Theo Reuters, đồng minh cuối cùng của Đài Loan tại châu Phi - Vương quốc eSwatini - hôm thứ 4 (22/8) vừa qua đã tuyên bố không có ý định bắt tay với Trung Quốc, sau khi một nhà ngoại giao của Bắc Kinh bày tỏ hy vọng nước này sẽ sớm tiếp bước El Salvador từ bỏ Đài Loan.
Hiện nay đảo Đài Loan chỉ còn quan hệ ngoại giao với 17 quốc gia, hầu hết đều là quốc gia nhỏ và kém phát triển tại Trung Mỹ hoặc Thái Bình Dương, như Belize và Nauru.
Đảo này vừa mất đi El Salvador, đồng minh thứ 3 trong năm nay, vào tay Trung Quốc. Đây là một cú sốc lớn đối với chính quyền đảo Đài Loan và đặc biệt là lãnh đạo Thái Anh Văn, bởi bà này vừa mới trở về sau chuyến công du nước ngoài.
Trước động thái của El Salvador, cơ quan ngoại giao Đài Loan đã lên án chính sách "ngoại giao đồng đô la" của Trung Quốc nhằm lôi kéo các đồng minh thân thiết của đảo này.
Bên cạnh đó, Bà Thái cũng đã đáp trả mạnh mẽ bằng lời cam kết chống lại hành vi "ngày càng vượt quá tầm kiểm soát" của Trung Quốc.
Trước thềm một cuộc thượng đỉnh sắp được tổ chức tháng tới của lãnh đạo Trung Quốc và lãnh đạo các quốc gia châu Phi tại Bắc Kinh, chính quyền Trung Quốc được cho đã gia tăng sức ép đối với eSwatini - đồng minh cuối cùng của Đài Loan trên Lục địa đen.
Phát biểu trước báo giới tại Bắc Kinh trước sự kiện này, Trợ lý Ngoại trưởng Trung Quốc Trần Hiểu Đông đã cho biết eSwatini hiện nay không có quan hệ với Trung Quốc "vì lí do mà tất cả mọi người đều đã biết".
"Chúng tôi hy vọng và mong rằng tất cả các quốc gia châu Phi có thể tham gia vào quan hệ hợp tác tích cực giữa Trung Quốc - châu Phi, không ai bị bỏ lại phía sau, và tất cả sẽ cùng nhau trở thành các thành viên của đại gia đình", ông Trần nói.
"Tôi tin rằng đây không chỉ là mục tiêu của riêng Trung Quốc, mà còn là kỳ vọng chung của các quốc gia châu Phi. Tôi tin tưởng rằng mục tiêu này sẽ được thực hiện trong một tương lai gần", ông Trần kết luận.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng eSwatini Mgwagwa Gamedze khẳng định nước này không hứng thú với việc thiết lập quan hệ với Trung Quốc.
"Họ không nên chơi đòn tâm lý như vậy, bởi chúng tôi đã có mối quan hệ tốt đẹp với Đài Loan hơn 50 năm nay, nên chúng tôi sẽ không từ bỏ họ", ông Mgwagwa nói.
"Chúng tôi không muốn thay đổi chiến lược vì Đài Loan vẫn luôn đối tốt với chúng tôi", Ngoại trưởng eSwatini khẳng định.
Hiện Ngoại trưởng Mgwagwa Gamedze đang thực hiện chuyến công du Đài Loan. Ông cho biết chuyến thăm này là bằng chứng cho thấy eSwatini vẫn duy trì quan hệ với Đài Loan, và sẽ không hy sinh mối quan hệ này vì bất cứ điều gì.
Người đứng đầu cơ quan ngoại giao của Đài Loan cũng xác nhận điều này, và khẳng định mối quan hệ giữa Đài Loan và eSwatini "vô cùng vững chắc".
Trước thông tin El Salvador dứt tình, dư luận Đài Loan đã rất bức xúc và thậm chí chỉ trích gay gắt bà Thái Anh Văn.
Bà Thái cho biết Trung Quốc đang gây sức ép lên đảo này nhằm can thiệp các vấn đề chính trị nội bộ, đặc biệt là trước cuộc bầu cử địa phương vào cuối tháng 11 tới.
"Chúng ta phải chuẩn bị tâm lý sẵn sàng. Trung Quốc sẽ không ngừng gây sức ép đối với Đài Loan trước thềm các cuộc bầu cử", bà Thái tuyên bố.
Ngày 19/4, nhân dịp kỷ niệm 50 năm giành độc lập từ Anh, Quốc vương Mswati III đã quyết định đổi tên Vương quốc Swaziland thành Vương quốc eSwatini để tránh nhầm lẫn với cách phát âm trong tiếng Anh của Thụy Sĩ (Switzerland). Tên mới của nước này - eSwatini - có nghĩa là "vùng đất của người Swazi".