Đảng Cộng hòa lo ông Trump gây ảnh hưởng tới cuộc đua Thượng viện

Việc Tổng thống Trump công kích chính các thành viên đảng Cộng hòa (GOP) ở bang Georgia và việc ông liên tục tuyên bố có gian lận bầu cử ở bang này đã làm gia tăng lo ngại trong số các thành viên của GOP rằng ông có thể gây ảnh hưởng tới việc giành thêm 2 ghế ở Thượng viện trong cuộc đua sắp tới – điều sẽ quyết định đảng nào nắm thế đa số ở Thượng viện.

Tổng thống Trump nhiều lần tuyên bố mà không đưa ra bằng chứng rằng thất bại của ông ở bang chiến địa Georgia là do có gian lận, đồng thời chĩa mũi nhọn vào Thống đốc Brian Kemp và quan chức phụ trách bầu cử Brad Raffensperger, cả 2 đều là thành viên đảng Cộng hòa. Ông Trump chỉ trích rằng 2 quan chức này đã không tích cực để giúp ông đảo ngược kết quả.

Cuối tuần qua, ông Trump tiếp tục công kích Thống đốc Kemp, nói rằng, ông “xấu hổ” vì đã ủng hộ ông Kemp trở thành Thống đốc bang Georgia năm 2018, chỉ trích ông Kemp đã không bác bỏ chứng nhận kết quả bầu cử tổng thống ở bang này.

Những đòn tấn công của ông Trump đã khiến một số thành viên đảng Cộng hòa ở bang Georgia, lo ngại rằng những gì ông Trump làm có thể gây ảnh hưởng tới cuộc đua vào Thượng viện đầu tháng 1/2021 – cuộc đua quyết định đảng Cộng hòa có tiếp tục nắm đa số ở viện này hay không.

Làn sóng kêu gọi tẩy chay bầu cử

Hiện tại, một số đồng minh của Trump, với lý do lo ngại gian lận, đang kêu gọi những người ủng hộ tẩy chay cuộc bầu cử Thượng viện vào đầu năm sau, hoặc viết tên Tổng thống - một lựa chọn không hợp lệ với lá phiếu ở Georgia trong cuộc đua vào Thượng viện.

Lin Wood, một luật sư bảo thủ ở Georgia và là một đồng minh của ông Trump, cũng đang khuyến khích những các thành viên bảo thủ không bỏ phiếu trong cuộc đua Thượng viện. Trong tuyên bố đăng tải trên Twitter ngày 29/11, ông cũng tuyên bố sẽ không bỏ phiếu “trong một cuộc bầu cử gian lận với các máy đếm phiếu sai sót và phiếu bầu qua thư giả mạo”.

Ông Wood đã nộp đơn kiện nhằm trì hoãn thời điểm chứng nhận kết quả bầu cử tổng thống ở Georgia nhưng không thành công và hiện đang chuẩn bị cho một động thái tương tự nhằm ngăn chặn cuộc bầu cử ngày 5/1.

Trong khi đó một số chiến lược gia và quan chức đảng Cộng hòa lo ngại rằng ý tưởng kêu gọi không bỏ phiếu có thể thu hút đông người ủng hộ nếu Tổng thống Trump tiếp tục các cuộc công kích hiện nay.

Nhiều thành viên hàng đầu GOP, bao gồm cả lãnh đạo đa số Thượng viện, Mitch McConnell, không bình luận về các cuộc công kích của ông Trump vào hệ thống bầu cử của Georgia. Nhưng sự gay gắt của người đứng đầu Nhà Trắng đã có những tác động nhất định đến vị thế chính trị của đảng Cộng hòa tại bang chiến địa này - nơi ứng viên đảng Dân chủ Joe Biden đã đảo ngược sự thống trị của GOP trong nhiều thập kỷ qua với một chiến thắng bất ngờ trước Tổng thống đương nhiệm.

Những cử tri trung thành của Trump

Lâu nay, các cuộc đua vào Thượng viện Mỹ tại bang Georgia thường đem lại lợi thế cho đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, với những thay đổi về nhân khẩu học trong tiểu bang và các chiến lược của đảng Dân chủ nhằm gia tăng sự ủng hộ tại bang này khiến các ứng viên của đảng Cộng hòa phải chuẩn bị cho một cuộc tranh cử gay cấn hơn nhiều.

Buzz Brockway, một thành viên của đảng Cộng hòa tại Georgia nói rằng, Tổng thống Trump có những nhóm cử tri trung thành luôn giành cho ông sự ủng hộ mạnh mẽ, nhưng lại không hoàn toàn ủng hộ đảng Cộng hòa.

Nhận thức được điều này, cả bà Kelly Loeffler và ông David Perdue – hai ứng viên đảng Cộng hòa tranh cử vào Thượng viện Mỹ, đều đang tìm cách tranh thủ sự ủng hộ của nhóm cử tri trung thành của ông Trump bằng cách củng cố khẳng định của Tổng thống trên Twitter rằng cuộc bầu cử năm 2020 là một “trò lừa đảo” và kêu gọi quan chức phụ trách bầu cử bang Raffensperger từ chức.

Cuộc đua giành 2 ghế vào Thượng viện Mỹ ở bang Georgia sẽ quyết định đảng Cộng hòa có tiếp tục nắm thế đa số ở viện này hay không. Ảnh: Financial Times

Ngay cả Thống đốc Kemp, người đang chuẩn bị tái tranh cử vào năm 2022, cũng không muốn “chọc giận” Tổng thống Trump để mất đi sự ủng hộ từ các cử tri trung thành của ông.

