Tổng cục Thống kê vừa chính thức công bố, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 10/2016 tăng 0,83% so với tháng trước, và tăng 4,09% so với cùng kỳ năm trước. Còn nếu so với tháng 12 năm trước, mức tăng là 4%.
Điều đó có nghĩa, lạm phát theo cách tích hiện nay của Việt Nam sau 10 tháng đang ở mức 4%, dự báo lạm phát năm nay có thể xoay quanh ngưỡng 5% - như mục tiêu Quốc hội quyết nghị.
Còn nếu tính theo cách mới, mà Tổng cục Thống kê đang đế xuất, thì lạm phát đang là 2,27%. Đây chính là CPI bình quân 10 tháng đầu năm 2016 so với cùng kỳ năm trước.
Quay trở lại với diễn biến CPI tháng 10/2016, Tổng cục Thống kê cho biết, trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ chính, có 9 nhóm tăng giá.
Cụ thể, thuốc và dịch vụ y tế tăng 10,07%; giao thông tăng 2,02%; giáo dục tăng 0,61%; nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 0,31%; hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 0,17%; hàng hóa và dịch vụ khác tăng 0,17%; đồ uống và thuốc lá tăng 0,06%; may mặc, mũ nón, giày dép tăng 0,05%; thiết bị và đồ dùng gia đình tăng 0,04%.
Trong khi đó, có hai nhóm hàng giảm giá, đó là văn hóa, giải trí và du lịch (giảm 0,02%) và bưu chính - viễn thông (giảm 0,12%).
Việc CPI tháng 10 bất ngờ tăng mạnh được cho chủ yếu là vì giá dịch vụ y tế tiếp tục điều chỉnh tăng mạnh trong tháng này. Chỉ riêng việc nhóm hàng này tăng giá đã làm cho CPI tăng khoảng 0,5%.
Cùng với đó, việc nhóm thực phẩm tăng 0,26% do nhu cầu tiêu dùng thực phẩm vào mùa cưới tăng cao, bên cạnh đó giá các mặt hàng rau củ tăng mạnh do ảnh hưởng của mưa lũ đặc biệt ở các tỉnh miền Trung làm sản lượng rau xanh trên thị trường giảm, cũng tác động mạnh tới CPI tháng 10/2016.
Chuyện giá xăng dầu được điều chỉnh tăng vào ngày 5/10 và 20/10/2016 cũng làm cho chỉ số giá nhóm nhiên liệu tăng 4,14% so với tháng trước, góp phần làm cho CPI tăng khoảng 0,17%.
Ngoài ra, chuyện tăng học phí, điều chỉnh giá gas… cũng đã góp phần đẩy CPI tháng 10 tăng cao so với tháng trước.
Nhìn tổng thể từ năm 2007 trở lại đây, mức tăng 0,83% của tháng 10/2016 cũng thuộc diện khá cao, chỉ thấp hơn mức tăng 1,05% của tháng 10/2010 và 0,85% của tháng 10/2012.
Tháng 10 đã tăng cao như vậy, theo dự báo, CPI sẽ tiếp tục tăng trong hai tháng còn lại của năm, và sẽ tác động tới lạm phát của năm 2016.
Trong khi đó, theo Tổng cục Thống kê, lạm phát cơ bản (CPI sau khi loại trừ lương thực, thực phẩm tươi sống; năng lượng và mặt hàng do Nhà nước quản lý bao gồm dịch vụ y tế và dịch vụ giáo dục) tháng 10/2016 tăng 0,07% so với tháng trước, tăng 1,86% so với cùng kỳ. Mười tháng đầu năm 2016 so cùng kỳ năm 2015, mức tăng là 1,82%.
Số liệu thống kê cho thấy, trong tháng 10, lạm phát chung có mức tăng cao hơn lạm phát cơ bản. Điều này phản ánh biến động giá do yếu tố thị trường có mức tăng cao, đó là giá lương thực thực phẩm, giá xăng dầu và yếu tố điều hành giá cả qua việc điều chỉnh tăng giá dịch vụ y tế và giáo dục.
Bình quân 10 tháng đầu năm so với cùng kỳ năm trước, lạm phát chung (tăng 2,27%) và lạm phát cơ bản (tăng 1,82%), độ doãng giữa hai chỉ số này không lớn, điều này thể hiện, chính sách tiền tệ vẫn đang được điều hành ổn định, giúp ổn định kinh tế vĩ mô.