Dạy con kỹ năng sống tức là giúp con học thích nghi và biết cách xử lý vấn đề trong mọi tình huống. Việc dạy này sẽ đơn giản và hiệu quả hơn nếu những bài học được lồng ghép trong các việc vặt mà trẻ được làm hàng ngày.
Khi bố mẹ cho con làm việc càng sớm, kỹ năng sống của con sẽ càng phát triển nhanh chóng. Điều này là tiền đề cho những thành tựu trong cả học tập và cuộc sống của con sau này.
Để biết nên giao việc nào phù hợp với độ tuổi hiện tại của con, bố mẹ hãy tham khảo những gợi ý sau đây:
Những việc cho trẻ 2 tuổi
1. Nhặt đồ chơi
Điều này sẽ dạy cho con rằng dù ở độ tuổi rất nhỏ nhưng con hoàn toàn có thể giúp đỡ bố mẹ theo cách của mình. Đây cũng là điều đơn giản và gần gũi với các con.
Bố mẹ hãy chọn một cái giỏ gần chỗ chơi của con, hướng dẫn con nhặt đồ chơi và cho vào giỏ để con làm theo.
Luôn khuyến khích khi con làm xong việc lần đầu tiên và khen ngợi khi con tự giác làm vào những lần tiếp theo. Việc này giúp con hình thành được tính cách ngăn nắp gọn gàng và khả năng tìm kiếm, phân loại một cách đơn giản.
2. Rửa rau củ quả
Để con được giúp bố mẹ rửa rau củ quả trước bữa ăn cũng là một việc phù hợp cho trẻ lên 2.
Mặc dù việc này có thể khiến con bị ướt quần áo, làm thời gian chuẩn bị bữa ăn của bố mẹ lâu hơn rất nhiều nhưng hãy kiễn nhẫn để con được giúp đỡ bố mẹ.
Bởi đây là bài học quan trọng giúp con hiểu bước đầu tiên trong việc chuẩn bị bữa ăn cho chính mình là gì.
Để con tự chăm sóc vườn cây cũng là một cách dạy con kỹ năng sống hiệu quả.
3. Phân loại quần áo
Ở độ tuổi này, con thích được chạm và giữ đồ vật trên tay mình. Bởi vậy, con sẽ rất háo hứng khi được giúp đỡ bố mẹ phân loại quần áo để cho vào máy giặt, hay cùng học cách gấp quần áo với bố mẹ mỗi ngày.
Những việc cho trẻ 3 - 4 tuổi
1. Lau sạch đồ đạc
Bố mẹ hãy đưa cho con một miếng vải sạch và nhờ con lau giúp những đồ vật gần gũi với con như kệ sách, giỏ đồ chơi, những món đồ con ưa thích. Việc này sẽ giúp rèn luyện sự sạch sẽ, kiên nhẫn cho con.
2. Phân loại đồ vật
Khác với phân loại quần áo khi lên 2, trẻ ở độ tuổi lớn hơn một chút sẽ thích những việc phức tạp hơn như phân loại đồ đi chợ của mẹ chẳng hạn.
Khi cùng nhau cất đồ đã mua vào tủ, hãy nhờ con phân loại đâu là đồ cất vào tủ lạnh, đâu là đồ cất vào tủ bếp, hay những món đồ gia dụng nho nhỏ. Việc này là bước đệm để con học cách tự mua sắm và sắp xếp đồ đạc trong tương lai.
3. Tự dọn giường
Ở tuổi này, con có thể bắt đầu cố gắng dọn dẹp chăn gối trên giường vào buổi sáng. Bố mẹ hãy dạy con cách xếp gọn thú bông, gối vào một chỗ và kéo chăn phủ lên một cách gọn gàng.
Những việc cho trẻ 5 - 6 tuổi
1. Chăm sóc thú cưng
Dạy con cách đổ thức ăn vào bát cho thú cưng trong nhà vào buổi sáng và buổi tối mỗi ngày. Giao cho con việc chú ý bát nước của thú cưng, nếu sắp hết con có thể đổ đầy lại hoặc nhờ bố mẹ giúp đỡ.
