Lò đào tạo thiên tài hay Lớp học thần đồng là một dự án được thành lập lần đầu vào năm 1978 tại Đại học Khoa học và Công nghệ tỉnh An Huy, Trung Quốc. Mục đích để chọn sinh viên trẻ tài năng vào các trường đại học.
Dự án này đã thành công rực rỡ khi đào tạo ra nhiều người tài cho xã hội. Tuy nhiên, đây cũng là nơi chôn vùi tuổi thơ của nhiều thiên tài, khiến họ gặp cú sốc tâm lý lớn và có bước trượt dài mãi về sau...
Tài năng gây kinh động tới Phó Thủ tướng Trung Quốc
Năm 1977, giáo viên Nghê Lâm, đến từ Đại học khoa học và công nghệ Giang Tây viết một lá thư 10 trang gửi đến Phó Thủ tướng Trung Quốc bấy giờ là Phương Nghị giới thiệu và tiến cử một học sinh có tên Ninh Bạc (1965), năm đó 9 tuổi, đến từ thành phố Cám Châu, tỉnh Giang Tây.
Ninh Bạc 2 lần "đánh bại" Phó Thủ tướng trong trận chiến cờ vây
Cậu bé này sinh ra trong một gia đình nghèo, ngay từ nhỏ đã bộc lộ tài năng phi thường, trí nhớ tuyệt vời và có thể học mà không cần thầy dạy.
Trong thư, thầy giáo Nghê Lâm lược kể thành tích của cậu bé Ninh Bạc như sau: "2 tuổi rưỡi đã thuộc hơn 30 bài thơ. 3 tuổi đếm được đến 100, 4 tuổi học hơn 400 ký tự tiếng Hán, 5 tuổi bắt đầu đi học. 6 tuổi Ninh Bạc đã bốc thuốc Đông y để chữa bệnh. 8 tuổi nằm lòng chuyện Thủy Hử...".
Nhận thư tiến cử, Phó Thủ tướng Phương Nghị đề nghị đưa Ninh Bạc vào danh sách "lớp học thần đồng" khóa đầu tiên của Đại học Khoa học và Công nghệ tỉnh An Huy. Lớp học này có 21 học sinh nổi trội được lựa chọn khắp Trung Quốc.
Năm 1978, trong một lần đến An Huy để tham dự Hội nghị Khoa học toàn quốc, Phó Thủ tướng Phương Nghị đã đến trường gặp Ninh Bạc. Tại đây, cậu bé 12 tuổi đã chơi 2 ván cờ vây với Phó Thủ tướng và thắng cả hai.
Ninh Bạc nhanh chóng trở thành hiện tượng phủ sóng khắp các mặt báo. Mọi người tôn sùng gọi cậu bé là "thần đồng của các thần đồng". Đây cũng là thời điểm cuộc đời cậu bắt đầu chuyển sang những ngã rẽ không có lối thoát.
Khi vào lớp nhân tài, Ninh Bạc luôn cảm thấy áp lực do vốn thích Hóa học, ghét Vật lý và Toán học nhưng vào trường này buộc phải học Vật lý. Do đó, cậu bé mong muốn được đến Nam Kinh để học thiên văn nhưng nhà trường không đồng ý. Hiệu trưởng phê vào đơn xin chuyển trường của Ninh Bạc: "Em là tấm gương cho thanh thiếu niên trong nước. Hãy ngoan ngoãn và là tấm gương thật tốt cho mọi người noi theo"
Sau đó, Ninh Bạc tiếp tục ở lại trường để theo học vật lý. Theo báo cáo kết quả học năm đó thì "Ninh Bạc có điểm số thất thường, nhiều môn không qua, tính khí không ổn định".
Ninh Bạc không muốn học Toán và Vật lý nhưng không thể chuyển trường vì danh xưng "thần đồng"
"Nhưng anh ấy là một người rất thông minh. Giáo viên giảng bài trong lớp, Ninh Bạc chẳng thấy ghi chép gì, anh ấy chỉ ngồi nghe. Sau khi giáo viên kết thúc bài, Ninh Bạc có thể nói lại được tất cả những kiến thức vừa được nghe. Trí nhớ của anh ấy thực sự rất khủng khiếp. Điểm số chẳng nói được điều gì", Vương Ngọc, một sinh viên cùng khóa, cũng là bạn học của Ninh Bạc chia sẻ.
Người bạn này cũng cho hay, Ninh Bạc hay tâm sự về sự chú ý thái quá của giới truyền thông khiến anh cảm thấy áp lực và mệt mỏi. "Tại sao tôi không là một người bình thường. Tôi thật hối hận khi đến học tập tại cái lớp thần đồng này", Vương Ngọc nhắc lại những chia sẻ của người bạn. Với thế giới bên ngoài, Ninh Bạc vẫn luôn tỏ ra là một sinh viên ngoan ngoãn.
Năm 17 tuổi, Ninh Bạc tốt nghiệp Đại học và được giữ lại trường giảng dạy. Báo chí Trung Quốc gọi anh với cái tên "giảng viên trẻ nhất Trung Quốc". Ít lâu sau khi làm giảng viên, Ninh Bạc bắt đầu có những biểu hiện lạ thường.
