Gần đây, hai chiếc máy bay thương mại do Trung Quốc sản xuất đã đáp xuống sân bay Vân Đồn, Quảng Ninh và gây được nhiều sự chú ý. Hai chiếc máy bay đáp xuống Việt Nam thuộc hai mẫu khác nhau, lần lượt là C919 và ARJ21-700, đều do Comac (Trung Quốc) sản xuất.
Hai chiếc máy bay này hạ cánh tại Việt Nam nhằm tham dự sự kiện trình diễn Comac Airshow diễn ra từ ngày 26 đến 29 tháng 2. Trước khi tới Việt Nam, hai chiếc máy bay này đã xuất hiện tại Singapore Airshow 2024 và để lại nhiều ấn tượng.
Comac C919 (đuôi xanh) và Comac ARJ21 (đuôi đỏ) tại sân bay Vân Đồn, Quảng Ninh.
Trong khi Comac ARJ21 là dòng máy bay phản lực thân hẹp hai động cơ với 90 chỗ ngồi thì Comac C919 thuộc dòng máy bay thân hẹp, có sức chứa tối đa 168 hành khách. Comac C919 dường như là mẫu máy bay được chú ý tới nhiều hơn do sẽ cạnh tranh với 2 đối thủ lớn là Boeing 737 và Airbus A320/321 khi bán ra trên thị trường.
Comac C919 tại sân bay Vân Đồn. Ảnh: Dương Ngọc / Báo Người Lao Động
Dòng máy bay thân hẹp là một trong những dòng máy bay rất thông dụng, được nhiều hãng hàng không khai thác trên cả tuyến nội địa lẫn quốc tế với các chặng ngắn. Dòng máy bay này thường có 6 chỗ ngồi mỗi hàng ngang với bố cục 3x3, như trên Comac C919, Airbus A321/320 hay Boeing 737; một số mẫu có thân hẹp hơn có thể chỉ có 2 ghế mỗi bên.
Comac C919 có cấu hình ghế 3x3. Ảnh: KVN1777 / Shutterstock
Máy bay thân hẹp, tiêu biểu là Airbus A321/320, thường xuyên được các hãng hàng không lựa chọn kinh doanh tại Việt Nam, có thể kể tới như Vietjet Air, Bamboo Airways, hay Vietnam Airlines.
Trong khi Boeing 737 được sản xuất từ năm 1966, Airbus A320 được sản xuất từ năm 1986, hai mẫu Comac C919 của Trung Quốc và Irkut MC-21 của Nga là 2 mẫu máy bay thân hẹp mới được nghiên cứu và sản xuất. Trong khi Comac C919 đã tới Việt Nam trình diễn, đối thủ Irkut MC-21 giờ đang ra sao?
Máy bay Irkut MC-21 do Nga sản xuất.
IRKUT MC-21: ĐỐI THỦ KHÓ NHẰN CỦA AIRBUS, BOEING, COMAC?
Dự án phát triển máy bay thân hẹp MC-21 do Irkut đảm nhiệm đã bắt đầu từ năm 2007. Mẫu thử đầu tiên đã ra đời vào ngày 08/6/2016, và liên tiếp theo sau đó là các cuộc thử nghiệm nhằm đưa máy bay đi vào vận hành chính thức nhanh nhất.
Tháng 8/2017 đánh dấu sự kiện mẫu thử MC-21 đầu tiên hoàn thành 9 bài bay thử nghiệm mà tập trung vào sự ổn định và khả năng điều khiển tại các độ cao và vận tốc khác nhau. Sau đó, tháng 10/2021, một chiếc MC-21 đã bay thử nghiệm 6 giờ đồng hồ trên bầu trời Nga, đạt tầm bay 4.500 km ở độ cao 10.000 mét. Sau đó, nhiều bài bay thử tiếp tục được đặt ra, trong đó có bài thử bay độ cao lên tới 12.000 mét.
Irkut MC-21 với động cơ nội địa PD-14. Ảnh: Yakovlev
Ngày 25/12/2023, mẫu thử thứ 4 của Irkut MC-21 đã hoàn thành chuyến thử nghiệm đầu tiên. Theo nhà sản xuất Irkut thì chuyến bay thử nghiệm đã diễn ra trong 1 giờ 40 phút với vận tốc khoảng 500km/h với độ cao 3.000 mét. Đây là chiếc mới nhất trong số 4 chiếc được chế tạo cho thử nghiệm.
Trên thực tế, biến thể MC-21-300 là biến thể mới hoàn thành thử nghiệm. MC-21-300 có cấu hình cabin đủ chở 211 hành khách, bay tối đa 6.000km. Bên cạnh MC-21-300 còn có MC-21-400 có thể chở theo 212 hành khách, MC-21-200 với kích thước ngắn hơn, có thể chở theo 165 hành khách với tầm bay 6.400 km.
Theo chia sẻ của Roman Taskaev và Oleg Mutovin - hai phi công cầm lái chiếc thử nghiệm Irkut MC-21-300 vừa rồi, chiếc máy bay đã đạt được hiệu năng đúng với kỳ vọng.
Irkut MC-21 có thể chở nhiều khách nhất trong phân khúc máy bay thân hẹp. Ảnh: Air Insight
Một trong những khách hàng đầu tiên nhận MC-21 là Rossiya Airlines từng được dự kiến nhận máy bay vào năm 2022, nhưng do biến động về chính trị và thị trường mà đơn giao hàng đầu tiên có thể phải rời tới năm nay hoặc năm sau, chủ yếu chờ các nhà cung cấp địa phương sản xuất được linh kiện tương ứng trong bối cảnh Nga đang phải chịu nhiều lệnh trừng phạt.
Cũng vì thế, Irkut MC-21 sẽ không sử dụng động cơ do Pratt & Whitney (Canada) sản xuất, thay vào đó sẽ sử dụng động cơ Aviadvigatel PD-14 do chính Nga, cụ thể là United Engine Corporation, sản xuất.
Tuy gặp nhiều khó khăn về sản xuất, Irkut MC-21 vẫn được xem là một đối thủ đáng gờm khi không những có giá bán thấp mà chi phí vận hành cũng rất tiết kiệm.
Bộ trưởng Bộ Công nghiệp Nga - Denis Manturov - từng cho rằng chi phí vận hành của MC-21 thấp hơn khoảng 12% đến 15% so với các mẫu máy bay tương tự. Trong khi đó, tờ Kommersant (Nga) từng tiết lộ rằng Irkut MC-21 sẽ có giá từ 4,3 triệu rúp đến 4,6 triệu rúp (tương đương 50 triệu USD đến 54 triệu USD, hoặc 1,188 nghìn tỷ đồng đến 1,283 nghìn tỷ đồng) khi bàn giao trong khoảng năm 2028 đến năm 2030; trong khi đó, các mẫu máy bay đối thủ của Airbus, Boeing hay Comac đều có giá khoảng 100 triệu USD.
