Ảnh minh họa
Hạt điều là một mặt hàng chủ lực mang về hàng tỷ USD mỗi năm cho Việt Nam, đồng thời nước ta giữ ngôi vương là nhà xuất khẩu đứng đầu thế giới. Mặc dù vậy nhưng Việt Nam phải phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu điều thô từ nhiều nhà cung cấp trên thế giới. Theo số liệu thống kê sơ bộ từ Tổng cục Hải quan, nhập khẩu hạt điều của Việt Nam trong tháng 12 đạt 111.942 tấn với trị giá hơn 123 triệu USD, giảm 21,5% về lượng và giảm 16,7% về trị giá so với tháng 11. Lũy kế cả năm 2023, nước ta nhập khẩu hơn 2,7 triệu tấn hạt điều với trị giá hơn 3,1 tỷ USD, tăng mạnh 46,2% về lượng và tăng 19,6% về trị giá so với năm 2022.
Giá nhập khẩu bình quân đạt 1.153 USD/tấn, giảm 18% so với năm 2022.
Xét về thị trường, Bờ Biển Ngà là nhà cung cấp lớn nhất của Việt Nam trong năm qua với 899.430 tấn, trị giá đạt hơn 969 triệu USD. Giá nhập khẩu bình quân đạt 1.078 USD/tấn.
Tuy nhiên một thị trường châu Á cực quan trọng từ trước tới nay của ngành điều Việt Nam phải kể đến quốc gia láng giềng Campuchia. Đây là nhà cung cấp hạt điều top đầu cho Việt Nam trong nhiều năm qua và đang nổi lên là nhà cung cấp hạt điều lớn của châu Á. Cụ thể nước ta đã nhập từ láng giềng 644.191 tấn hạt điều với trị giá hơn 836 triệu USD, giảm 9% về lượng và giảm 23% về trị giá so với năm trước.
Giá nhập khẩu bình quân đạt 1.357 USD/tấn, giảm 11,3% so với năm 2022.
Tính hết năm 2022, theo Bộ Nông, Lâm, Ngư nghiệp Campuchia, quốc gia Đông Nam Á này có 435.733 ha trồng điều. Trong đó, có 330.861 ha cho thu hoạch với sản lượng đạt 508.283 tấn. Cũng trong năm 2022, Campuchia đã xuất khẩu 471.520 tấn hạt điều thô và 1.557 tấn hạt điều nhân và thu về hơn 1,07 tỷ USD. Trong đó có tới 98,5% sản lượng điều xuất khẩu của Campuchia được bán sang Việt Nam.
Ông Suy Kok Thean, Phó Chủ tịch Hiệp hội Điều Campuchia cho biết, thị trường hạt điều chưa chế biến lớn nhất của Campuchia là Việt Nam. Tuy nhiên, không chỉ có các thương lái Việt Nam mà còn rất nhiều thương lái quốc tế khác cũng đã tới tìm hiểu và mua các sản phẩm từ hạt điều của Campuchia. Ông Suy Kok Thean kỳ vọng Campuchia có thể trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu hạt điều lớn trên thế giới. Campuchia có hạt điều ngon, chất lượng tốt nhưng vẫn thiếu công nghệ chế biến hạt điều thành sản phẩm đạt tiêu chuẩn và được thị trường quốc tế chấp nhận.
Còn tại Việt Nam, ở chiều xuất khẩu, trong năm 2023, nước ta đã thu về hơn 3,6 tỷ USD từ hạt điều với 644.135 tấn, tăng mạnh 24% về lượng và tăng 18,1% so với năm trước.
Tờ Nikkei Asia cho hay, hạt điều là một sản phẩm chủ lực của Việt Nam và có tiềm năng lớn trên thế giới. Theo Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc, vào năm 2018, Việt Nam sản xuất khoảng 2,66 triệu tấn hạt điều, tăng 23% so với năm 2017. Con số này gấp 3,4 lần so với Ấn Độ, nhà sản xuất lớn thứ hai thế giới với sản lượng 790.000 tấn, điều đó khiến Việt Nam "hiển nhiên" trở thành "vua hạt điều" của thế giới.
Việt Nam là một trong những quốc gia có khí hậu nhiệt đới gió mùa, đất đai màu mỡ rất phù hợp cho việc sinh trưởng của cây điều, vì vậy mà nước ta đã và đang là nơi có sản lượng hạt điều nguyên liệu đứng đầu thế giới. Tỉnh Bình Phước được xem là “thủ phủ” điều của Việt Nam khi chiếm tới hơn 50% diện tích và 50% sản lượng điều của cả nước. Trên địa bàn Bình Phước hiện có hơn 152.000ha điều, sản lượng 170.000 tấn/năm.
