Cách đây khoảng 127 triệu năm về trước, những con chim nhỏ có kích thước bằng con gián đã từng sống cùng với những loài động vật lớn nhất trên Trái Đất, bao gồm cả loài sauropoda – khủng long chân thằn lằn cổ dài.
Hình minh họa: Loài chim nhỏ chỉ bằng con châu chấu.
Một hóa thạch được tìm thấy gần như nguyên vẹn tại khu hóa thạch Las Hoyas, trung tâm Tây Ban Nha, cho thấy chim dài chưa tới 5 cm và chỉ nặng khoảng 8.5 gram. Nó thuộc nhóm Á Điểu – Enantiornithes, một phân lớp chim đã tuyệt chủng có răng và sở hữu móng vuốt trên đôi cánh.
Hiện vẫn chưa rõ loài chim này có phải là loài mới hay thuộc một trong những loài Á điểu đã được xác định trước đó, như Concornis lacustris hay Iberomesornis romerali, cũng được tìm thấy ở cùng địa điểm, các nhà nghiên cứu cho biết.
Để cho cái nhìn sâu hơn về loài chim này, các thành viên trong nhóm nghiên cứu đã sử dụng bức xạ synchrotron để soi chụp mẫu vật nhỏ trên ở mức độ dưới micron. Một micron hay micromet là 1/triệu của 1 m. Để so sánh, một sợi tóc người có đường kính khoảng từ 50 – 100 micron.
Nhà cổ sinh vật học Fabian Knoll tại Trung tâm liên ngành về cuộc sống cổ đại của trường Đại học Manchester và ARAID-Dinopolis- một bảo tàng cổ sinh vật học ở Tây Ban Nha, và là trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: " 'Các công nghệ mới cung cấp cho các nhà cổ sinh vật học những khả năng chưa từng có để nghiên cứu tỉ mỉ hơn về những hóa thạch gây tò mò ".
Hình ảnh ánh xạ bằng photpho (bên trái) bên cạnh ảnh hóa thạch (phải). Nguồn: Fabien Knoll
Các phân tích trên hóa thạch cho thấy rằng con chim nhỏ bé đã chết ngay sau khi nở ra từ trứng của mình. Thêm vào đó, xương ức của nó chưa phát triển đủ chắc và cứng, chủ yếu vẫn bằng sụn. Điều này có nghĩa là chim non thuộc kỷ Creta có lẽ chưa thể bay vào thời điểm bị chết, theo các nhà nghiên cứu.
Hình ảnh hỗn hợp màu giả lập từ bức xạ synchrotron cho biết thành phần cấu tạo của hóa thạch: Màu đỏ là sắt, màu xanh lá cây là silicon và xanh dương là photpho. Nguồn: Fabien Knoll.
Tuy nhiên, mặc dù loài chim mới được phát hiện này có thể không bay được, nhưng nó không cần bố mẹ mớm mồi hay chăm sóc mình. Trong khi một số loài chim non hiện đại thuộc nhóm "không tự kiếm mồi sớm", có nghĩa là chúng cần đến sự giúp đỡ của bố mẹ, những loài chim khác như gà lại thuộc nhóm "có thể sống độc lập sau khi sinh" hay gần như là độc lập.
Loài chim này không phải là sinh vật lông vũ duy nhất biết chạy bộ vào thời điểm cách đây khoảng 120 triệu năm về trước. Ngoài ra, nghiên cứu trên một hóa thạch chim khác sống cùng thời cho thấy những con chim cổ có thể phân biệt được màu sắc do có các tế bào hình nón và hình que trong mắt chúng, theo Live Science.
Hiện hóa thạch của loài chim bé nhỏ này đang được lưu giữ tại Bảo tàng cổ sinh vật Castilla-La Mancha ở Cuenca, Tây Ban Nha.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications vào hôm 05/03.
Nguôn: Live Science