Nhiều thiếu nữ tuổi teen, hay thậm chí là người trưởng thành tại Nhật Bản vẫn thường coi các thần tượng ca nhạc là hình mẫu lý tưởng để noi theo.
Họ luôn tôn trọng "idol" của mình, thậm chí còn tham gia vô số trò chơi điện tử và anime như "The iDOLM@STER" và "Love Live! School Idol Project" để cổ vũ những gì đang diễn ra bên trong ngành công nghiệp giải trí.
Một số thành viên của nhóm idol AKB48 (Hình ảnh chỉ mang tính chất minh họa).
Khi trào lưu âm nhạc J-Pop vươn mình lớn mạnh, rồi các nữ thần tượng đáng yêu trong trang phục lộng lẫy được nhiều người biết đến thì ngành công nghiệp idol cũng dần trở thành một "mỏ vàng" đem về hàng triệu USD doanh thu cho những công ty giải trí của Nhật Bản.
Nhà sản xuất âm nhạc ông Tamako cho biết: "Nhóm thần tượng nổi tiếng hay được mời biểu diễn ca khúc mở màn và kết thúc cho một chương trình nào đó.
Ngoài ra, họ còn tham gia đóng phim hay lồng tiếng cho hàng loạt tác phẩm truyền hình, điện ảnh, trò chơi điện tử hoặc anime đình đám".
Tuy nhiên, sự thật đằng sau tấm phông nền màu hồng mà đội ngũ thần tượng tại xứ sở phù tang vẽ nên có thực sự hào nhoáng như vẻ bề ngoài?
Mối liên hệ với Yakuza
Trào lưu thần tượng tại Nhật Bản được phát triển từ những năm 1970 cùng với sự xuất hiện của nữ minh tinh trẻ tuổi người Pháp Sylvie Vartan .
Khi đó, bằng tài năng âm nhạc và phong cách diễn xuất đỉnh cao của mình, Vartan đã trở thành một hiện tượng giải trí trên toàn thế giới và thu hút lượng lớn người hâm mộ ở nhiều quốc gia khác nhau.
Momoe Yamaguchi, idol lớn đầu tiên mở đường cho trào lưu "thần tượng" tại Nhật Bản.
Trước sự thành công đầy ấn tượng của Vartan, thật không đáng ngạc nhiên khi các nhà lãnh đạo trong ngành công nghiệp giải trí ở Nhật Bản cũng muốn học tập theo hình mẫu này và bắt đầu tìm kiếm những tài năng tương tự trên chính đất nước mình.
"Nhiều hãng giải trí đã tuyển dụng các em thiếu niên có vẻ bề ngoài dễ thương, đặc biệt là phải ngây thơ theo đúng tiêu chí hàng đầu nhằm đào tạo nên một thế hệ ngôi sao hoàn toàn mới.
Tuy nhiên, mọi nỗ lực đều thất bại nặng nề cho tới khi Momoe Yamaguchi gây sức hút mạnh mẽ ở cuộc thi tìm kiếm tài năng Star Tanjo", ông Tamako nói.
Dẫu phần lớn cuộc thi tìm kiếm tài năng đều được tổ chức với mục đích tốt đẹp, song các nhóm xã hội đen Yakuza tại Nhật Bản đã nhanh chóng đánh hơi được "mỏ vàng" này và bắt đầu tham gia khai thác theo cách rất mạnh mẽ.
Chúng thường thuê đội ngũ Zegen, hay nói cách khác là những gã đàn ông trung niên dẻo miệng đóng vai trò nhà sản xuất trong ngành giải trí, thuyết phục nhiều gia đình nghèo khó ở vùng quê xa xôi cho con gái mới lớn lên thủ đô Tokyo, theo đuổi sự nghiệp thần tượng để kiếm thêm thu nhập.
Nhóm nhạc thần tượng Onyanko Club.
Theo một cuốn tự truyện viết bởi Shohei Sakakura, những cô gái may mắn sẽ trải qua quãng thời gian huấn luyện rất khắc nghiệt trước khi được xuất hiện thử trên một số chương trình giải trí.
Và hẳn nhiên, trong đa số trường hợp thì sự nổi tiếng ban đầu sẽ nhanh chóng qua đi.
Mọi thứ còn lại chỉ là bản hợp đồng dang dở với hàng loạt quy định khắt khe từ công ty chủ quản, xen lẫn giọt nước mắt đắng cay khi họ phải trở thành vũ công hoặc tiếp viên quán bar, thậm chí là gái bán dâm cho khách làng chơi.
Nhà sản xuất nổi tiếng Akimoto Yasushi.
Tình trạng này kéo dài cho tới tận cuối những năm 1990, chủ yếu là do các idol vẫn chỉ được coi là hiện tượng nhất thời và sẽ nhanh chóng phai mờ để nhường chỗ cho những khuôn mặt mới mẻ hơn.
