Ngày 4/12 tới đây tại TP.HCM, Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân thuộc Hội đồng tư vấn sẽ tổ chức hội nghị nhằm đối thoại và bàn về các giải pháp tháo gỡ rào cản cho doanh nghiệp, từ đó có kiến nghị với Thủ tướng cùng các bộ, ngành.
Nội dung hội nghị sẽ tập trung vào một số lĩnh vực mũi nhọn quốc gia như nông nghiệp, du lịch, kinh tế số - khởi nghiệp sáng tạo, đầu tư tài chính...
Trước khi hội nghị diễn ra, một loạt các kiến nghị về khó khăn, vướng mắc được doanh nghiệp trong thực hiện cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính được Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân tập hợp.
Theo phản ánh, môi trường chính sách và khung pháp lý hiện hành còn nhiều điểm gây khó khăn cho doanh nghiệp mở rộng, phát triển hoạt động kinh doanh. Chẳng hạn, chính sách thuế với doanh nghiệp trong nước và nước ngoài ung cấp dịch vụ số tại Việt Nam đang có bất cập.
Cụ thể, trong khi các đơn vị cung cấp dịch vụ qua biên giới như Google, Facebook, Grab... chỉ phải trả thuế nhà thầu là 5% thì doanh nghiệp Việt Nam cung cấp dịch vụ tương tự không những phải trả thuế VAT, thuế người dùng mà còn phải trả 25% thuế thu nhập doanh nghiệp.
Điều này dẫn đến tình trạng doanh nghiệp Việt mở công ty ở ngoài Việt Nam để tối ưu thuế. Do vậy, Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân cho rằng Nhà nước cần ban hành chính sách thuế ngang bằng giữa các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài để tạo sự cạnh tranh lành mạnh và bình đẳng.
Bên cạnh đó hiện tượng độc quyền trong ngành viễn thông, truyền hình vẫn tồn tại do các chính sách, quy định của nhà nước. Đề nghị Chính phủ thực hiện các biện pháp giảm tình trạng trạng độc quyền này nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp có môi trường kinh doanh lành mạnh.
Cũng theo Ban này, vẫn còn tồn tại bất cập giữa chính sách thu hút đầu tư với doanh nghiệp quốc tế và doanh nghiệp trong nước. Đơn cử, các trung gian thanh toán cần xin phép với nhiều thủ tục, quy trình kiểm soát thanh kiểm tra định kỳ của cơ quan Nhà nước nhưng các doanh nghiệp nước ngoài vẫn nằm ngoài vòng kiểm soát này.
Nhìn chung các dịch vụ xuyên biên giới: Mạng xã hội FB, quảng cáo trực tuyến GG, game trực tuyến, trung gian thanh toán: visa, master, paypal,.. có sự đối xử ko công bằng giữa các doanh nghiệp lớn của quốc tế với doanh nghiệp nội địa từ việc xin phép, đến thuế suất, đến hậu kiểm...
Điều này dẫn đến tình trang doanh nghiệp nội càng tuân thủ khi được cấp phép lại càng bị kiểm soát ngặt nghèo bởi thanh kiểm tra, hậu kiểm các loại.
Trong khi đó, liên quan tới lĩnh vực nông nghiệp, các doanh nghiệp cho rằng chính sách thu hút đầu tư vào ngành còn chưa hiệu quả. Quy trình thủ tục rườm rà, phức tạp, tốn nhiều thời gian cũng làm hạn chế khả năng tiếp cận các cơ hội ưu đãi.
Do vậy, đề nghị các cấp thẩm quyền nghiên cứu chính sách thuế thật thấu đáo cho ngành nông nghiệp, không tạo sự bất bình đẳng giữa các chủ thể trong cùng một lĩnh vực sản xuất, kinh doanh (hiện chính sách thuế đang bảo hộ người nông dân so với doanh nghiệp).
Đồng thời bỏ thuế xuất khẩu hàng nông sản và thuế nhập khẩu công nghệ ứng dụng cho nông nghiệp; xem xét miễn giảm thuế cho các doanh nghiệp đầu tư vào các ngành hay khu vực cần thu hút đầu tư trọng điểm.
