Hồi kết của cuộc chiến chống IS
Các lực lượng dân chủ Syria (SDF), đứng đầu là các Đơn vị Bảo vệ Nhân dân của người Kurd (YPG) được Liên minh quốc tế do Mỹ lãnh đạo ủng hộ đã tuyên bố kiểm soát hoàn toàn thành phố Raqqa, thành phố được mệnh danh là thủ đô của Nhà nước Hồi giáo (IS).
Ngày 17/10/2017, người phát ngôn của SDF đã tuyên bố kết thúc chiến dịch giải phóng Raqqa kéo dài bốn tháng.
Đây là chiến thắng quan trọng, nhưng mất khá nhiều xương máu. Theo con số thống kê chưa đầy đủ 3.250 người đã bị giết, trong đó có 1.130 dân thường.
Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) đã chiếm Raqqa từ năm 2014 và tuyên bố lấy thành phố này làm thủ đô của Vương triều Hồi giáo Caliphate.
Các chiến binh và những người ủng hộ IS cùng gia đình của chúng từ khắp thế giới đổ về đây. Chiến dịch giải phóng Raqqa được bắt đầu từ tháng 9/2016 với sự hỗ trợ của Mỹ.
Lính IS tấn công quân đội Syria. Ảnh: AP
IS đang chịu nhiều tổn thất nặng nề. Đến tháng 8/2014, IS đã kiểm soát được một vùng lãnh thổ rộng lớn lớn hơn diện tích nước Anh với số dân trên dưới 10 triệu người.
Từ đầu năm 2016 đến nay, IS đã mất 16 vị trí quan trọng ở Iraq, Syria và Libya, quan trọng nhất là thành phố Fallouja, Mosul (Iraq), Palmyra, Jalabrus, Menbaj (Syria) và Sirte (Libya).
Theo báo New York Times của Mỹ, IS trước đây kiểm soát 126 khu vực dân sự và quân sự tại Syria và Iraq trước khi thất thủ tại 56 vị trí, trong đó có 6 thành phố lớn tại hai nước này. IS hiện nay đang co cụm lại ở một số vùng sa mạc Iraq và Syria.
Các lực lượng SDF đang tiến về chống IS ở Deir Ezzor sau khi kết thúc chiến dịch quân sự giải phóng Raqqa. Biết chắc rằng quân chính phủ Syria, với sự yểm trợ của không quân Nga, sắp giải phóng Deir Ezzor, SDF được Mỹ hậu thuẫn đã nhanh chóng tiến về khu vực này để tranh giành quyền kiểm soát 10 mỏ dầu và khí đốt tại đây.
Theo một số nguồn tin, đến nay SDF đã chiếm được hai mỏ dầu lớn là Al-Jafra, Al-Azba và một mỏ khí Conoco, trong khi đó quân chính phủ giành được quyền kiểm soát mỏ dầu Al-Tim và đang tiến về phía mỏ Al-Umr nằm giữa thành phố Al-Maiadin và Al-Burkmal.
Lính IS tấn công đáp trả. Ảnh: ZeroCensorship
Đây là sự kiện quan trọng trong cuộc chiến chống IS, bởi vì Raqqa được gọi là "thủ phủ" của Nhà nước Hồi giáo ở Syria. Tuy nhiên, kiểm soát toàn bộ thành phố này lại là các lực lượng vũ trang của người Kurd được Mỹ ủng hộ.
Trong khi đó, khu vực này người Kurd chiếm tỷ lệ rất nhỏ, 75% là người Hồi giáo theo dòng Sunni. Các nguồn tin cho biết hàng ngàn chiến binh đã rời thành phố núp dưới bóng thường dân. Chúng sẽ tiếp tục các hoạt động khủng bố.
Chiến sự vẫn còn tiếp diễn
Trên bình diện của cuộc xung đột Syria, có thể nói cuộc chiến chống khủng bố tại Syria đang đi vào hồi kết. Tuy nhiên, việc giải phóng Raqqa không có nghĩa là chấm dứt hoàn toàn chiến sự.
Cuộc chiến sẽ vẫn còn tiếp tục kể cả sau khi các đơn vị vũ trang của IS bị tiêu diệt do còn có những nhóm hoạt động bí mật sẽ tiếp tục các hoạt động khủng bố. Mặt khác, một bộ phận không nhỏ chiến binh IS từ Syria sẽ chạy sang các nước khác như Afghanistan, Libya, các nước thuộc vùng Trung Á, một bộ phận khác sẽ sang châu Âu với tư cách người tị nạn.
Cuộc xung đột vũ trang ở Syria có nhiều loại. Cuộc chiến chống IS chỉ là một trong các xung đột. Bên cạnh cuộc chiến chống IS còn có hàng chục ngàn chiến binh gia nhập các nhóm mà các nước phương Tây gọi là phe đối lập ôn hoà.
Các nhóm này chiến đấu chống lại chính quyền của Tổng thống Bashar Al-Assad. Trong số này có một số nhóm tham gia hội nghị Astana, nhưng trên thực tế nhiều khi lại không thực hiện những thỏa thuận đạt được, đặc biệt là những thỏa thuận về ngừng bắn mà tiếp tục chiến đấu.
Kho vũ khí tìm thấy tại Al-Mayadeen. (Nguồn: SANA)
Đến nay Nhà Trắng không vẫn không có một chiến lược rõ rõ ràng về Syria sau giải phóng Raqqa khỏi IS. Theo hãng truyền hình NBC, việc thảo luận kế hoạch về Syria trong nội bộ chính quyền Mỹ đã vấp phải những khó khăn nghiêm trọng.
Các nhà hoạch định chính sách của Mỹ không nhất trí được về việc giải quyết vấn đề Syria như thế nào nếu không thừa nhận quyền kiểm soát đất nước của Tổng thống Bashar Al-Assad và vai trò của Nga và Iran?
Một số nhân vật bảo thủ trong chính quyền Mỹ hiện nay vẫn kiên quyết đòi Tổng thống Bashar Al-Assad phải ra đi, một số khác lại cho rằng chỉ có Assad mới giữ được đất nước không rơi vào bạo loạn.
Thượng nghị sĩ John McCain cho rằng Mỹ cần phải có một "chiến lược toàn diện tại Syria trên cơ sở nhìn nhận tất cả các yếu tố của khu vực".
Sau Raqqa, con đường đi tới hòa bình tại Syria sẽ không hề bằng phẳng.
Bên trong Syria là cuộc tranh giành quyền lực giữa các phe phái, đặc biệt là giữa người Kurd có vai trò to lớn trong chiến dịch giải phóng Raqqa và chính quyền Syria.
Ở cấp độ khu vực, Bộ trưởng Nhà nước Saudi Arabia về các vấn đề vùng Vịnh, ông Thamer Al-Sebhan đã bay ngay đến Raqqa gặp các nhà lãnh đạo mới của thành phố và Brett H. McGurk, phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump ở khu vực, điều phối viên của Liên minh quốc tế chống khủng bố IS, để bàn kế hoạch hậu Raqqa.
Một câu hỏi lớn hơn đặt ra là Mỹ, Nga, Iran và châu Âu và các nước khu vực sẽ thỏa thuận chia "chiếc bánh" Syria như thế nào khi cuộc khủng hoảng Syria bước vào giai đoạn giải quyết?