Dế mèn phiêu lưu ký
Đây là tác phẩm đặc sắc và nổi tiếng nhất trong sự nghiệp sáng tác của nhà văn Tô Hoài. “Dế mèn phiêu lưu ký” sau khi ra đời đã trở thành sách gối đầu giường của nhiều thế hệ bạn đọc và là một phần ký ức tuổi thơ không thể nào quên với hình ảnh Dế Mèn, Dế Trũi, cũng như những bài học giản dị nhưng sâu sắc qua từng trang văn.
Truyện gồm 10 chương, trong đó chương 1 kể về bài học đường đời đầu tiên của Dế Mèn, chương 2 đến chương 9 kể về những chuyến phiêu lưu của Dế Mèn, Dế Trũi, còn chương cuối cùng là khi Dế Mèn, Dế Trũi về nhà nghỉ ngơi, bàn tính cho chuyến đi mới.
Vợ chồng A Phủ
Là một tác phẩm nổi tiếng khác của nhà văn Tô Hoài, “Vợ chồng A Phủ” là câu chuyện kể về Mỵ, cô gái dân tộc Mèo xinh đẹp bị bắt về làm vợ A Sử, con trai của tên cường hào là Thống lý Pá Tra trong vùng. Từ đó, Mỵ phải chịu cảnh đày đọa, mất tự do chẳng khác nào nô lệ cho nhà chồng. Chỉ đến khi gặp A Phủ, chàng thanh niên cũng bị Thống lý Pá Tra bắt về thì họ mới cùng chạy trốn, tìm một cuộc sống mới cho mình.
Với ý nghĩa nhân văn sâu sắc cùng đề tài dân tộc độc đáo, tác phẩm đã được chuyển thể thành phim năm 1961, do đạo diễn Mai Lộc chỉ đạo. Bộ phim đã giành được giải thưởng Bông sen bạc trong Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 2 năm 1973.
Chuyện cũ Hà Nội
“Chuyện cũ Hà Nội” là tập ký sự của nhà văn Tô Hoài kể về những câu chuyện gắn liền với con người, cảnh vật, phố phường Hà Nội của ngày xưa. Một điều khiến tập ký sự này hấp dẫn là vì những câu chuyện, con người trong cuốn sách đều hoàn toàn có thật, tạo cảm giác thân thuộc, đầy sức sống cho Hà Nội trong một giai đoạn lịch sử. Qua tác phẩm này, người đọc dù đến từ miền đất nào hay được sinh ra và lớn lên trên mảnh đất này thì đều cảm được cái tinh khôi, dịu dàng của một Hà thành xưa cũ, cổ điển.
Truyện Tây Bắc
Cũng lấy đề tài về miền đất Tây Bắc, Truyện Tây Bắc của nhà văn Tô Hoài là tác phẩm kể về những người dân của núi rừng Tây Bắc chân chất, hiền lành nhưng cũng vô cũng kiên trung bất khuất, sẵn sàng đứng lên, đáp lời kêu gọi của cách mạng để đánh đuổi thực dân Pháp xâm lược.
Cát bụi chân ai Ra đời năm 1992, “Cát bụi chân ai” là một cuốn ký đầy tâm huyết của nhà văn Tô Hoài. Trong đó, ông đã khắc họa hình ảnh của những nhà văn, nhà thơ nổi tiếng như Nguyễn Tuân, Xuân Diệu, Nguyên Hồng,…qua đó đưa người đọc quay về với một thời đại trong văn học Việt Nam. Điểm hấp dẫn của tác phẩm này chính là nhà văn đi sâu vào đời tư của các nhà văn, nhà thơ, khiến hình ảnh của họ trở nên bình dị, gần gũi nhất qua lăng kính của Tô Hoài.
