Trong lịch sử đã từng có rất nhiều vụ án phải mất rất nhiều năm vẫn không thể được giải quyết, như vụ án sát thủ Cung Hoàng Đạo (Zodiac Killer) là một ví dụ điển hình. Tuy vậy khi khoa học dần phát triển, những vụ án trước kia từng gây đau đầu cho giới điều tra, nay cuối cùng đã được đưa ra ánh sáng.
Như mới đây, cảnh sát Mỹ công bố đã tìm ra thủ phạm cho một vụ giết người cực kỳ máu lạnh xảy ra vào 32 năm trước. Thủ phạm cuối cùng đã được đưa ra ánh sáng, nhờ một bằng chứng được xem là bất ngờ nhất lịch sử.
Stephanie Isaacson chỉ mới 14 tuổi khi bị kẻ thủ ác ra tay sát hại
Vụ giết người đầy máu lạnh và bằng chứng bất ngờ
Cách đây 32 năm, Stephanie Isaacson đã bị tấn công tình dục, đánh đập và siết cổ đến chết trên đường đi học. Năm ấy, cô bé mới chỉ 14 tuổi.
Các bằng chứng ADN của hung thủ vẫn còn trên áo cô bé. Tuy nhiên sau rất nhiều xét nghiệm trải qua nhiều năm, không ai tìm ra kẻ có mẫu gene trùng khớp cả. Suốt 3 thập kỷ trôi qua, vụ việc dần trở nên nguội lạnh.
Nhưng cách đây 9 tháng, công ty xét nghiệm gene tại Texas có tên Othram đã tiếp cận Sở cảnh sát Las Vegas (LVMPD) với một đề xuất nhỏ. Họ cho biết đã nhận được một người giấu tên gửi mẫu gene để phục vụ điều tra một vụ án đã cũ. Với Othram, nó không quan trọng. Nhưng với sở cảnh sát thì khác.
Chính nhờ bằng chứng này, vụ án 32 năm được nhiều điều tra viên gạo cội đánh giá là "không thể giải được" cuối cùng đã được đưa ra ánh sáng. Nhưng điều bất ngờ nhất nằm ở kích cỡ của nó - chỉ tương đương khoảng 15 tế bào của con người!
Trên thực tế, việc sử dụng công nghệ để tìm ra bằng chứng ở các mẫu gene trong các vụ án cũ không phải là mới. Nhưng khối lượng của đoạn ADN họ có được mới là vấn đề - chúng chỉ nặng 0,12 nanogram (1 phần tỉ của gram). Nó nhỏ hơn bất kỳ bằng chứng nào từng xuất hiện trong lịch sử điều tra phá án, bởi đa số các mẫu ADN có thể đưa ra xét nghiệm có khối lượng rơi vào khoảng 750 đến 1000 nanogram.
"Vụ án của Stephanie được lựa chọn để đặc biệt điều tra là vì lượng ADN trong bằng chứng là quá nhỏ" - theo lời giải thích của Trung úy Ray Spencer thuộc LVMPD. "Kết quả, chúng tôi đã xác định được nghi phạm Darren Roy Marchand, người có khả năng đã thực hiện vụ tấn công tình dục và sát hại Stephanie vào năm 1989."
Công nghệ phân tích ADN đã tồn tại từ cách đây vài thập kỷ. Thập chí, nó trở nên phổ biến đến mức có thể dễ dàng mua được. Các bộ test ADN có thể cho chúng ta biết nguồn gốc chủng tộc, tiền sử y tế, góp phần chống lại dịch Covid-19, và giúp chống lại tội phạm. Như năm 2018, công nghệ phân tích gene đã giúp giới điều tra bắt giữ Sát thủ Golden State (Golden State Killer) - tên sát nhân đã ra tay với 12 người và cưỡng hiếp 51 người khác trong suốt 2 thập niên 1970 và 1980.
Hình ảnh của Isaacson và nghi phạm Darren Roy Marchand
Kẻ gây án vụ Isaacson cũng được xác định bằng phương pháp này. Suốt 7 tháng sau đó, Othram đã xây dựng được chuỗi gene của mẫu ADN còn sót lại, sau đó so sánh với cơ sở dữ liệu. Họ xác nhận mẫu ADN này khớp với anh họ của kẻ tình nghi đã giết Isaacson, và từ đây xác nhận được danh tính của hung thủ - Marchand. Tên này cũng từng bị truy tố vào năm 1986 vì tội danh siết cổ nạn nhân Nanette Vanderberg (24 tuổi) đến chết. Tuy nhiên, vụ án này cũng bị hoãn vì thiếu bằng chứng, và nghi phạm đã tự sát sau đó 9 năm. Nói cách khác dù tìm ra danh tính thủ phạm vụ Isaacson, hắn cũng không thể bị kết tội nữa.
"Khi có thể tìm thông tin từ mẫu ADN nhỏ như vậy, nó mở ra cơ hội phá giải rất nhiều vụ án trong lịch sử vốn được xem là không thể phá giải" - trích lời David Mittelman, CEO của Othram.
Không có cách nào để xác định được Isaacson có biết hung thủ hay không, nhưng Trung úy Spencer cho rằng nó có thể là vụ tấn công ngẫu nhiên mà thôi.
"Tôi mừng vì họ đã tìm ra kẻ sát hại con gái tôi" - mẹ của Isaacson cho biết. "Tôi chưa bao giờ tin được rằng vụ án ấy có thể được phá giải."