Và kể từ khi Yasushi Akimoto, nhà sản xuất âm nhạc có khả năng nhìn xa trông rộng xuất hiện tại Nhật Bản thì mọi chuyện mới dần thay đổi hẳn.
Akimoto và Onyanko Club
Những người thuộc giới showbiz luôn coi Akimoto là nhà sản xuất âm nhạc có khả năng nhìn xa trông rộng.
Trước khi ông này thành lập nhóm Onyanko Club, mọi ý định tạo ra một ngôi sao mang tầm cỡ quốc gia đều thật bại nặng nề – ngoại trừ trường hợp đặc biệt của Momoe Yamaguchi.
Được biết, ban nhạc thần tượng Onyanko Club ra mắt vào đúng ngày 01/04/1985 trong chương trình giải trí tổng hợp Yuuyake Nyan Nyan.
Họ đã gây dấu ấn khó quên với khán giả nước nhà bằng hình ảnh 11 cô nữ sinh trung học ngây thơ, cất lên lời ca mang tính khêu gợi mạnh: "Seeraa-fuku wo Nugasanaide!" (Xin đừng bắt em cởi bộ đồ thủy thủ này ra!).
Toàn bộ thành viên trong nhóm nhạc đình đám AKB48.
Akimoto rất thành công khi nhìn ra được cảm giác thất vọng về mặt tình dục của một bộ phận nam giới trẻ tuổi tại Nhật Bản và giúp họ phần nào giải tỏa sự bí bách ấy bằng những ca khúc do Onyanko Club biểu diễn.
Trên thực tế, nhiều người coi Akimoto là một Zegen hơn là nhà sản xuất âm nhạc bởi ông này từng có mối quan hệ mật thiết với rất nhiều nhà thổ cũng như hộp đêm thoát y vào thập niên 1970.
Do đó mà "vị thuyền trưởng" trong ngành giải trí mới có thể tìm hiểu kỹ càng về sự ảo tưởng tình dục từ các chàng trai trẻ, rồi nhanh chóng giúp họ phát tiết ham muốn thông qua âm nhạc.
Các nhóm nữ idol thế hệ mới thường chăm chỉ xuất hiện trước đám đông.
Akimoto nhận thấy rất nhiều nam thanh niên bị thu hút bởi vẻ bề ngoài của những cô nữ sinh ngây thơ. Điều này gây ảnh hưởng rất mạnh tới phong cách thiết kế đồ biểu diễn cho Onyanko Club.
Dù trang phục trên sân khấu của họ hoàn toàn không mang tính khêu gợi, song phần lời đầy ẩn ý của các ca khúc cùng giọng hát vô cùng e thẹn của 11 nữ idol đã nhận về sự ủng hộ rất lớn từ phía người hâm mộ.
Nhưng sau màn ra mắt đầy ấn tượng thì Onyanko Club cũng chỉ duy trì hoạt động thêm khoảng hai năm trước khi chính thức tan rã vào năm 1987 .
Đằng sau vẻ hào nhoáng trên sân khấu là những mặt tối của ngành công nghiệp thần tượng tại Nhật Bản. Ảnh minh họa.
Tới đầu những năm 1990, trào lưu idol bắt đầu có dấu hiệu thoái trào do không thể cạnh tranh với các ban nhạc rock, metal và visual kei mới nổi trong giới showbiz.
Tưởng như thời đại của những thần tượng với vẻ ngoài dễ thương đã chính thức kết thúc, vậy mà nhà sản xuất tài năng Akimoto lại một lần nữa ra tay cứu vớt ngành công nghiệp giải trí đang trên đà tụt dốc tại Nhật Bản.
AKB48 và các thần tượng dành cho Otaku
Ngành công nghiệp idol bị khủng hoảng nặng nề. Bởi vậy, các nhà sản xuất đã phản ứng lại bằng cách cho ra mắt nhiều nhóm nhạc với thành viên ngày càng trẻ hóa nhưng vẫn không cứu vãn được tình hình bê bối lúc bấy giờ.
Mãi tới khi Akimoto cho ra mắt nhóm nhạc nữ AKB48 vào năm 2005 cùng với khái niệm "những thần tượng mà bạn có thể gặp gỡ ngoài đời thực" thì mọi chuyện mới hoàn toàn thay đổi.
Tại Nhật Bản, các nữ idol thường được xem như hình mẫu lý tưởng để giới trẻ noi theo. Ảnh minh họa.
Đây chính là ý tưởng mang tính cách mạng, giúp ngành công nghiệp idol tại Nhật Bản vươn lên một tầm cao mới. Trước đó, các nữ thần tượng không bao giờ xuất hiện trước công chúng ngoài những lúc tham gia biểu diễn trên sân khấu hay làm khách mời trong chương trình truyền hình.
