Hãng Reuters ngày 7/11 đưa tin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky là một trong những nhà lãnh đạo thế giới đầu tiên chúc mừng Tổng thống đắc cử Donald Trump - người từng chỉ trích quy mô hỗ trợ tài chính và quân sự của Mỹ cho Kyiv, và tuyên bố sẽ nhanh chóng chấm dứt cuộc chiến với Nga, nhưng không nói rõ bằng cách nào.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky gặp ông Donald Trump hồi tháng 9/2024 tại Tháp Trump ở New York, Mỹ. Ảnh: New York Times
Trong thông điệp được đưa ra ngay sau khi ông Trump tuyên bố chiến thắng cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ ngày 5/11, nhà lãnh đạo Ukraine cho biết ông kỳ vọng một "kỷ nguyên của một Hợp chúng quốc Hoa Kỳ hùng mạnh dưới sự lãnh đạo quyết đoán của Tổng thống Trump".
"Tôi đánh giá cao cam kết của Tổng thống Trump đối với cách tiếp cận 'hòa bình thông qua sức mạnh' trong các vấn đề toàn cầu", ông Zelensky viết trên mạng xã hội X. "Đây chính xác là nguyên tắc có thể hiện thực hóa việc đưa hòa bình công bằng đến gần hơn ở Ukraine. Tôi hy vọng rằng chúng ta [hai ông Trump và Zelensky] sẽ cùng nhau thực hiện".
Sau đó, Tổng thống Ukraine cho biết đã gọi điện cho ông Trump để chúc mừng và cam kết sẽ hợp tác với ông.
"Chúng tôi đã nhất trí duy trì đối thoại chặt chẽ và thúc đẩy hợp tác", ông Zelensky viết. "Sự lãnh đạo mạnh mẽ và kiên định của Mỹ là rất quan trọng đối với thế giới và đối với một nền hòa bình công bằng."
Theo Reuters, chiến thắng của ông Trump trước Phó Tổng thống Kamala Harris đặt ra câu hỏi về sự hỗ trợ trong tương lai của Mỹ, vốn là chìa khóa để Ukraine chống đỡ cuộc xung đột kéo dài hơn 2 năm rưỡi qua với Nga, đối thủ lớn hơn và được trang bị tốt hơn nhiều.
Mùa đông khắc nghiệt đang đến gần khi các lực lượng Nga tiến quân với tốc độ nhanh nhất kể từ khi Ukraine lần đầu tiên đẩy lùi bước tiến của Nga ở ngoại ô Kyiv vào đầu năm 2022. Về phần mình, Ukraine đã tiến hành cuộc tấn công lớn đầu tiên vào lãnh thổ Nga ở tỉnh Kursk.
Bất kỳ nỗ lực mới nào nhằm chấm dứt cuộc chiến đều có khả năng liên quan đến các cuộc đàm phán hòa bình nào đó, vốn đã không được tổ chức kể từ những tháng đầu xung đột, Reuters nhận định.
Các lực lượng Nga đang kiểm soát khoảng 1/5 lãnh thổ Ukraine. Nga cho biết chiến sự không thể kết thúc cho đến khi các cuộc sáp nhập mà họ tuyên bố được công nhận. Ngược lại, Ukraine yêu cầu trả lại toàn bộ lãnh thổ của mình - một lập trường được phần lớn các đồng minh phương Tây ủng hộ dưới thời chính quyền Tổng thống Mỹ sắp mãn nhiệm Joe Biden.
Hòa bình với “những nhượng bộ nhất định”
Nhà phân tích chính trị người Ukraine Volodymyr Fesenko nhận định, ông Trump có thể sẽ thúc đẩy các cuộc đàm phán nhanh chóng để chấm dứt cuộc chiến, có thể bao gồm "một số nhượng bộ" cho Nga. Nhưng Fesenko cũng hi vọng Washington sẽ không đầu hàng trước các đòi hỏi của Moscow.
"Tôi không nghĩ rằng ông Trump sẽ chỉ đồng ý hòa bình theo các điều khoản của Nga, vì điều này sẽ giống như một thất bại đối với Mỹ, và các cố vấn của ông ấy hiểu điều này", Fesenko nói.
Theo Reuters, là nước hậu thuẫn quân sự hàng đầu cho Ukraine, Mỹ đã gửi số vũ khí trị giá hàng chục tỷ USD cho Kyiv, và dẫn đầu các nỗ lực quốc tế nhằm cô lập Moscow về mặt ngoại giao cũng như thông qua các lệnh trừng phạt tài chính.
Nhưng Ukraine cũng bày tỏ sự thất vọng trước sự chậm trễ trong việc phê duyệt viện trợ tên lửa, xe tăng, máy bay và các loại vũ khí khác của chính quyền Tổng thống Biden.
Gần đây nhất, Ukraine đã kêu gọi phương Tây dỡ bỏ các hạn chế về việc sử dụng tên lửa để tấn công sâu vào Nga, điều mà Kyiv cho là cần thiết để ngăn chặn các cuộc tấn công tầm xa của Nga.
Một chiếc xe tăng bị phá hủy ở vùng ngoại ô Donetsk, Ukraine, vào ngày 3/11/2024. Ảnh: Reuters
Nhà lập pháp Ukraine Yaroslav Zheleznyak đến từ đảng đối lập Holos cho biết trên Telegram rằng, quá trình chuyển giao cho đến khi ông Trump nhậm chức vào tháng 1/2025 có thể là "một cơ hội" để ông Biden thực hiện "những bước đi táo bạo".
Nhà lập pháp Ukraine Oleksandra Ustinova - người đứng đầu Ủy ban quốc hội Ukraine về vũ khí và đạn dược - cho biết, những lựa chọn của ông Trump cho các vị trí ngoại giao, an ninh và quốc phòng hàng đầu sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định tác động của chính quyền Mỹ tương lai đối với cuộc chiến.
"Đây là những người sẽ quyết định số phận của Ukraine", bà Ustinova nói với Reuters.
"Tất nhiên, mọi người đều lo lắng khi có bất kỳ thay đổi nào xảy ra. Mặt khác, chúng tôi [Ukraine] hiểu rằng đây là kết quả dự kiến và chúng tôi luôn làm việc với cả hai đảng [Cộng hòa và Dân chủ Mỹ]", bà Ustinova nói thêm.
Cư dân tại Kyiv - nơi thường xuyên bị lực lượng Nga tấn công bằng máy bay không người lái và tên lửa, cũng như phải đối mặt với tình trạng thiếu điện trong mùa đông - rất muốn biết ông Trump sẽ chấm dứt cuộc chiến như thế nào.
"Tôi đoán là tất cả chúng ta đều đang chờ đợi điều duy nhất - chỉ cần chấm dứt cuộc chiến, và vì ông Trump đã cam kết sẽ chấm dứt cuộc chiến chỉ trong một ngày, nên tất cả chúng ta đều đang chờ đợi điều đó", Oleksii Iarokha, 41 tuổi, cho biết.