Cũng theo phản ánh, hiện Việt Nam chưa có sàn giao dịch nông sản đúng nghĩa để kiểm kiểm soát được chất lượng, sản lượng và giá trị cho nông sản cũng như thúc đẩy các doanh nghiệp nông nghiệp phát triển thương mại điện tử.
Mặc dù một số mô hình đã ra đời hoạt động kém hiệu quả song do sự can thiệp quản lý của khu vực nhà nước và sự khó khăn từ phía tư nhân khi không được hỗ trợ vốn, chính sách thu hút người tiêu dùng.
Do vậy, Ban nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân đề nghị nhà nước mạnh dạn để khu vực tư nhân đảm nhận xây dựng nền tảng giao dịch thương mại cho nông sản.
Ngoài ra, Ban cũng đề xuất một loạt các kiến nghị khác nhằm thúc đẩy các doanh nghiệp nông nghiệp phát triển như xem xét ban hành quy định về cơ chế hợp tác công - tư bắt buộc trong xúc tiến thương mại cho nông nghiệp; chính sách hỗ trợ đặc thù và kịp thời cho ngành tôm giống...
Doanh nghiệp vẫn còn than về thái độ của cơ quan công quyền
Qua tập hợp ý kiến các doanh nghiệp lĩnh vực du lịch, Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân cho rằng việc đầu tư quảng bá xúc tiến du lịch quốc gia chưa tương xứng với mục tiêu phát triển và tiềm năng du lịch quốc gia.
Bên cạnh đó việc chi ngân sách cho xúc tiến, quảng bá du lịch còn dàn trải, kém hiệu quả, không gắn với phát triển các thị trường trọng tâm.
Do vậy, đề nghị Chính phủ xem xét thúc đẩy hiệu quả xúc tiến, quảng bá du lịch quốc gia thông qua việc thí điểm hình thành, vận hành và quản lý Quỹ Hỗ trợ phát triển du lịch theo mô hình doanh nghiệp xã hội phi lợi nhuận để tháo gỡ nút thắt này.
Ngoài ra, chính sách thị thực cho khách quốc tế đến Việt Nam còn là rào cản của ngành du lịch như số lượng quốc gia miễn thị thực còn ít, thời điểm công bố danh sách miễn thị thực còn gấp gáp...
Không những vậy, quy định “Mỗi lần nhập cảnh phải cách ngày xuất cảnh khỏi Việt Nam lần trước ít nhất là 30 ngày” càng hạn chế số lượng đáng kể khách quốc tế đến Việt Nam...
Bên cạnh đó, môi trường điểm đến du lịch chưa được quản lý đúng mức và chuyên nghiệp, làm giảm đáng kể lượt du khách muốn quay lại Việt Nam.
Chính vì vậy, Ban nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân cho rằng cần sử dụng Bộ chỉ số quản lý chất lượng điểm đến do khu vực tư nhân xây dựng, đánh giá dựa trên du khách thay vì chủ quan của nhà quản lý. Thí điểm trước hết ở Hà Nội, TP.HCM, Quảng Ninh, Huế, Hội An.
Doanh nghiệp cũng phản ánh về thái độ ứng xử của cơ quan công quyền còn nhiều tùy nghi, lạm dụng thực thi chính sách, pháp luật gây khó khăn cho doanh nghiệp.
Tình trạng giao tiếp ứng xử tuỳ nghi, vòi vĩnh, lạm dụng thanh tra, kiểm tra với doanh nghiệp vẫn rất phổ biến không chỉ riêng với khối kinh doanh nhà hàng, khách sạn mà phần đông doanh nghiệp các ngành đều gặp vấn đề này.
Bên cạnh đó, việc áp dụng pháp luật cũng còn khá tuỳ nghi, ít công khai minh bạch, thiếu thống nhất trên dưới, giữa các bộ ngành, đặc biệt là ở cấp địa phương nơi vẫn theo nề nếp cũ, bị động, ngại thay đổi để chuyển từ quản lý sang kiến tạo, đồng hành...