"Nhóm AKB48 phải thường xuyên gặp gỡ người hâm mộ và công khai cuộc sống riêng tư với tất cả mọi người. Đồng thời, họ phải ngừng mọi cuộc hẹn hò nam nữ hay có cách cư xử thiếu chuẩn mực.
Mọi vi phạm dù là nhỏ nhất cũng có thể khiến một thành viên nào đó bị loại bỏ khỏi ban nhạc", ông Akimoto khẳng định.
Có thể nói, nhóm AKB48 là một dự án vô cùng táo bạo của nhà sản xuất nổi tiếng Akimoto.
Cuộc sống riêng tư "được dàn dựng" của các nữ thần tượng đóng vai trò khá quan trọng, tạo nên sự thành công của AKB48 nên các hãng quản lý khác cũng nhanh chóng học tập theo mô hình này.
Hiện nay, trở thành thần tượng tại Nhật Bản cũng đồng nghĩa với việc phải chấp nhận đóng vai trò diễn viên trong sân khấu đời thực – có nghĩa là bạn sẽ thể hiện bản thân theo đúng kịch bản mà đơn vị định sẵn 24/7 nếu muốn tiếp tục hoạt động trong ngành công nghiệp idol.
Tiếp nối những thành công trên, Akimoto đang bắt đầu chuyển hướng sang phục vụ nhóm đối tượng Otaku với sự thất vọng về tình dục rất cao song lại không ngại ngần chi tiền với khái niệm "thần tượng có thể sờ nắn trực tiếp".
Những bản hợp đồng "nô lệ" và sự thao túng về mặt tình dục
Để có thể kiểm soát hình ảnh của các thần tượng do mình quản lý, nhiều hãng đại diện thường soạn ra những bản hợp đồng mang tính ràng buộc cao song cũng đầy mơ hồ và khó hiểu.
Một công ty giải trí tại Nhật Bản chia sẻ: "Đa phần đều bước chân vào nghề khi còn rất trẻ. Vì họ đều khao khát được trở thành ngôi sao nổi tiếng nên mới vô tư ký vào giấy ‘bán thân’ mà không hề hay biết".
Một chiến thuật dùng để thắt chặt sự quản lý của công ty chủ quản đối với các thần tượng là không bao giờ cung cấp kế hoạch biểu diễn quá sớm nhằm khống chế họ tham gia những hoạt động "ngoài luồng" trong thời gian nghỉ ngơi.
Ngoài ra, việc tiến hành "nhồi nhét" hoạt động biểu diễn cũng như giao lưu, đôi khi lên tới 20 tiếng mỗi ngày sẽ khiến nhóm idol cảm thấy quá mệt mỏi để có thể nghĩ tới việc kiếm thêm thu nhập ở nơi khác.
Những nữ thần tượng tại Nhật Bản luôn xuất hiện trong trang phục ngây thơ và trong sáng.
Để tránh việc xuất hiện với vẻ mặt kém sắc trước công chúng, đội ngũ quản lý đã sắp xếp cho "gà cưng" của mình được nghỉ ngơi ngay tại chỗ khi chưa cần biểu diễn.
Ngoài ra, nhóm làm tóc và trang điểm bao gồm những nam thanh niên với vẻ ngoài ưa nhìn – thực chất đều thuộc cộng đồng LGBT, cũng được thuê tới nhằm mục đích khiến nữ thần tượng phải chết mê chết mệt.
Điều đó sẽ ngăn chặn tối đa việc các cô gái trẻ có thể phát sinh mối quan hệ tình cảm ngoài luồng, dẫn tới bê bối không đáng có.
Đa phần các cô gái thường "nhắm mắt đưa chân" để tiếp tục theo đuổi giấc mơ làm người nổi tiếng.
Tác giả Sakakura cho rằng các nhà quản lý thường sử dụng chiến thuật "Makura eigyo" (bán thân cầu danh) nhằm lợi dụng tình dục của các thần tượng do mình quản lý, bao gồm cả nam lẫn nữ.
"Nếu muốn được thăng cấp từ vị trí thành viên trẻ lên đội ngũ biểu diễn chính thức thì bạn phải qua đêm với một người nào đó nắm giữ quyền lực trong hãng sản xuất. Nếu từ chối điều này thì sự nghiệp làm idol có thể bị chấm dứt hoàn toàn.
Và trong đa phần trường hợp, do vẫn còn quá trẻ để hiểu được tính nghiêm trọng của vấn đề nên họ đành ‘nhắm mắt đưa chân’ để tiếp tục theo đuổi giấc mơ làm người nổi tiếng", tác giả Sakakura nhấn mạnh.
(Nguồn: JPinfo, BBC, Japantimes)