Ngày 30/11, văn phòng của ông Kemp đã ra tuyên bố nhấn mạnh rằng luật Georgia cấm Thống đốc can thiệp vào cuộc bầu cử, đồng thời phản bác tuyên bố của ông Trump rằng ông có thể đảo ngược quyết định của quan chức bầu cử bang bằng một lệnh hành pháp.

Trong khi đó, chiến dịch tái tranh cử Thống đốc của ông Kemp đã gửi một email tới những người ủng hộ, khẳng định ông ủng hộ “điều tra tất cả những bất thường trong qua trình bỏ phiếu” – một động thái cho thấy tầm quan trọng của việc thu hút ủng hộ từ các cử tri trung thành với ông Trump.

Ông Raffensperger, quan chức bầu cử bang Georgia vốn phải chịu sức ép từ sự công kích của những người ủng hộ Trump, ngày 30/11 đã phủ nhận các tuyên bố vô căn cứ đang được Tổng thống và các đồng minh của ông đưa ra, đặc biệt là việc phần mềm mà bang này sử dụng trong việc kiểm phiếu bị nước ngoài thao túng.

Giống như Thống đốc Kemp, ông Raffensperger cũng đang ở trong một vị trí bấp bênh; ngay cả khi ông từ chối thực hiện các bước để đảo ngược mong muốn của cử tri Georgia, ông cũng đang tìm cách thuyết phục các đảng viên Cộng hòa rằng ông sẽ tích cực đưa ra các tuyên bố về gian lận bầu cử.

“Có ai đó đang lợi dụng cảm xúc của những người ủng hộ ông Trump bằng những tuyên bố không tưởng, một nửa sự thật, thông tin sai lệch và nói thẳng ra là chúng cũng đang khiến cho tổng thống hiểu lầm”, ông Raffensperger nói tại một cuộc họp báo vào sáng 30/11.

Newt Gingrich, cựu Chủ tịch Hạ viện từ Georgia và là người ủng hộ Trump, nói rằng sự bất mãn với ông Kemp và ông Raffensperger đã lan rộng trong các nhà hoạt động của Đảng Cộng hòa. Ông cũng dự đoán rằng, cả 2 quan chức này sẽ phải đối mặt không ít khó khăn trong 2 năm tới.

“Một vài người bạn rất thân đã nhắn với tôi rằng ‘Tôi có một thống đốc và một quan chức bầu cử là người của Đảng Cộng hòa, nhưng cả 2 đều chẳng giúp ích gì cả, vậy tại sao tôi lại tiếp tục ủng hộ?’”, ông Gingrich nói.

Tuy nhiên, ông Gingrich cho rằng, các thành viên của đảng Cộng hòa sẽ có những biện pháp tích cực để đoàn kết mọi người, bởi cả 2 vị trí này đều có tầm quan trọng về lâu dài.

Cuộc đua quyết định ở Thượng viện

Cho đến nay, Tổng thống Trump giành rất ít thời gian để vận động cho các cuộc đua vào Thượng viện, thay vào đó, ông tập trung nhiều vào cuộc chiến pháp lý nhằm tìm cách đảo ngược kết quả bầu cử tổng thống. Tuy nhiên, các cố vấn đã nhấn mạnh với ông rằng cuộc đua vào Thượng viện là rất quan trọng với đảng Cộng hòa, và vì Phó Tổng thống Mike Pence sẽ tới Georgia vào ngày 5/12 tới, nên ông Trump cũng đã đồng ý tới đây vào cuối tuần này.

Dù vậy, các thành viên đảng Cộng hòa cả trong và ngoài chiến dịch của ông Trump vẫn đang có quan điểm trái chiều về sự xuất hiện của ông tại bang Georgia. Một số người cho rằng, điều này sẽ hữu ích, vì các cử tri trung thành với ông Trump sẽ hưởng ứng lời vận động của ông, giúp các ứng viên Cộng hòa tranh cử vào Thượng viện.

Trong khi đó, một số người khác lo ngại rằng, ông Trump có thể dành phần lớn bài phát biểu của mình để công kích Thống đốc Kemp và các thành viên khác của đảng viên Cộng hòa và điều này sẽ ảnh hưởng tới cuộc đua Thượng viện.

Kể từ khi các bang công bố kết quả bầu cử tổng thống, ông Trump đã liên tục chỉ trích các thành viên đảng Cộng hòa là Thống đốc hay quan chức bầu cử ở những bang chiến địa mà ông để thua đối thủ Joe Biden.

Nhưng không giống như ở các bang khác, nơi mà các cuộc tranh cử vào Thượng viện đã ngã ngũ, bài phát biểu của ông Trump ở Georgia có thể mang lại hậu quả chính trị lâu dài đối với bản thân ông cũng như đối với đảng Cộng hòa.

Hiện, đảng Cộng hòa đã có 50 ghế tại Thượng viện và chỉ cần ít nhất 1 ghế, họ sẽ tiếp tục nắm đa số tại Thượng viện 100 thành viên. Điều này có ý nghĩa quan trọng, mang lại cho đảng Cộng hòa quyền phủ quyết đối với một chương trình nghị sự của ông Biden, cũng như có thể gây ảnh hưởng tới việc bổ nhiệm các vị trí quan trọng.

Ngược lại, nếu cả 2 ghế trong cuộc đua ở Georgia đều thuộc về đảng Dân chủ, cán cân ở Thượng viện sẽ là 50-50 và mấu chốt phá vỡ bế tắc sẽ nằm ở phó tổng thống đắc cử (đảng Dân chủ) - người nắm giữ vị trí Chủ tịch Thượng viện./.