Nếu hỏi: Bạn muốn tìm hiểu về văn hoá ẩm thực của một nơi nào đó, bạn sẽ tìm đến đâu? Câu trả lời của bạn sẽ là gì? Đối với tôi, câu trả lời cho câu hỏi này luôn luôn là chợ. Luôn luôn. Bởi, còn ở đâu đầy đủ hương vị của một thành phố, một đất nước - hơn một khu chợ đông đúc vào mỗi cuối ngày?
Ở Hà Nội, câu trả lời này lại càng đúng. Tôi luôn có cảm giác rằng, mình đang lướt qua cuộc sống của các gia đình Hà Nội mỗi khi bước vào các khu chợ. Khu hàng thịt, cá lúc nào cũng đông nhất với các bà, các mẹ đang tay năm tay mười cầm miếng thịt nhấc lên đặt xuống, chỉ trỏ để bác bán hàng thoăn thoắt cắt phần này phần kia. Những con cá tròn mẩy, vẩy lấp lánh, thân trắng bạc, quẫy mạnh trong chiếc chậu inox. Mùi cá tanh nồng và ta thì phải luôn chú ý bước chân khi đi qua những hàng cá này, chẳng ai muốn về nhà với ống quần ướt đẫm nước vì cá quẫy cả. Còn hàng thịt? Những miếng thịt tươi ngon nhất, mỡ màng nằm phơi mình trên mặt bàn gỗ. Chúng xếp san sát cạnh nhau một cách phồn thực, giống như chúng ta đang đi xem một buổi “triển lãm hoa hậu” mà ở đó, những miếng thịt là các thí sinh đang ra sức mời gọi ta để được cái may mắn theo ta về nhà và lên chảo của gia đình ta trong bữa tối hôm nay.
Đẹp mắt nhất chắc vẫn là khu hàng rau, hàng quả. Hàng rau luôn sáng bừng lên một màu xanh mát mắt với những bó rau tươi như thể chúng chẳng thể biết là mình không còn ở trên cành. Những quả cà chua mọng đỏ, khoai tây béo tròn phủ một lớp đất mỏng bên ngoài, và màu trắng dịu dàng của những thân sả, những búi tỏi hay giữa một khóm rau xanh là một rổ ớt chỉ thiên màu đỏ sắc.
Tất cả đều là những gam màu sống động, chen chúc nhau tạo thành một bức tranh bình yên, nhịp nhàng như cuộc sống hàng ngày. Hãy nhìn mà xem, bữa cơm của người Hà Nội đều bắt đầu từ nơi này, những bí quyết, những sự cầu kỳ, tinh tế, những bí mật trong các món ăn… tất cả đều có lời giải ở đây. Bạn sẽ chẳng thấy nơi nào sống động hơn, chẳng nơi nào mang hương vị Hà Nội nhiều hơn, chẳng thấy chốn nào bận rộn hơn những khu chợ vào mỗi buổi chiều về.
Còn bây giờ, hãy cùng chúng tôi tạm gác lại mọi suy nghĩ lằng nhằng và rảo bước đi thăm những khu chợ sầm uất nhất Hà Nội.
1. Chợ Hôm
Là một trong những chợ nổi tiếng bậc nhất Hà Nội, bạn đơn giản là có thể tìm thấy mọi thứ ở chợ Hôm. Ở đây có hẳn một khu hàng thịt, cá, một khu rất đông những hàng rau, môt khu bán đồ khô, đồ ngọt, một phần lớn chợ để bày bán giày, dép, túi và cả tầng 2 bán vải đủ loại. Không chỉ ở trong chợ Hôm, chỉ cần ở ngoài cổng chợ cũng đã có rất nhiều gánh hàng rong và đôi khi, bạn chẳng cần phải vào chợ cũng đã mua đủ đồ cho bữa tối rồi.
