Trên thực thế, nhà bếp là nơi nguy hiểm hơn chúng ta biết rất nhiều. Không chỉ bởi những dụng cụ sắc nhọn, nguy cơ cháy nổ mà còn tiềm ẩn nhiều tác nhân gây bệnh ung thư. Vì vậy, dù tiết kiệm đến đâu bạn cũng không nên giữ 5 thứ kể dưới đây trong nhà bếp của mình. Ngoài ảnh hưởng tới hương vị món ăn, chúng còn dễ khiến bản thân và cả gia đình bạn mắc nhiều bệnh tật, nhất là ung thư.
1. Thớt xước nhiều, bị nấm mốc
Bác sĩ chuyên khoa thận, đồng thời là Giám đốc Trung tâm chống độc lâm sàng Linkou Chang Gung ở Đài Loan (Trung Quốc) Yan Zonghai khuyên nên sớm vứt bỏ các loại thớt bị xước nhiều hoặc nấm mốc. Đặc biệt là với thớt gỗ.
Khi thớt gỗ, đũa gỗ bị nấm mốc có thể sản sinh ra chất độc Aflatoxin gây ung thư và nhiều bệnh tật khác (Ảnh minh họa)
Ông giải thích, dù là loại thớt nào khi xước nhiều cũng sẽ ảnh hưởng công năng và khó làm sạch hoàn toàn do có các khe để thực phẩm bám, nước bám lại. Như vậy, bản thân thực phẩm bị kẹt và chiếc thớt rất nhanh nấm mốc, biến chất. Khi tiếp tục dùng khi nấu nướng sẽ ảnh hưởng mùi vị, nấm mốc và chất độc theo thực phẩm vào cơ thể gây hại. Đặc biệt là thớt gỗ, ngoài dễ sản sinh vi khuẩn thì khi nấm mốc còn chứa chất cực độc Aflatoxin gây ung thư.
2. Nồi, chảo chống dính bị trầy xước, bong tróc
Ngày nay, các loại nồi, chảo chống dính rất phổ biến. Nhưng khi chúng bị trầy xước hoặc bong tróc dù nhỏ thì nên vứt bỏ ngay. Nghiên cứu từ các nhà khoa học từ Đại học Newcastle và Đại học Flinders (Australia) cho thấy, chỉ một vết xước nhỏ trên chảo chống dính có thể giải phóng khoảng 9.100 hạt nhựa trong quá trình nấu. Nếu lớp chống dính bị hỏng, kích thước từ vài milimet trở lên, sẽ giải phóng 2,3 triệu hạt vi nhựa, nhựa nano và có khả năng xâm nhập vào thực phẩm.
Mặt trong của các dụng cụ nấu nướng chống dính được phủ một lớp hợp chất cao phân tử, tên là polytetrafluoroethylene (viết tắt PTFE). Phơi nhiễm chất này làm tăng nguy cơ ung thư, giảm tỷ lệ sinh sản và các vấn đề về phát triển ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ như thừa cân, béo phì, giảm khả năng chống nhiễm trùng. Ngoài ra, lớp phủ chống dính cũng có thể giải phóng các hóa chất độc hại vào không khí khi bị nấu trên 200 độ C.
3. Hộp nhựa dùng quá lâu, ố màu
Theo thời gian, hộp nhựa có thể giải phóng các hóa chất độc hại, chẳng hạn như bisphenol A (BPA) và ngấm vào thực phẩm đựng trong đó. Việc tiêu thụ lâu dài các hóa chất này có thể có tác động tiêu cực đến cơ thể con người. Nhất là các loại hộp nhựa xuất xứ trôi nổi, chất lượng kém. Hộp nhựa dù tốt cũng không nên dùng quá nhiều năm, nhất là nếu bạn thường xuyên đựng thức ăn nóng hay sử dụng trong lò vi sóng, hấp nhiệt...
Hộp nhựa dùng quá lâu dễ giải phóng vi nhựa, chất độc hại vào thực phẩm (Ảnh minh họa)
Do ngoài sản sinh chất độc ngấm vào món ăn, bản thân chúng cũng sẽ bị cong vênh, hư hại. Từ đó dẫn tới chức năng bảo quản thực phẩm không tốt như trước, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập. Tốt nhất là nên thay hộp nhựa thường xuyên, ngay khi chúng có các dấu hiệu bất thường so với lúc mới mua, có mùi lạ hoặc sau tối đa 1 - 2 năm sử dụng dù chưa hư hại.
4. Đũa tre, đũa gỗ bị mốc
Giống như với thớt, nhiều người tiết kiệm hoặc chủ quan sẽ tiếp tục rửa sạch, luộc/hấp các loại đũa bị nấm mốc để dùng tiếp. Tuy nhiên, nghiên của của Giáo sư Li Zhengda tại Khoa Y tế và Dinh dưỡng của Đại học Khoa học và Công nghệ Fuying (Đài Loan, Trung Quốc) đã chỉ ra việc làm này không thể loại bỏ hoàn toàn nấm mốc và vi khuẩn. Đặc biệt là độc tố aflatoxin gây ung thư và nhiều bệnh hiểm nghèo khác. Do chất này hoạt động rất bền bỉ với nhiệt.
Tốt nhất là nên thay đũa định kỳ 3 - 6 tháng một lần hoặc bất cứ khi nào chúng xước nhiều, bị nứt, nấm mốc. Khi rửa đũa, hãy dùng miếng rửa bát chuyên dụng rửa kỹ từng chiếc một thay vì đặt đũa vào lòng bàn tay, lăn qua lăn lại. Bởi vì như vậy chưa đủ để làm sạch, nhất là khi bạn rửa nhiều chiếc đũa cùng lúc.
5. Khăn lau, giẻ rửa bát dùng lâu ngày
Ở nhiều hộ gia đình, khăn lau hay giẻ rửa bát đĩa có thể sử dụng lâu dài mà không chịu thay thế cho đến khi hư hỏng. Nhưng do thường xuyên tiếp xúc với nước và cặn thức ăn nên các miếng rửa bát rất dễ sinh ra vi khuẩn. Nhất là chất liệu bọt biển hay xơ mướp có cấu trúc giữ nước, dễ bám dầu mỡ và thức ăn thừa sẽ là môi trường lý tưởng cho nấm mốc, vi khuẩn. Giáo sư Li Zhengda cho rằng nó có thể chứa tới hơn 300 loại vi khuẩn.
Nên thường xuyên giặt, phơi nắng và thay thế các loại khăn lau, miếng rửa bát (Ảnh minh họa)
Tương tự, các loại khăn lau trong bếp cũng dễ nấm mốc, sinh vi khuẩn nếu dùng quá lâu và không giặt thường xuyên. Chúng còn có thể mủn dần và bám lại sợi lông vải trên bát đũa, khiến chúng ta ăn phải khi dùng bữa nếu dùng lau bát đũa. Vì vậy tốt nhất là thay giẻ rửa bát mỗi tháng một lần. Còn khăn lau cần giặt thường xuyên, phơi nắng và thay 2 - 3 tháng 1 lần hoặc ngay khi có dấu hiệu bất thường.