Kế hoạch “mang tính lịch sử”
Công ty khởi nghiệp Lattice mới đây đã tạo làn sóng phẫn nộ trên mạng xã hội và từ các nhà sáng lập của công ty khởi nghiệp khác khi gọi AI là “nhân viên kỹ thuật số”. Lattice sẽ cho phép tạo hồ sơ cho các “nhân viên AI” và thêm vào sơ đồ tổ chức.
Lattice là công ty do Jack Altman và anh trai của Giám đốc Điều hành OpenAI Sam Altman đồng sáng lập. Đây là công ty chuyên xây dựng phần mềm nhân sự, giúp các doanh nghiệp theo dõi nhân viên và đưa ra đánh giá về hiệu suất làm việc.
Kế hoạch trên được CEO Lattice - bà Sarah Franklin ca ngợi là “mang tính lịch sử” trên một bài đăng trên LinkedIn. Kế hoạch này cho phép các tác nhân AI được thêm vào nền tảng hồ sơ của Lattice và được coi là nhân viên, bao gồm việc nhận đánh giá hiệu suất làm việc và có vị trí trong hệ thống phân cấp của công ty.
“Nhân viên AI” có hồ sơ riêng trên nền tảng của Lattice (Nguồn: Lattice)
“Tại nền tảng nhân sự của Lattice, “nhân viên số” sẽ được onboard, đào tạo, giao mục tiêu, có những chỉ số về hiệu suất, có quyền truy cập hệ thống một cách phù hợp và thậm chí có cả người quản lý có trách nhiệm”, CEO Sarah Franklin viết trên LinkedIn. “Chúng tôi biết quá trình này sẽ nảy sinh nhiều câu hỏi và hiện chúng tôi chưa có tất cả các câu trả lời, nhưng chúng tôi muốn giúp khách hàng tìm ra chúng”.
Bài đăng của CEO Sarah Franklin đã nhận được nhiều ý kiến trái chiều ở phần bình luận. Sawyer Middeleer, Giám đốc Nhân sự tại của nền tảng hỗ trợ bán hàng Aomni trả lời: “Chiến lược và thông điệp này đã sai lầm nghiêm trọng và tôi nói điều đó với tư cách là người đang xây dựng một công ty AI”.
"Việc đối xử với các tác nhân AI như nhân viên là thiếu tôn trọng nhân tính của nhân viên thực sự của bạn. Tệ hơn nữa, điều đó ngụ ý rằng bạn xem con người đơn giản là “tài nguyên” cần được tối ưu hóa và đo lường so với máy móc."
Những lời chỉ trích về bài đăng cũng xuất hiện trên X, nơi những nhà sáng lập và CEO của các công ty khởi nghiệp công nghệ nhân sự và AI khác cũng đã cân nhắc về cách đối xử của Lattice với AI với tư cách là nhân viên. Ông Adam Ryan, Giám đốc Điều hành của Workweek có trụ sở tại Austin, nhận định: "Vì vậy, chúng ta đang tuyển dụng công nhân robot nhưng vẫn giữ các chính sách về con người vốn được xây dựng để giúp khắc phục lỗi của con người?".
Bà Kate O'Neil, Giám đốc Điều hành của Opre có trụ sở tại Nashville, đã đăng một video phản hồi về thông báo của Lattice. Bà Kate nói trong video: “Nâng cấp AI ngang bằng với tôi với tư cách là một nhân viên không thúc đẩy một môi trường an toàn về mặt tâm lý”.
Huỷ bỏ “nhân viên kỹ thuật số” sau phản ứng dữ dội
Quay lại thông báo chính thức về kế hoạch “mang tính lịch sử”, bà Sarah Franklin cho biết sự kiện này đánh dấu một thời điểm quan trọng trong quá trình phát triển của AI – thời điểm mà ý tưởng về “nhân viên AI” chuyển từ khái niệm trở thành hiện thực.
“Nhân viên AI” được đưa vào sơ đồ tổ chức trên nền tảng của Lattice (Nguồn: Lattice)
CEO Lattice cho biết, AI đang chuyển đổi lực lượng lao động, không chỉ là một công cụ mà là một thực thể mà chúng ta làm việc cùng. Bà đưa ra ví dụ về những AI như: Devin kỹ sư, Harvey luật sư, Einstein nhân viên dịch vụ và Piper nhân viên bán hàng gia nhập lực lượng lao động và trở thành đồng nghiệp của con người.
Công ty khởi nghiệp này cũng đã khảo sát cộng đồng “Resources for Humans”, gồm hơn 22.000 nhà lãnh đạo nhân sự đại diện cho hơn 3 triệu nhân viên về kế hoạch đối với lao động kỹ thuật số, hơn một nửa cho biết họ đã có kế hoạch tuyển dụng.
Tuy nhiên, bà Sarah Franklin cho biết sự tiến hoá này của AI mang lại cả cơ hội và thách thức. Đặc biệt, chúng ta phải đối mặt với danh sách ngày càng dài những câu hỏi cần phải giải thích như: Thuê một “nhân viên kỹ thuật số” có nghĩa là gì? Được tuyển dụng như thế nào? Được đánh giá như thế nào?... “Tại Lattice, chúng tôi cam kết dẫn đầu trong việc sử dụng AI có trách nhiệm. Chúng tôi không thể ngồi yên và để khách hàng tự tìm hiểu mọi thứ”, CEO Lattice cho biết.
Tiếp lời, bà Sarah Franklin viết: “Chúng tôi ở đây để định nghĩa lại và đơn giản hóa công nghệ HR và trao quyền cho các nhóm nhân sự như những nhà lãnh đạo chiến lược trong thời đại AI. Chúng tôi thấy và hiểu rằng lực lượng lao động trong tương lai đòi hỏi một nền tảng HR mở, tích hợp đầy đủ với AI làm cốt lõi và được xây dựng để cả con người và AI cùng phát triển”.
Và đó cũng là lý do kế hoạch cung cấp hồ sơ nhân viên chính thức cho các “nhân viên kỹ thuật số” ra đời như đã đề cập ở trên.
Tuy nhiên, sự đổi mới này đã dấy lên làn sóng phẫn nộ và các câu hỏi chất vấn chưa thể có câu trả lời. Do đó, trong thông báo ngày 12/7, Lattice mong muốn “tiếp tục làm việc với khách hàng của mình về việc sử dụng AI có trách nhiệm”, nhưng công ty này sẽ không theo đuổi thêm tính năng “nhân viên kỹ thuật số” trong sản phẩm của mình.
Theo tờ The Business Journal, phát ngôn viên của Lattice viết trong email: “Chúng tôi đã xem xét những phản hồi đã nhận được và sẽ không tiếp tục triển khai chức năng nhân viên kỹ thuật số trong sản phẩm của mình”.
