Ngày 20/2 (tức mùng 5 Tết), xã Gio Hòa, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị tổ chức Hội thi chẻ đá mồ côi. Hội thi đầu xuân gắn liền với nghề chẻ đá đã có từ lâu đời tại vùng đất phía Tây huyện Gio Linh.
Đây là dịp để người dân vui chơi đầu xuân, học hỏi kinh nghiệm và rèn luyện tay nghề, khởi đầu cho một năm lao động bằng nghề chẻ đá.
Hội thi chẻ đá đầu xuân ở xã Gio Hòa được tổ chức sáng mùng 5 Tết Mậu Tuất với 8 đội tham dự, thu hút hàng trăm người dân đến chung vui cổ vũ.
Trong 1 giờ đồng hồ, hai thành viên giỏi tay nghề của mỗi đội sẽ chẻ một tảng đá tự nhiên có kích thước tương đương nhau.
Các tảng đá to được chẻ nhỏ ra.
Các đội phải chẻ viên đá bằng hình thức thủ công với ve, đục, búa… Đội nào chẻ đá ra được nhiều viên đá vuông thành sắc cạnh, hình thức đẹp, cân đối, đủ hai mặt thì thắng cuộc.
Ông Trần Văn Thành, thành viên đội thi chẻ đá thôn Đông Hòa, xã Gio Hòa cho biết, đầu xuân địa phương tổ chức thi chẻ đá để vui chơi dịp Tết và tìm ra những người thợ giỏi, tiếp tục giữ gìn và phát huy nghề chẻ đá truyền thống nơi đây.
Từ tảng đá to, các thí sinh phải chẻ thành các viên đá nhỏ theo đúng yêu cầu.
"Đơn vị Đông Hòa tham gia hội thi với tinh thần tuyển chọn những thợ đá có tay nghề cao, có sức khỏe để đưa thương hiệu đá Gio Hòa lên tầm cao mới" - ông Trần Văn Thành cho biết.
Hội thi chẻ đá gắn liền với nghề chẻ đá nổi tiếng tại tỉnh Quảng Trị. Thiên nhiên đã ban tặng vùng đất này trữ lượng đá rất lớn.
Xã Gio Hòa hiện có 440 hộ với hơn 2.000 khẩu thì đã có 30% số dân địa phương sống bằng nghề chẻ đá mồ côi. Mỗi năm nghề này làm trong 10 tháng, một lao động có thu nhập khoảng 50 đến 70 triệu đồng.
Đá chẻ ở đây bán đi nhiều nơi trong tỉnh và các địa phương lân cận như: Quảng Bình, Thừa Thiên - Huế. Trước đây, nghề chẻ đá ở Gio Linh được làm thủ công với búa, đục, ve, nỏ...
Hiện người dân đã sử dụng các loại máy vận hành bằng điện để chẻ đá. Các nghệ nhân chẻ đá địa phương cho biết, nghề này cần phải khéo léo để tránh bụi đá hoặc các viên đá nhỏ dễ gây hại sức khỏe.
Ông Lê Thanh Quý, Chủ tịch UBND xã Gio Hòa, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị cho biết, Hội thi chẻ đá có ý nghĩa khuyến khích người dân rèn luyện tay nghề.
"Hội thi chẻ đá hàng năm của xã Gio Hòa là nét truyền thống, mang ý nghĩa tạo cho người lao động ra quân đầu năm. Gio Hòa chúng tôi xác định nghề đá này là nghề chủ lực đem lại thu nhập kinh tế cao cho người dân.
Để gìn giữ truyền thống đá viên này, đối với người lao động cần phấn đấu trình độ kỹ thuật ngày càng cao và tinh xảo hơn"./.