Những việc này giúp dạy con về trách nhiệm cũng như giúp con làm quen với việc sắp xếp công việc theo lịch và hoàn thành đúng hạn.
Chăm sóc thú cưng là cách đơn giản để giúp con hiểu về trách nhiệm.
2. Tự chọn quần áo
Cho con tự phân loại quần áo và xác định những món đồ nào phù hợp với thời tiết.
Định kỳ hàng năm bố mẹ cũng cùng con phân loại những món đồ cất giữ cho sang năm, những món đồ có thể đem đi quyên góp.
Điều này dạy cho con kỹ năng tổ chức và cũng giúp bố mẹ không gặp phải tình trạng con liên tục vứt quần áo lung tung khắp phòng.
3. Lập danh sách việc cần làm
Ở tuổi này con con đã bắt đầu học cách ghi nhớ nhiều việc phải làm và tuần tự thực hiện chúng để chuẩn bị cho bậc tiểu học.
Bố mẹ có thể cho con làm quen bằng cách gợi ý con đọc tên những việc cần làm theo thứ tự và tự viết hoặc vẽ minh họa lên một tờ giấy.
Con sẽ chọn dán tờ giấy đó ở chỗ dễ nhìn và nhớ chính xác những việc mình phải làm. Đây là bước đầu tiên trong việc dạy trẻ lập kế hoạch cho chính mình.
Những việc cho trẻ 7 - 9 tuổi
1. Chuẩn bị bữa ăn
Để con tự sắp xếp bát đũa đúng chỗ của mỗi người trên bàn ăn, giúp mẹ nấu bữa tối và dọn dẹp bàn ăn sau khi ăn xong. Việc này giúp con học cách chia sẻ công việc với mọi người trong gia đình.
Để con học cách chuẩn bị bữa ăn sẽ giúp con biết cách tự chăm sóc bản thân.
2. Cùng nhau làm vườn
Chọn những ngày cuối tuần ngập nắng, cả nhà có thể cùng nhau dọn dẹp vườn, tưới cây hay tắm cho thú cưng.
Con sẽ nhận nhiệm vụ đơn giản như tưới nước cho cây, nhổ cỏ dại hay giúp bố mẹ dội nước cho thú cưng sạch hết xà phòng. Vừa làm con sẽ vừa học được kỹ năng làm việc nhóm hiệu quả.
3. Dọn dẹp phòng
Cho con tự cất đồ chơi, dọn giường sau khi ngủ dậy, làm sạch phòng, giữ đồ đạc gọn gàng đúng chỗ sau khi dùng xong. Khi con được tự mình làm tất cả những công việc này, con sẽ tránh được rất nhiều rắc rối sau này trong khi bước vào độ tuổi thiếu niên.
Những việc cho trẻ 10 - 12 tuổi
1. Quản lý tài chính cơ bản
Dạy con về quản lý tài chính đơn giản bằng cách cho con lập một danh sách các vật dụng cần thiết cho ngôi nhà, tìm kiếm giá cho từng loại và xác định một số tiền tối thiểu cần thiết để mua chúng.
Con cũng sẽ lập danh sách tương tự cho những món đồ cá nhân của con. Học cách sắp xếp thứ tự mua từ rất cần đến chưa cần thiết.
2. Học cách rửa xe
Ô tô, xe máy hay xe đạp đều là những phương tiện để cả nhà sử dụng thường xuyên và chúng cũng cần được rửa sạch như đồ đạc của con vậy.
Thay vì mang ra tiệm rửa xe hay tự làm mọi thứ một mình. Hãy để con được giúp một tay và học hỏi thêm về cấu tạo của chiếc xe hay cách để làm sạch và giữ gìn chúng.
3. Học cách sử dụng các loại máy móc trong nhà
Không chỉ đơn giản là bỏ quần áo vào máy giặt là được, ở độ tuổi này, hãy dạy con cách sử dụng chúng bằng cách chọn chế độ giặt, mực nước hay ngăn nào là ngăn để nước giặt, ngăn nào để nước xả và ngăn nào cho thuốc tẩy.
Dạy con tương tự với lò vi sóng, lò nướng hay nồi cơm điện. Đây là những kỹ năng cơ bản chuẩn bị cho cuộc sống tự lập của con sau này.