Biến cố "vô định"
Nhịp sống hiện đại với tốc độ cao dường như cuốn tất cả, từ thành phố tới nông thôn, vào guồng quay của công việc, của những mối lo toan, những ngày cuối tuần gấp gáp.
Chúng ta đều ít có thời gian tĩnh lặng để nhìn lại bản thân, để có thể nhận ra một sự thật rằng một ngày nào đó, những thói quen hàng ngày này sẽ biến mất, bao gồm cả những nếp sống của chính chúng ta cùng người thân trong gia đình.
Cho dù báo chí đưa tin về những vụ cháy đau thương, những vụ tai nạn giao thông thảm khốc, những lần máy bay rơi cướp đi sinh mạng của hàng trăm người, hay là cảnh bệnh viện luôn quá tải bệnh nhân ung thư… nhưng dường như bên trong ta vẫn tồn tại cả niềm tin và mong muốn rằng những biến cố ấy sẽ không đến với mình.
Nhưng dường như “niềm tin” ấy ngày càng trở nên mong manh, “cảm giác yên bình” của mọi người dường như tỷ lệ nghịch với lượng thông tin tiêu cực cứ ngày càng tăng lên trên báo chí và mạng xã hội.
Trên một diễn đàn nọ, người vợ trẻ chia sẻ câu chuyện chồng mình bị tai nạn giao thông, anh đã bất ngờ bỏ lại mẹ con cô ngay trong đêm ấy. Trang mạng xã hội của chị vẫn để ảnh bìa là chuyến du lịch Bắc Kinh của cả nhà rất vui vẻ bên nhau, chỉ mới một tuần trước khi tai nạn xảy ra.
Mỗi ngày trên đất nước này, buổi sáng mọi người đi làm, nhưng có hàng trăm người không thể trở về nhà vì tai nạn giao thông. Khi điều đó xảy ra với ai, thì người đó sẽ rơi vào trạng thái đau khổ tột độ, suy sụp, mất phương hướng…
Cái chết là một sự thật hiển nhiên, buộc phải xảy ra, không thể tránh khỏi
Cuộc sống Vô Thường
Chỉ cần mỗi ngày, bạn dành 1-2 phút để suy nghĩ (nhà Phật gọi là “quán chiếu”) và hiểu ra sâu sắc rằng: một ngày nào đó, những biến cố này có thể không may đến với mình… Khi đó, loại trí tuệ mới sẽ đến với bạn. Đó là trí tuệ hiểu và chấp nhận Vô Thường, theo cách gọi của nhà Phật.
Tất cả chúng ta, ai rồi cũng sẽ mất đi người thân, khác nhau là ở thời điểm – người may mắn thì nói như người xưa là ở với nhau đến “đầu bạc răng long” rồi mới ra đi, không may thì “nửa đường đứt gánh”. Thật sự chúng ta không hay biết khi nào điều không may sẽ xảy ra.
Cách đây 2500 năm, có một người mẹ đến cầu xin Phật hồi sinh đứa con bé bỏng vừa mất. Đức Phật nói bà hãy đến xin một loại hạt cải đặc biệt từ các gia đình không có người thân nào qua đời.
Người mẹ đi khắp vùng, gõ cửa từng nhà và đã tìm ra câu trả lời cho mình: trên thế gian này, nhà ai cũng đều có người thân chết. Cái chết đến với con mình cũng là một sự thật hiển nhiên, buộc phải xảy ra, không thể tránh khỏi.
Đức Gendun Rinpoche
Nói về trí tuệ Vô Thường, Đức Gendun Rinpoche từng dạy: "Mọi thứ luôn thay đổi trong mỗi giây mỗi phút, ngay cả khi ta đạt được những gì ta mong ước, ta cũng không thể giữ chúng được bền lâu.
Do không hiểu bản chất thay đổi của vạn vật, ta trở nên vô cùng khổ đau, và lại nỗ lực đến khổ sở để giữ gìn và bảo vệ những thứ luôn luôn thay đổi."
Làm được như thế, có thể nói ta đã sống không vô ích.
Không hối tiếc quá khứ vì đã làm điều tốt nhất trong khả năng có thể, ngừng ước vọng về tương lai vì mọi thứ luôn luôn biến đổi không thể kiểm soát được, tất cả những gì bạn đang có chỉ là hiện tại - hãy sống trọn vẹn với nó!
Những gì bạn đang có chỉ là hiện tại, hãy sống trọn vẹn với nó!
Hiểu và chấp nhận Vô Thường không hề khiến chúng ta trở nên tiêu cực và khô khan trong cuộc sống, mà ngược lại, sẽ khiến ta trân trọng hiện tại, trân trọng những con người mình đang yêu thương, để làm điều tốt nhất có thể cho gia đình mình, cho những người thân của mình, và sử dụng cuộc đời này một cách có ý nghĩa hơn.
"Do không hiểu bản chất thay đổi của vạn vật, ta trở nên vô cùng thất vọng và lại nỗ lực đến khổ sở để giữ gìn và bảo vệ những thứ luôn luôn thay đổi."
* Tham khảo:
- Người mẹ mất con và những hạt cải – Tích truyện Pháp Cú – NXB Tôn Giáo
- Trí tuệ Phật giáo – Lama Gendun Rinpoche – NXB Phương Đông