Cùng năm, Ninh Bạc ghi danh học nghiên cứu sinh, nhưng rồi anh đã bỏ thi giữa chừng. Năm 1983, Ninh Bạc tiếp tục ghi danh nhưng lại bỏ cuộc.
Năm 1984, chàng trai này đã bước đến cửa phòng thi nhưng rồi giám thị chẳng thấy đâu, khi đi tìm thì thấy anh đang trốn ở phía sau cửa ký túc xá. Giám thị này túm lấy cổ áo Ninh Bạc bắt làm bài thi, anh nói nếu tiếp tục ép buộc anh sẽ nhảy xuống.
"Ninh Bạc muốn chứng minh với mọi người rằng, không phải làm tiến sĩ mới đạt được thành công. Đó mới là thần đồng thực sự", Vương Ngọc nói về người bạn của mình. Trong khi đó, những sinh viên khác lại đánh giá rằng Ninh Bạc sợ thất bại. "Ninh Bạc có lòng tự trọng cực độ nhưng lại cũng tự ti cực độ", một bạn học cũ của Ninh Bạc nhận xét.
Phản bác lại, Vương Ngọc cho hay, Ninh Bạc bỏ thi vì chỉ đau đáu một tâm niệm được là người bình thường. "Tại sao tôi phải làm nghiên cứu sinh giống như bạn bè. Tôi muốn là người bình thường, tại sao tôi không được trở thành người bình thường", chàng thanh niên bày tỏ với bạn.
Đánh mất tuổi thơ, đến khi kết hôn Ninh Bạc cũng không được hưởng hạnh phúc
Hôn nhân không hạnh phúc
Vào những 1990, Ninh Bạc trở nên cô độc trong môi trường làm việc của mình, anh suốt ngày vùi đầu trong phòng thí nghiệm. Vương Ngọc lúc này giới thiệu bạn gái cho Ninh Bạc, một cô gái tên Lục Hoa Nhân rất dịu dàng và hiền thục. Vài năm sau, Ninh Bạc và Lục Hoa Nhân kết hôn.
Theo tiết lộ của một người bạn, Ninh Bạc và vợ cũ thường xuyên xảy ra mâu thuẫn với nhau về phương pháp dạy con. Trinh Lục Hoa luôn dạy con để trở thành thiên tài, trong khi đó Ninh Bạc chỉ muốn con phát triển như một người bình thường.
Sau này, trong một cuộc phỏng vấn Trinh Lục Hoa không nói rõ nguyên nhân ly hôn của cả hai. Cô chỉ nói: "Chuyện cũ tôi không muốn nhắc lại. Nhưng tôi sẽ cố gắng làm theo điều Ninh Bạc đã dặn con chúng tôi: Hãy làm người bình thường chứ đừng làm thần đồng".
Tìm lối thoát nơi cửa Phật
Kỳ vọng càng lớn thì thất vọng càng nhiều. Do không tạo ra kỳ tích nên mọi người không còn kỳ vọng vào thiên tài này nữa. Họ còn bắt đầu nghi ngờ tài năng của ông.
Ở tuổi 38, Ninh Bạc quyết định đi tu ở núi Ngũ Đài, tỉnh Sơn Tây, Trung Quốc. Có thể nói, Ninh Bạc là một trường hợp "giành chiến thắng ở vạch xuất phát nhưng không thể nở nụ cười ở vạch đích".
Trở thành đệ tử Phật gia, Ninh Bạc cuối cùng cũng đạt được ước nguyện của mình. Trả lời trong một buổi phỏng vấn, "đệ nhất thần đồng" năm xưa cho biết: "Tôi đã nghiên cứu Phật pháp để giải quyết những ưu tư trong đời sống cá nhân mình. Đó là những điều tôi phải chịu đựng suốt những năm tháng tuổi trẻ, và phải mất nhiều năm mới tìm ra câu trả lời".
Ninh Bạc đi tu nơi cửa phật vào năm 38 tuổi
Nhìn lại cuộc đời của ông, ai cũng xót xa cho sự vô thường của thế gian. Quyết định đột ngột của Ninh Bạc khiến nhiều người cho rằng hai chữ "thần đồng" dù là một vầng hào quang, nhưng đồng thời cũng là chiếc còng khóa chặt sự tự do của Ninh Bạc.
Theo điều tra của tờ Thẩm Dương ngày nay, chính sự gượng ép trong nền giáo dục Trung Quốc, cụ thể là Đại học Khoa học kỹ thuật nước này đã đẩy nhiều thần đồng đi quá "giới hạn chịu đựng của một con người".
Trước đó, trong một cuộc phỏng vấn năm 34 tuổi, Ninh Bạc đã công khai chỉ trích lò đào tạo thiên tài và nhấn mạnh: "Tôi không phải thần đồng. Tôi chỉ là một sản phẩm của thời đại. Nếu tuổi trẻ có thể quay lại, tôi sẽ không bao giờ vào lò đào tạo này nữa".
Khi được hỏi về bức thư được cho là đã thay đổi cuộc đời ông thì Ninh Bạc từ chối bình luận, nhưng giáo sư Nghê Lâm lại thừa nhận trên mặt báo: "Tôi rất đau khổ vì lá thư ấy. Nếu để Ninh Bạc học xong cấp 3 rồi thi đại học như những học sinh khác, có lẽ cậu ấy đã không phải đi tu".
Theo Sina, Sohu