Tại phiên xét xử 100 bị cáo (có 6 bị cáo bị xét xử vắng mặt do đang bị truy nã) trong vụ tấn công trụ sở xã Ea Ktur và Ea Tiêu (huyện Cư Kuin, Đắk Lắk), sáng 16/1, TAND tỉnh Đắk Lắk đã thực hiện đầy đủ các trình tự, thủ tục, đảm bảo phiên tòa diễn ra đúng quy định.
Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 10 ngày, tại Tổ dân phố 11, phường Ea Tam, TP Buôn Ma Thuột; công tác an ninh được đảm bảo nghiêm ngặt. HĐXX có 5 người, gồm 2 thẩm phán, 3 hội thẩm nhân dân. Thẩm phán Nguyễn Duy Hữu làm Chủ tọa phiên tòa.
Bốn kiểm sát viên của VKSND tỉnh Đắk Lắk được phân công thực hành quyền công tố và kiểm sát xét xử. Phiên tòa có 19 luật sư, trợ giúp viên pháp lý và 3 phiên dịch nhằm hỗ trợ phiên dịch khi cần.
Tại phần kiểm tra lí lịch của các bị cáo, thẩm phán đã mời người phiên dịch cho những trường hợp cần giúp đỡ. Chủ tọa phiên tòa cũng giải thích đầy đủ quyền và nghĩa vụ của các bị cáo, bị hại, đại diện người bị hại, người có nghĩa vụ liên quan…
Sau khi hoàn tất các thủ tục, đại diện VKSND tỉnh Đắk Lắk giữ quyền công tố đã công bố bản cáo trạng truy tố 100 bị cáo. Theo đó, có 53 bị cáo bị truy tố về tội “Khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân,” quy định tại khoản 1, Điều 113 BLHS; 26 bị cáo bị truy tố về tội “Khủng bố,” quy định tại điểm a khoản 2, Điều 299 BLHS; có 18 bị cáo bị truy tố về tội “Khủng bố,” quy định tại các điểm a, b khoản 2, Điều 299 BLHS.
Bị cáo Y Nit Niê bị truy tố về tội “Khủng bố” quy định tại điểm a, khoản 2, Điều 299 BLHS. Bị cáo Lê Văn Nghĩa bị truy tố về tội “Tổ chức cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh trái phép,” quy định tại khoản 1, Điều 348 BLHS. Bị cáo Y Cing Byă bị truy tố về tội “Che giấu tội phạm” quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 389 BLHS. Trong đó, có 6 bị cáo bị xét xử vắng mặt về tội “Khủng bố”.
Bản cáo trạng đã thể hiện diễn biến, hành vi phạm tội của từng bị cáo trong vụ án. Theo đó, các đối tượng lưu vong ở nước ngoài đã lập nên tổ chức phản động, để tiến hành các hoạt động xuyên tạc , chống phá Nhà nước. Nhóm cầm đầu phản động ở nước ngoài đã móc nối với các đối tượng trong nước, thu thập thông tin tình hình kinh tế, xã hội… của nước ta, đặc biệt là khu vực Tây Nguyên - nơi có đông đồng bào dân tộc sinh sống. Sau khi có thông tin, chúng bắt đầu xuyên tạc, bóp méo sự thật, phục vụ cho hoạt động phản động.
Chúng thông qua mạng xã hội để phát tán thông tin sai lệch hoặc tập hợp gửi đến các tổ chức phản động khác nhằm kêu gọi sự hỗ trợ về tài chính. Chúng “vẽ” ra viễn cảnh về việc sẽ được chia đất, được giao quyền, được đưa ra nước ngoài tận hưởng cuộc sống giàu sang…, nhằm lôi kéo những người nhẹ dạ, cả tin đi theo, lập nên cái gọi là “Nhà nước Đề ga”.
Do thiếu hiểu biết, có những khó khăn về đời sống kinh tế, vướng mắc trong cuộc sống cá nhân nên một số đối tượng là người dân tộc thiểu số ở tỉnh Đắk Lắk đã bị các đối tượng phản động, lưu vong ở Mỹ là Y Mút Mlô, Y Čik Niê, Y Niên Êya, Y Bút Êban (Y Bé Êban), Y Chanh Byă, Y Sôl Niê... dùng nhiều thủ đoạn tuyên truyền, kích động, lôi kéo, dụ dỗ tham gia tổ chức, hoạt động tích cực.
Các đối tượng cốt cán trong nước nghe theo chỉ đạo của các đối tượng nước ngoài tiếp tục lôi kéo, dụ dỗ, đe dọa, cưỡng ép một số người dân tộc thiểu số nhẹ dạ, cả tin khác trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk thành lập nhóm vũ trang lấy tên gọi là “Lính Đêga” để tiến hành hoạt động khủng bố, phá hoại.
Những năm qua, nhiều đối tượng cầm đầu tổ chức phản động đã gửi tiền về Việt Nam để phục vụ việc lôi kéo, kích động, chuẩn bị lực lượng và vũ khí…, để tấn công vào chính quyền. Đồng thời, các đối tượng trong nước cũng vận động gom tiền mua vũ khí, cất giấu để phục vụ cho mục đích tấn công, phá hoại chính quyền Việt Nam.
Các đối tượng lưu vong thường tổ chức các cuộc họp với các đối tượng trong nước để nắm bắt tình hình và phân công nhiệm vụ với nhau. Ngoài việc mua súng, đạn, hung khí nguy hiểm, tổ chức phản động này còn chỉ đạo làm lá cờ “Nhà nước Đề ga” và cờ của “Lính Đêga”.
Vào đầu tháng 6/2023, tổ chức khủng bố này đã 2 lần đột nhập vào một căn cứ quân sự hòng cướp vũ khí, phục vụ cho hoạt động khủng bố, nhưng đều thất bại. Sau đó, chúng đã chuyển hướng tấn công vào trụ sở cơ quan công quyền. Rạng sáng 11/6, tổ chức khủng bố này đã tấn công vào trụ sở 2 xã Ea Tiêu và Ea Ktur, huyện Cư Kuin , tỉnh Đắk Lắk, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, làm 4 chiến sỹ Công an và 2 cán bộ xã hy sinh, 2 chiến sỹ Công an bị thương và 3 người dân tử vong.