Vào tháng 12/2021, chiếc ô tô đi với tốc độ cao do tài xế 80 tuổi cầm lái đã đâm phải một chiếc xe khác và lao vào một cụ bà cùng đứa cháu đang đi bộ gần đó, khiến cả hai nạn nhân tử vong. Vụ tai nạn xảy ra ở thành phố cảng Busan của Hàn Quốc.
Cách đó vài tháng, nhiều người đã bị thương sau vụ đâm xe liên hoàn của 5 chiếc ô tô mà nguyên nhân do một tài xế 73 tuổi gây ra ở thành phố Changwon.
Số vụ tai nạn do tài xế cao tuổi cầm lái ô tô đang gia tăng ở Hàn Quốc. (Ảnh: Yonhap)
Theo Yonhap, trong cả hai sự việc trên, hai tài xế cao tuổi đều cho hay chiếc xe họ cầm lái bất ngờ tăng tốc mất kiểm soát. Những vụ việc như trên khiến cơ quan chức năng Hàn Quốc lo ngại về mức độ an toàn đối với cả tài xế lớn tuổi và người tham gia giao thông.
Trong những năm qua, số vụ tai nạn gây chết người liên quan tới các tài xế có tuổi đang gia tăng ở Hàn Quốc, quốc gia được cho sẽ trở thành “xã hội siêu già” vào năm 2025. Xã hội siêu già đồng nghĩa với tỷ lệ người trên 65 tuổi chiếm 20% tổng dân số quốc gia.
Dữ liệu của chính phủ Hàn Quốc cho thấy, số vụ tai nạn do tài xế trên 65 tuổi gây ra đã tăng lên con số 114.795 vụ trong năm 2020, so với 86.304 vụ hồi năm 2016.
Theo Viện Nghiên cứu An toàn Giao thông Samsung, tính trung bình 100.000 vụ tai nạn trên đường xảy ra vào năm 2018, những tài xế có bằng lái trên 65 tuổi gây ra 92,74 vụ. Trong khi tỷ lệ này đối với tài xế khoảng 30 tuổi là 49,77 vụ.
Ngoài ra, những vụ tai nạn gây chết người do tài xế trên 65 tuổi gây ra ở mức 2,9/100 vụ, so với con số 1,7/100 vụ đối với tài xế dưới 64 tuổi.
“Số người trên 65 tuổi gia tăng kéo theo tốc độ tăng nhanh của những vụ tai nạn giao thông liên quan tới tài xế cao tuổi. Để đối phó với xã hội siêu già, các biện pháp tùy chỉnh cũng là cần thiết để đưa đối tượng tài xế cao tuổi vào nhóm nguy cơ cao”, ông Cho Joon-hwan, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Samsung nói.
Cũng theo Viện Samsung, số lượng bằng lái cấp cho người trên 65 tuổi có thể đạt con số 9,88 triệu vào năm 2030, so với 3,33 triệu vào năm 2019.
Nhằm giảm thiểu số vụ tai nạn giao thông liên quan tới người cao tuổi, Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Hàn Quốc đang xây dựng quy trình cấp bằng lái xe có điều kiện đối với tài xế lớn tuổi và khả năng sẽ áp dụng từ năm 2025.
Bằng lái có điều kiện chỉ cho phép tài xế điều khiển phương tiện trong giới hạn cụ thể. Ví dụ, lái xe ban đêm và trên đường cao tốc có thể bị giới hạn và phụ thuộc vào điều kiện sức khỏe của tài xế. Gần đây, bằng lái xe có điều kiện cũng đang được cấp cho những người khuyết tật ở Hàn Quốc.
Theo luật hiện hành tại Hàn Quốc, những người trên 65 tuổi được xác định là tài xế cao tuổi. Đối với những người trên 75 tuổi, chính phủ Hàn Quốc quy định cắt ngắn thời gian đổi bằng lái thay vì 5 năm xuống còn 3 năm.
Chính phủ Hàn Quốc cũng đề nghị những tài xế trên 65 tuổi tự nguyện bỏ bằng lái xe. Tuy nhiên, chỉ có 2% tài xế cao tuổi tương đương 76.000 người tự nguyện nộp lại bằng lái xe trong năm 2020.
Để khuyến khích người cao tuổi dừng lái xe, chính quyền các thành phố như Seoul, Daegu và Incheon đã triển khai các chương trình khuyến khích như trợ cấp 100.000 won (83 USD) mỗi tháng phí đi lại.
Dù nhiều giải pháp được đưa ra, song việc thuyết phục các tài xế lớn tuổi từ bỏ bằng lái là vô cùng khó khăn. Bởi nó ảnh hưởng tới hoạt động sống hàng ngày và thậm chí ảnh hưởng tới cảm xúc của người già.
“Tôi nghĩ mình sẽ rất buồn nếu từ bỏ bằng lái xe. Bởi đó sẽ là lần cuối cùng trong đời tôi được lái xe”, cụ ông Kim Hyung-il (76 tuổi) sinh sống ở thủ đô Seoul chia sẻ.
Cảnh sát Hàn Quốc đang nghiên cứu và phát triển hệ thống đánh giá khả năng lái xe sử dụng công nghệ thực tế ảo (VR) dành cho người trên 65 tuổi.
Ngoài các chính sách hiện hành, nhiều công nghệ cải tiến cũng được ứng dụng trên ô tô để ngăn chặn các vụ tai nạn giao thông do người già gây nên.
Phần lớn những chiếc ô tô mới được sản xuất đã trang bị công nghệ an toàn tối tân mang tên Hệ thống trợ lái hiện đại. Công nghệ này giúp dừng xe ngay lập tức, nếu hệ thống phát hiện vật thể mà tài xế không nhìn thấy.
Ngoài ra, công nghệ còn giúp tài xế nhìn rõ làn di chuyển và tránh chạy quá tốc độ giới hạn. Bên cạnh đó, công nghệ trí tuệ nhân tạo còn giúp phương tiện có thể nhận diện và phản ứng với môi trường xung quanh theo thời gian thực. Cụ thể, hệ thống trên xe có thể phát cảnh báo để đánh thức tài xế, nếu hệ thống nhận thấy tài xế đang trong trạng thái uể oải.