Đó là câu hỏi đang rất được quan tâm lúc này khi mà các nhà chức trách và lực lượng cứu hộ ở 2 quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ - Syria vẫn đang khẩn trương tìm kiếm các nạn nhân dưới đống đổ nát trận động đất xảy ra hôm 6/2.
Hy vọng mờ dần
Mọi hành động cứu hộ phải gấp rút bởi càng được giải cứu sớm, các nạn nhân sẽ có thêm cơ hội sống sót. Giữa lúc con số tử vong đã tăng lên đến 16.000 người, người ta chỉ mong rằng nó sẽ dừng lại. Nhưng thực tế thì, khi thời gian trôi đi, hy vọng cứu người càng "nhạt" dần.
Số liệu cập nhật của hãng tin CNN vào lúc 14h (giờ Việt Nam) ngày 9/2, số người chết trong trận động đất kinh hoàng tấn công Thổ Nhĩ Kỳ và Syria ít nhất là 16.035 người.
Tại Syria, tổng số người thiệt mạng ít nhất là 3.162 người. Khoảng 1.262 trường hợp tử vong đã được ghi nhận tại các khu vực do chính phủ kiểm soát của đất nước, theo truyền thông nhà nước Syria.
Một tòa nhà bị hư hại ở tỉnh Kahramanmaraş (Thổ Nhĩ Kỳ). Ảnh: Alessio Mamo/The Guardian.
Tại Thổ Nhĩ Kỳ, số người thiệt mạng đã tăng lên ít nhất 12.873, Cơ quan Quản lý Khẩn cấp và Thảm họa Thổ Nhĩ Kỳ (AFAD), cho biết.
Các cơ quan cứu trợ đã cảnh báo rằng con số thiệt hại có thể sẽ tăng cao hơn đáng kể, đặc biệt là ở Syria. Các đội tìm kiếm và cứu hộ vẫn đào bới những đống đổ nát của hàng ngàn tòa nhà bị sập trong điều kiện thời tiết lạnh giá, đối mặt với nguy cơ dư chấn.
Theo The Guardian, các nhân viên cứu hộ tại tỉnh Kahramanmaras (Thổ Nhĩ Kỳ) nói rằng họ có thể ngửi thấy mùi tử khí khi tiến hành đào bới đống đổ nát của nhiều tòa nhà đổ sập.
"Chúng tôi hy vọng vẫn còn 2 người sống sót dưới đó", một tình nguyện viên tên Zafer Yildiz chỉ tay về phía đống bê tông, kim loại bị vặn xoắn và nói. "Hầu hết những người chúng tôi tìm thấy dưới đống đổ nát đều đã chết".
Mehmet Boskert cẩn thận nhặt lấy một cuốn sách cầu nguyện từ đống đổ nát của một tòa nhà nhiều tầng. Anh đang cố gắng đào bới bằng đôi tay đeo găng với hy vọng tìm thấy anh trai và chị dâu của mình còn sống.
Người dân tụ tập quanh đống lửa để sưởi ấm sau trận động đất.
Mehmet nói: “Sau khi tìm cách tự thoát ra khỏi đống đổ nát của ngôi nhà của tôi bị sập, tôi đã đến đây để cố gắng tìm kiếm họ. Tôi chỉ có thể hy vọng, nhưng dường như đã quá muộn. Các đội cấp cứu đến quá muộn, và chỉ hôm nay họ mới mang theo những chiếc máy đào này. Tôi hy vọng họ có thể làm được điều gì đó".
Một tình nguyện viên tên Daria cho biết: “Chúng tôi đã cố gắng xác định danh tính của mọi người, nhưng nhiều thi thể đã bị phân hủy đến mức chúng tôi gặp khó khăn trong việc xác định danh tính của họ. Có lúc chúng tôi chỉ tìm thấy một cánh tay, chúng tôi phải đưa cho một số gia đình xem để cố gắng nhận dạng".
Cơ hội mong manh nhưng không có gì là không thể
Theo hãng tin AP, trả lời cho câu hỏi: "Những người bị mắc kẹt dưới đống đổ nát sau một trận động đất có thể sống sót bao lâu?", các chuyên gia cho biết thời gian có thể lên đến một tuần hoặc thậm chí là hơn, nhưng điều đó còn phải phụ thuộc vào vết thương của họ, cách họ bị mắc kẹt và cả điều kiện thời tiết.