2. Chợ Hàng Bè
Vì là chợ ở khu phố cổ, ấy thế nên lúc nào người ta cũng có cảm giác đồ ở chợ Hàng Bè… ngon hơn hẳn những nơi khác. Có lẽ đó chỉ là một suy nghĩ đã ăn vào tâm trí và chẳng còn đúng nữa, nhưng rõ ràng đồ ở chợ Hàng Bè… ngon thật. Thịt cá luôn tươi sống để chào mời các bà nội trợ phố cổ vốn nổi tiếng khó tính, cầu kỳ. Chưa kể đến các món đồ khô, các loại mắm, đồ chín, đồ làm sẵn cũng đậm đà và mang nhiều hương vị cầu kỳ hơn.
3. Chợ Thành Công
Nếu như Chợ Hôm là “trung tâm các loại chợ” của quận Hai Bà, chợ Hàng Bè là “trùm” chợ khu phố cổ thì chợ Thành Công là chợ nổi nhất ở khu La Thành, Giảng Võ. Dù xa tít phố cổ hay các chợ đầu mối, nhưng chợ Thành Công chẳng hề thua kém về sự nhộn nhịp, sầm uất. Cứ đến chợ vào giờ tan tầm, bạn sẽ hiểu điều này khi lạc giữa khu chợ kín người và những quầy hàng đồ sống tươi ngon, hấp dẫn bày ra trước mặt như một cuộc thi. Và vì ở xa trung tâm, ấy thế nên giá cả ở chợ Thành Công cũng rẻ hơn các chợ trên phố.
4. Chợ Đồng Xuân
Đến Hà Nội, bạn nên thử một lần vào chơi chợ Đồng Xuân. Đây là khu chợ bán buôn sầm uất bậc nhất Hà Nội, nơi bạn có thể mua những thước vải đủ chất liệu, cho đến kẹo, bánh và thậm chí là… sổ hay đồ văn phòng phẩm. Nhưng vào đấy, thật ra là chẳng để mua gì cả, chỉ đơn thuần là để ngắm nghía những quầy hàng khô lấp lánh đủ màu, những sạp hàng vải rực rỡ đủ loại hoạ tiết, để lắg nghe tiếng nói chuyện ồn ào từ các bác bán hàng đồng bóng, bốc đồng một cách dễ mến và cũng để một lần cảm nhận nhịp sống bình yên của những người lao động yêu đời.
5. Chợ Long Biên
Chẳng ở đâu có thể cảm nhận được Hà Nội đêm sống động hơn là khu chợ đêm Long Biên. Gọi là chợ đêm, nhưng không phải là chợ đêm Đồng Xuân sôi động với đủ trò vui mà bạn đang nghĩ đâu nhé. Chợ đêm ở đây là chợ đêm đầu mối, chợ đêm của những người lao động, âm thầm chuẩn bị cho một ngày dài phía trước, phân phối đồ sống tươi ngon cho cả thành phố. Những chú lợn vừa được mổ vẫn còn phả hơi nóng, cá tươi ngon vừa được dỡ từ thùng, hoa quả chín mọng vừa được xếp vào rọ. Dù trời nóng hay mưa lạnh, khô ráo hay giá rét, bạn cũng chẳng thể thấy khu chợ này nghỉ họp một ngày nào. Âm thầm, bận rộn và mang đầy hương vị cuộc sống, bạn sẽ cảm nhận thêm được nhiều điều chẳng thể viết ra thành lời khi thử một lần rảo bước ghé thăm khu chợ đầu mối này.
6. Chợ hoa
Đừng nói bạn đã hiểu Hà Nội, yêu Hà Nội đủ nếu bạn chưa đến thăm chợ hoa Quảng Bá một lần. Và phải là đến sớm, đến từ 4-5h sáng, thậm chí 2-3h sáng nếu có thể dậy được, nếu là mùa đông thì càng tốt. Đó là lúc, bạn lạc mình giữa một khu chợ bận bịu với những xô, chậu hoa tươi đủ màu được bán với giá buôn, trời thì rét còn những bông hoa thì rực rỡ như những mặt trời tí hon trong đêm mùa đông, và bạn biết là mình đang trải qua một trong những trải nghiệm đẹp nhất, đáng nhớ nhất mà chỉ Hà Nội mới có thể dành tặng bạn.
