Nhắc đến nơi khô cằn nhất trên thế giới, chúng ta thường sẽ nghĩ ngay đến hoang mạc Atacama nằm ở phía Bắc Chile và một phần nhỏ ở phía Nam Peru. Hàng năm, lượng mưa trung bình đo được ở Atacama chỉ đạt ngưỡng thấp hơn 50mm.
Tuy nhiên, trên thực tế có một vùng đất còn khắc nghiệt và khô cằn hơn cả Atacama. Đó chính là dãy thung lũng McMurdo nằm ở Châu Nam Cực, trong vùng Victoria Land phía Tây McMurdo Sound. Đây cũng là vùng đất có điều kiện tự nhiên gần giống với sao Hoả nhất.
Tên gọi "thung lũng khô" cũng bắt nguồn từ lý do khí hậu ở McMurdo.
Các thung lũng này là những thung lũng khô và không hề bị bao phủ bởi băng tuyết trắng.
Hoang mạc này có độ ẩm cực kỳ thấp, đồng thời những ngọn núi hùng vĩ bao quanh đã ngăn không cho dòng băng biển chảy ra từ dải băng Nam Cực trên biển Ross Sea đổ vào thung lũng.
Với diện tích bề mặt khoảng 4.800 km2, dãy thung lũng McMurdo chiếm khoảng 0,03% bề mặt lục địa và là khu vực không có băng lớn nhất ở Nam Cực.
Tốc độ gió thổi xuống thung lũng lên đến 320 km/giờ, sẽ kéo theo không khí lạnh dày đặc kết hợp với lực hấp dẫn làm bay hơi toàn bộ nước, đá và tuyết.
Những khối băng duy nhất được tìm thấy ở nơi đây nằm ở các sông băng dọc theo thung lũng và các hồ chứa trong đó có hồ nước muối Vida. Hồ này nằm sâu dưới lớp băng dày 18 mét, và hoàn toàn cô lập với thế giới bên ngoài cách đây ít nhất 3.000 năm.
Vậy sự sống tại một nơi khắc nghiệt như dãy thung lũng McMurdo sẽ diễn ra như thế nào?
Trong chuyến thám hiểm địa cực của mình, thuyền trưởng Scott - một chỉ huy của Hải quân Anh đã lần đầu tiên phát hiện ra vùng thung lũng khô McMurdo vào năm 1903.
Ông cho rằng không có một sinh vật sống nào có thể tồn tại ở một nơi khắc nghiệt như vậy và gọi đây là "Thung lũng chết".
Trong thung lũng McMurdo, không hề có sự tồn tại cây cối, các loài động vật gặm nhấm và động vật thân mềm như những nơi khác ở Nam Cực.
Vào năm 2013, các nhà nghiên cứu Canada và Mỹ tiến hành cuộc thám hiểm thực địa tới thung lũng để kiểm tra quần thể vi khuẩn ở nơi đây. Đồng thời, họ cũng thử nghiệm một thiết bị khoan băng vĩnh cửu, được thiết kế để lấy mẫu vật bề mặt tại những điểm được cho là giống với bề mặt sao Hoả nhất.
Các nhà khoa học di chuyển bằng trực thăng đến McMurdo
Sau khi xem xét kết quả, họ kết luận rằng không tìm thấy những sinh vật sống trong tầng băng vĩnh cửu và công nhận đây là nơi "đầu tiên" không có sự sống của vi khuẩn trên hành tinh.
Không chỉ tập trung nghiên cứu sinh học, các nhà khoa học cũng căn cứ vào nhiệt độ trung bình hàng năm và lượng băng tan tại McMurdo để đưa ra những đánh giá về khí tượng. Nhờ đó, họ có thể theo dõi và dự đoán những diễn biến của biến đổi khí hậu toàn cầu.
Nguồn: Brightside, Wikipedia, Oceanwide Expeditions,...