại của S&P 500 cũng tương tự như hồi cuối tháng 9, đầu tháng 10 năm 2008."
Nhà đầu tư ngày càng cho rằng Mỹ sẽ rơi vào suy thoái do đại dịch Covid-19. Ed Yardeni – trưởng bộ phận cố vấn đầu tư tại Yardeni Research, nhận định: "Những gì đang diễn ra sẽ đẩy thị trường lao dốc nhanh hơn năm 1987. Tuy nhiên, đây có thể chỉ là một cuộc suy thoái ngắn."
Trong 11 cuộc suy thoái kể từ Thế chiến II, S&P 500 đã ghi nhận mức giảm trung bình từ đỉnh tới đáy là 30%, Goldman Sachs cho biết. Tuy nhiên, chứng khoán Mỹ đã lao dốc mạnh hơn trong 2 cuộc suy thoái gần đây nhất, khi lợi nhuận doanh nghiệp sụt giảm.
S&P 500 đã mất 49% khi bong bóng dotcom vỡ tung vào năm 2000. Chỉ số này cũng rớt 57% trong cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Nếu đà giảm tương tự diễn ra ở thời điểm này, S&P 500 sẽ trượt xuống mức 1.700 điểm.
Việc xác định thời điểm thị trường chạm đáy là không hề dễ dàng. Các nhà đầu tư nhỏ lẻ không nên làm vậy, ngay cả khi giới chuyên gia còn không chắc chắn. Các chiến lược gia của Goldman Sachs lưu ý: "Sự chính xác là điều khó khăn trong bối cảnh biến động ngày ở biên độ +/- 5% và chỉ số VIX đạt tới 75 điểm."
Niềm tin của nhà đầu tư rõ ràng đã sụt giảm, dù có lẽ chưa đến mức cần để xác định mức đáy. RBC cho rằng cảm tính của nhà đầu tư tổ chức, đo lường bởi các vị thế đối với các hợp đồng cổ phiếu tương lai, đã sụt giảm nghiêm trọng nhưng vẫn ở trên mức thấp so với tháng 12/2018, tháng 3/2009 và những đợt biến động mạnh khác.
Ngay cả khi thước đo này giảm thêm 30%, thì vẫn ở trên mức đáy của thị trường.
Tương tự như vậy, tâm lý hứng khởi đối với các nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể chưa bị lu mờ. Sự chênh lệch giữa tỷ lệ đặt cược thị trường giá lên và giá xuống theo cuộc khảo sát của American Association of Individual Investors (AAII) là -21,6%.
Tuy nhiên, con số này đã giảm xuống -26,5% hồi tháng 8/2019, -28% vào tháng 12/2018 và -51,8% trong thời điểm khủng hoảng tài chính.
Calvasina viết: "Tâm lý nhà đầu tư đã tệ đi theo cả 2 hướng, nhưng vẫn chưa đủ để cho thấy họ đã ‘đầu hàng’. Dữ liệu về tâm lý cho chúng ta thấy vẫn còn quá sớm để xác định rằng S&P 500 đã ‘chạm đáy nỗi đau’ hay ‘cơn co giật’ của thị trường đã kết thúc chưa."
Lợi nhuận của các doanh nghiệp Mỹ sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề do Covid-19. Goldman Sachs đã hạ dự báo EPS đối với S&P 500 2 lần trong 2 tuần và hiện ước tính về sự sụt giảm cực kỳ mạnh sẽ đạt đỉnh với mức giảm 15% trong quý II. Tuy nhiên, Goldman Sachs dự kiến lợi nhuận sẽ hồi phục nhanh chóng và thúc đẩy giá cổ phiếu vào cuối năm 2020.
Các chuyên gia cho biết: "Bài học về thị trường giá xuống từ những đà lao dốc trước đây đó là thị trường tài chính sụt giá thê thảm sẽ giúp ‘sinh ra’ một thị trường tăng giá mới." Ví dụ, S&P 500 mất 19% sau khi Nga vỡ nợ năm 1998, nhưng thị trường hồi phục hơn 28% trong 6 tháng sau đó.
Năm 2001 cũng chứng kiến diễn biến tương tự, chứng khoán Mỹ đã phục hồi 29% sau khi lao dốc 19% trong thời điểm xảy ra khủng hoảng nợ châu Âu.
Tương tự như vậy, đà hồi phục trong năm nay sẽ được thúc đẩy nhờ những động thái mạnh mẽ của các NHTW. Fed đã 2 lần hạ lãi suất trong tháng này, hôm Chủ Nhật đã hạ lãi suất xuống mức gần 0.
Ngoài ra, NHTW Mỹ cũng hứa hẹn sẽ bơm hàng tỷ USD vào thị trường tài chính, tái khởi động chương trình mua thêm trái phiếu như khủng hoảng tài chính năm 2008.
Goldman Sachs dự đoán S&P 500 sẽ bứt phá trở lại mốc 3.200 điểm vào cuối năm 2020, tăng 60% kể từ mức đáy theo ước tính là 2.000 điểm.