Các đội tìm kiếm đến từ khắp nơi trên thế giới đã góp sức cùng các nhân viên cấp cứu địa phương ở Thổ Nhĩ Kỳ và Syria để tìm kiếm các nạn nhân của trận động đất xảy ra hôm 6/2.
Trong 24 giờ đầu tiên sau thảm họa, nhiều người đã được cứu ra khỏi đống đổ nát. Các chuyên gia cho biết, sau đó, cơ hội sống sót giảm dần sau mỗi ngày. Nhiều nạn nhân bị thương nặng hoặc bị vùi lấp bởi gạch đá hoặc các mảnh vỡ khác.
Tiếp cận với nước và không khí để thở là những yếu tố quan trọng, bên cạnh đó là yếu tố thời tiết. Điều kiện thời tiết khắc nghiệt ở Syria và Thổ Nhĩ Kỳ đã cản trở các nỗ lực cứu hộ và có lúc nhiệt độ đã giảm xuống dưới mức đóng băng.
"Thông thường, rất hiếm khi tìm thấy người sống sót sau ngày thứ 5 hoặc ngày thứ 7 và hầu hết các đội tìm kiếm và sau đó, các cứu hộ sẽ cân nhắc dừng lại tùy tình hình", Tiến sĩ Jarone Lee, chuyên gia về cấp cứu và thảm họa tại Bệnh viện Đa khoa Massachusetts cho biết. "Nhưng, có rất nhiều câu chuyện về những người sống sót sau mốc 7 ngày. Đó thường là những trường hợp hiếm gặp và phi thường".
Đội cứu hộ đào bới để tiếp cận một đứa trẻ dưới đống đổ nát của tòa nhà bị sập ở thị trấn Jindayris, Syria.
Những người bị mắc kẹt là những người trẻ và không có bệnh nền có nhiều khả năng sống sót hơn.
Tiến sĩ George Chiampas, chuyên gia y học cấp cứu tại trường y khoa Feinberg thuộc Đại học Northwestern, cho biết những người bị chấn thương, bao gồm chấn thương do dập nát và mất chi, phải đối mặt với nguy cơ nhiều nhất. "Nếu bạn không kéo họ ra ngoài trong vòng 1 giờ, sau giờ vàng đó, cơ hội sống sót thực sự rất thấp", ông nói.
Ông Chiampas cho biết những người mắc các bệnh nền, những người có sức khỏe phụ thuộc vào thuốc men, cũng phải đối mặt với nguy hiểm, rủi ro cao hơn. Tuổi tác, tình trạng thể chất và tinh thần đều rất quan trọng.
Một người đàn ông được kéo ra khỏi đống đổ nát 65 giờ sau khi trận động đất mạnh 7,8 độ xảy ra ở nhiều tỉnh của Thổ Nhĩ Kỳ và Syria.
Tiến sĩ Christopher Colwell, chuyên gia y tế khẩn cấp tại Đại học California, San Francisco, cho biết: “Như thế giới đã có rất nhiều tình huống khác nhau từng xảy ra, trong đó chúng tôi đã có một số ca cứu sống thực sự kỳ diệu. Nạn nhân đã sống sót trong điều kiện kinh khủng. Họ thường là những người trẻ tuổi và đã may mắn tìm thấy một cái túi trong đống đổ nát. Hoặc bằng cách nào đó, họ tiếp cận được với các yếu tố cần thiết như không khí và nước".
Sau trận động đất và sóng thần năm 2011 ở Nhật Bản, một thiếu niên và bà ngoại 80 tuổi của cậu bé được tìm thấy còn sống sau 9 ngày mắc kẹt trong ngôi nhà bị san phẳng của họ. Hay vào năm trước đó, 2010, một cô gái trẻ người Haiti 16 tuổi đã được giải cứu khỏi đống đổ nát sau trận động đất ở Port-Au-Prince sau 15 ngày.
Trạng thái tinh thần cũng có thể ảnh hưởng đến sự sống còn. Tiến sĩ Chiampas lưu ý rằng những người bị mắc kẹt phải ở bên cạnh các thi thể người chết, những người không thể liên lạc với người sống sót khác hoặc lực lượng cứu hộ, có thể sẽ dễ dàng từ bỏ hy vọng và không thể vượt qua.
"Nếu bạn có người đồng hành bên cạnh, bạn sẽ có động lực để tiếp tục chiến đấu", ông nói.
