Giữa thời bão giá, một nước châu Âu buôn ngược xăng sang Mỹ: Chuyện gì đang xảy ra?

Anh buôn ngược xăng sang Mỹ

Tờ Bloomberg dẫn dữ liệu từ công ty phân tích hàng hải Vortexa Ltd. cho biết, trong tháng 5, Vương quốc Anh đã xuất khẩu 1,85 triệu thùng xăng và các sản phẩm xăng liên quan sang Mỹ, mức xuất khẩu hàng tháng cao nhất của sản phẩm này kể từ tháng 12/2021.

Dòng chảy xăng từ Anh sang Mỹ có vẻ trái ngược với thị trường hiện tại vì giá xăng ở Anh cao hơn giá xăng ở Mỹ 3USD/gallon. Theo số liệu vào ngày 6/6 do Globalpetrolprices.com công bố, một lít xăng ở Anh có giá 1,76 bảng Anh, tương đương 8,35 USD/gallon. Ở Mỹ, giá xăng trên 5 USD tương đương 1,06 bảng/gallon.

Giá xăng ở Anh đang cao thứ 2, sau Pháp, trong nhóm G20. Và giá xăng ở Anh không chỉ cao mà chúng đang tăng với tốc độ chóng mặt trong 17 năm qua. Bên kia Đại Tây Dương, những người lái xe ở Mỹ cũng phải đối mặt với giá xăng cao kỷ lục nhưng họ vẫn chỉ phải trả khoảng 60% so với lái xe Anh.

Báo Mỹ giải thích rằng, nguyên nhân dẫn tới hiện tượng buôn ngược này chính là vấn đề thuế.

Ở Anh có hai loại thuế đánh vào xăng dầu: thuế nhiên liệu và thuế giá trị gia tăng. Thuế nhiên liệu được đánh ở mức cố định, hiện là 52,95 xu/lít đối với xăng không chì. Mức thuế đó không thay đổi theo giá cơ bản của nhiên liệu.

Nhưng loại thuế thứ hai, VAT, thì có. Thuế này được đánh ở mức 20% dựa trên giá nhiên liệu cơ bản và thuế nhiên liệu. Điều đó có nghĩa là người lái xe ở Anh phải trả thêm khoản thuế này.

Ví dụ: trong 1,76 bảng Anh/lít xăng vào ngày 6/6 ở Anh, 82 xu tương đương 3,89 USD hay 47%, được coi là thuế nhiên liệu và thuế VAT, được chuyển đến kho bạc chính phủ. Phần còn lại bao gồm vốn, phí vận chuyển, gia công.... Thêm vào đó, mỗi công ty tham gia vào từng bước của chuỗi cung ứng đều được trích lợi nhuận.

Giá nhiên liệu Mỹ tăng kỷ lục

Hãng tin RT dẫn số liệu từ Hiệp hội Ô tô Mỹ (AAA) cho thấy, dù thấp hơn giá xăng ở Anh nhưng giá xăng ở Mỹ vẫn đã thiết lập mức cao nhất mọi thời đại mới .

Theo dõi giá tại hơn 60.000 trạm xăng trên khắp nước Mỹ, giá trung bình trên toàn quốc đối với xăng không chì thông thường đã tăng từ 4,986 USD/gallon ngày 10/6 lên 5.004 USD/gallon ngày 11/6. Đặc biệt, giá xăng cao nhất được ghi nhận ở bang California, lên tới 6,43 USD/gallon và thấp nhất ở Georgia, ở mức 4,46 USD/gallon.

Dữ liệu cho thấy giá nhiên liệu của Mỹ hiện đã tăng hơn gấp đôi kể từ khi Tổng thống Mỹ Joe Biden nhậm chức vào tháng 1/2021, khi một gallon xăng chỉ có giá trung bình 2,39 USD.

Chính quyền Tổng thống Biden đã quyết tâm kiềm chế giá cả tăng vọt, vốn đã đẩy lạm phát lên mức cao nhất trong 4 thập kỷ. Chính phủ Mỹ đã ra lệnh giải phóng số lượng lớn xăng dầu từ kho dự trữ chiến lược, đình chỉ quy định cấm bán xăng pha ethanol và gây áp lực buộc các nhà sản xuất lớn của OPEC phải tăng sản lượng.

Tuy nhiên, những nỗ lực này cho đến nay vẫn chưa thực sự có hiệu quả khi nước Mỹ đối mặt với nhu cầu tăng trở lại sau đại dịch và các lệnh trừng phạt liên quan đến Nga, bao gồm lệnh cấm vận của Mỹ đối với dầu mỏ của Nga. Việc suy giảm công suất lọc dầu của Mỹ do đại dịch cũng góp phần làm tăng giá, vì ít nhất 5 nhà máy lọc dầu ở nước này đã bị đóng cửa trong hai năm qua.

Mỹ vẫn nhập dầu từ Nga

Chưa đầy hai tuần sau khi xung đột Ukraine bùng phát, Mỹ đã cấm nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch của Nga như dầu và khí đốt tự nhiên. Tuy nhiên, khi xung đột kéo dài, dầu của Nga vẫn đang được đưa sang Mỹ, tạp chí Fast company (Mỹ) tiết lộ.

Ấn Độ đã nhanh chóng tăng nhập khẩu dầu Nga và một số nhà máy lọc dầu của Ấn Độ đã tái xuất khẩu các sản phẩm dầu tinh luyện sang cả Mỹ và châu Âu.

Lauri Myllyvirta, nhà phân tích chính tại Trung tâm nghiên cứu năng lượng và không khí sạch có trụ sở tại Helsinki cho biết: "Chúng ta có thể thấy các chuyến hàng dầu thô đi vào các nhà máy lọc dầu Nga [ở Ấn Độ], sau đó chúng ta có thể thấy nó đã đi đâu. Hiện chưa rõ số lượng chính xác đã đến Mỹ nhưng kể từ khi xung đột bùng phát, một số tàu chở dầu từ Ấn Độ đã đến Mỹ, thể bao gồm cả dầu thô của Nga, và nhiều tàu chở dầu khác đang trên đường đến Mỹ".

Trong khối Liên minh châu Âu, hầu hết các hoạt động nhập khẩu dầu của Nga dự kiến sẽ ngừng vào cuối năm nay. Lithunia, Phần Lan và Estonia đã cắt giảm hơn một nửa nhập khẩu từ Nga.

Dù Nga có các khách hàng khác thì EU cũng vẫn có thể ảnh hưởng đến những khách hàng này vì dầu được giao cho Ấn Độ và Trung Đông được vận chuyển trên các tàu đi qua các nước châu Âu. Một lệnh trừng phạt đối với những con tàu đó có thể khiến việc giao hàng giảm xuống. Các biện pháp trừng phạt gần đây được đưa ra từ ngành bảo hiểm khiến việc bảo hiểm các lô hàng từ Nga trở nên khó khăn hơn, điều này có thể ảnh hưởng đến những người mua khác như Trung Quốc.

Dầu của Nga hiện được bán với giá thấp hơn khoảng 30% so với dầu từ các nguồn khác - nhưng do giá dầu toàn cầu tăng mạnh nên họ vẫn kiếm được nhiều tiền hơn so với năm ngoái. Theo thông báo từ Bộ Tài chính Nga, nước này đã kiếm được 93 tỷ euro từ việc bán nhiên liệu hóa thạch trong 100 ngày đầu xung đột với Ukraine.