Cảnh tượng aswang tấn công một phụ nữ đang ngủ trong một bộ phim truyền hình. Ảnh: Netflix
Là con quái vật reo rắc nỗi kinh hoàng nhất trong tất cả các truyền thuyết của đất nước Philippines, aswang có thể dễ dàng biến đổi hình dạng giữa con người và quái thú, với cách tấn công vô cùng tàn độc. Mặc dù truyền thuyết về aswang đã tồn tại từ nhiều thế kỷ trước, số vụ nghi ngờ nhìn thấy aswang trong thế giới thực đã tăng vọt ở quần đảo Visayas vào thời dịch COVID-19.
Quái vật reo rắc nỗi sợ
Quái vật aswang rất gian xảo khi nó cải trang làm con người vào ban ngày. Nó trà trộn vào đám đông và chọn ra nạn nhân để săn đuổi vào ban đêm. Vừa giống ma cà rồng, vừa giống phù thủy, lại giống cả ma sói, các câu chuyện cổ xưa kể rằng việc aswang có thể đi ngay bên cạnh mà nạn nhân không hề hay biết chính là một trong những điều đáng sợ nhất về nó.
Cùng với đó là lời đồn đại con quái vật này ăn thịt người, chủ yếu là trẻ em và thai nhi, bằng cách tấn công man rợ, đã khiến người dân Philippines không khỏi khiếp sợ. Nó thường rình rập ở các góc tối vắng vẻ để tìm kiếm con mồi. Aswang thích đánh lừa nạn nhân bằng âm thanh tương tự như tiếng “tích tắc” lặp đi lặp lại. Khi nó đến gần hơn, tiếng “tích tắc” lại nhỏ lại để đánh lừa nạn nhân rằng sinh vật này đang đi ngày càng xa, khiến họ cảm tưởng mình đã thoát mối họa.
Mặc dù aswang có thể đi giữa đường vào ban ngày, nhưng lúc đó nó ở trạng thái yếu nhất và không có khả năng gây hại cho con người. Người dân địa phương đồn rằng chúng thường giả dạng làm phụ nữ, đôi khi còn được miêu tả là xinh đẹp với mái tóc đen dài.
Đặc điểm để nhận dạng một aswang giữa ban ngày là đôi mắt đỏ ngầu và bàn chân lộn ngược ra sau. Chúng cũng ghét tiếng động lớn và ánh sáng chói. Nếu cố gắng nhìn vào mắt nó, hình ảnh phản chiếu của họ sẽ bị đảo ngược. Một cách phát hiện phổ biến khác vạc dầu sẽ sôi bất cứ khi nào aswang xuất hiện ở gần.
Đằng sau truyền thuyết về quái vật
Quái vật aswang trở thành một vũ khí tâm lý thời chiến. Ảnh minh họa: Wikipedia
Những câu chuyện về aswang bắt nguồn từ thế kỷ 16 khi quân đội Tây Ban Nha lần đầu xâm lược đất nước này và ghi chép lại về chúng. Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu cho rằng chúng cũng có thể uất phát từ thế kỷ 13, khi người Malaysia đến Philippines và mang theo tín ngưỡng siêu nhiên.
Văn hóa dân gian Malaysia cũng nhắc đến một sinh vật tương tự như aswang được gọi là penanggal. Những con quái vật này cải trang thành phụ nữ vào ban ngày, nhưng sẽ để lộ cái lưỡi dài và tấn công các bà mẹ mang thai vào ban đêm.
Trong các bản ghi chép từ thời thế kỷ 16, quân đội Tây Ban Nha mô tả aswang là nỗi sợ hãi lớn nhất của người dân địa phương. Nhưng cũng có khả năng, họ chính là người thổi phồng con quái vật kia vì mục đích riêng. Họ quy chụp chúng với các babaylan - những nữ thủ lĩnh tinh thần ở Philippines - trong nỗ lực thúc đẩy đạo Cơ đốc giáo tại đây.
Theo tạp chí Esquire, Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA) cũng đã lợi dụng nỗi sợ hãi của người dân địa phương về aswang vào thời Chiến tranh Lạnh. Được biết, CIA đã ngụy tạo những thi thể giống như bị quái vật hút máu và xé xác để làm nao núng tinh thần chiến đấu của người dân. Và không quá ngạc nhiên, kế hoạch trên đã phát huy tác dụng.
Aswang có thật hay không?
Dựa trên giả thuyết aswang là những sinh vật có thể thay đổi hình dạng, người Philippines cho rằng các loài động vật do aswang biến thành thường sống ở trên cạn nhiều hơn. Những âm thanh đặc trưng của aswang nhiều khả năng là tiếng chim. Các loài động vật như quỷ Tasmania (một loài thú có túi ăn thịt), dơi và vượn cáo bay đã bị giết hàng loạt vì chúng được cho là aswang ở trạng thái khác.
Một cách giải thích khác cho aswang đó là một căn bệnh di truyền hiếm gặp được gọi là XDP, chủ yếu ảnh hưởng đến đàn ông Philippines. Căn bệnh này gây run rẩy và co cứng cơ không kiểm soát được. Các bức ảnh chụp những người từng mắc bệnh này tương tự như một số mô tả về aswang. “Quê hương” ban đầu của aswang là được đồn đại là vùng Capiz, nơi có mật độ ca bệnh XDP cao nhất.
Một khả năng khác, aswang chính là lời biện minh che giấu cho những kẻ giết người tàn bạo. Đổ lỗi cho một con quái vật thường dễ dàng hơn là công bố sự thật rằng con người mới chính là hung thủ tàn ác đằng sau. Các tờ báo lá cải đã gán tội ác sát nhân cho aswang cũng để thúc đẩy doanh số bán hàng. Câu chuyện về aswang cũng được dùng để giải thích cho các ca thai lưu và sảy thai ở Philippines.
Dù là chuyện bịa đặt theo chủ ý của con người hay là một con quái vật đáng sợ, aswang vẫn luôn là một trong những cơn ác mộng đen tối nhất của nhân loại.