Gần một thế kỷ trước khi cơn khủng hoảng Covid-19 diễn ra, nhân loại đã cảm thấy sợ hãi vì một đại dịch khác - cúm Tây Ban Nha.
Đại dịch năm 1918 giống như một cỗ máy giết người vậy, tước đi sinh mạng của 675.000 người Mỹ, và khoảng hơn 50 triệu người khác trên phạm vi toàn thế giới.
Và cũng giống như Covid-19, lực lượng công nhân viên y tế khi đó cũng cực kỳ thiếu hụt. Chicago cũng vậy, khao khát có được những y tá tình nguyện chăm sóc người bệnh, đặc biệt là nhóm được cử đến nhà riêng của nhiều bệnh nhân.
Julia Lyons - năm đó 23 tuổi - thì xem đây là một cơ hội. Lyons nhận ra rằng trong thời buổi hỗn loạn, sẽ không ai có đủ thời gian để kiểm tra nhân dạng của mình.
Vậy nên, ả quyết định đăng ký làm y tá tại gia bằng nhiều cái tên khác nhau, và câu chuyện của ả được tờ Chicago Tribune ghi lại giống như một cuốn tiểu thuyết trinh thám vậy.
Nữ quái nhung lụa và chuỗi phạm tội "màu nhiệm"
Tờ Tribune mô tả, Lyons là "người phụ nữ bao phủ bởi kim cương và nhung lụa, tay đeo đầy đá quý. Với nụ cười như hoa hồng cùng hàm răng trắng bóng, ả tạo ra rất nhiều 'phép màu' trong việc lừa phỉnh, lấy tiền của người khác."
"Khi những bệnh nhân nhiễm cúm đứng giữa lằn ranh sinh tử, Julia - trong trang phục y tá - sẽ tới nhà họ và cướp mọi thứ," - trích trong báo cáo của Tribune.
Có lần, một bệnh nhân gọi điện cần y tá, Julia đã ra hiệu thuốc, mua một bình oxy giá 5 đô nhưng về báo lại với giá 63 đô.
Tính theo giá trị hiện tại, nó tương đương với $1.077 (khoảng gần 25 triệu đồng tiền Việt). Trong quá trình chăm sóc (rất ngắn), ả nhanh tay khoắng đi 2 chiếc nhẫn, 2 bộ đầm đẹp, một đôi giày và một chiếc ghim cài áo đắt tiền.
Đôi khi, ả còn có đồng phạm. "Đó là một tay buôn ma túy. Gã giả làm bác sĩ kê đơn, khiến người bệnh phải trả 25 đô cho một thứ chỉ đáng giá 10 cent," - theo báo cáo của Tribune.
Một lần, có bệnh nhân - một người đàn ông đã cao tuổi - tỏ ra nghi ngờ. Đó là lúc Julia thể hiện khả năng của mình.
"Ông không nhớ con à? Khi còn nhỏ, con thường quá giang xe ngựa của ông đó," - ả nói như vậy. Ông lão đó quả là có vài chiếc xe ngựa.
Dù không thể nhớ một cách chính xác, nhưng "nó khiến ông động lòng, từ đó dễ dàng chi tiền hơn."
Khi cảnh sát tới hỏi, người đàn ông ấy "gần như hoảng loạn ngay khi biết cô y tá xinh đẹp có hàm răng trắng, đẹp tuyệt trần ấy có thể là tên lừa đảo," - Tribune viết.
Ông nói: "Tôi biết con bé hơn 20 năm rồi. Lúc nhỏ, con bé thường đi nhờ xe tôi mà."
Ngay trong đêm hôm đó, Julia biến mất. Khám xét hiện trường, người đàn ông mất thêm chiếc đồng hồ, một khoản tiền cùng vài thứ khác nữa. Hôm sau, ông nói với cảnh sát: "Có lẽ là tôi nhớ nhầm mất rồi."
Lưới trời lồng lộng nhưng... vẫn thoát
Cảnh sát cuối cùng đã lần ra dấu vết của Julia thông qua một người bạn tên Eva Jacobs - cũng có tiền án lừa đảo. Jacobs sống trong một căn nhà thường được biết đến là "hang ổ của lũ trộm" - theo Tribune.
Bằng cách nghe lén điện thoại, cảnh sát biết được Julia đang sống ở gần ngôi nhà ấy và lần theo dấu vết. Khi đó, ả chuẩn bị lấy Charlie - chủ nhà hàng Victory trên đại lộ West Madison.
Ngay trước khi lời thề nguyện được trao, chiếc còng số 8 bập vào tay Julia, và ả bị đưa đi ngay lập tức.
"Ông quen cô ta bao lâu rồi," - điều tra viên hỏi Charlie tại trại giam.
"10 ngày!" - ông đáp. "Tôi đã nghĩ là mình hiểu cô ấy."
Đêm đó, Julia và Eva ngủ trong trại giam. "Chúng tôi nghĩ đó là những khoản tiền dễ kiếm," - Eva nói, cho thấy cả hai có thể là đồng phạm.
Ngày hôm sau tại sở cảnh sát, Julia phải đối mặt với một quả phụ. Chồng của bà đã chết sau khi "nữ y tá" bỏ mặc ông giữa cơn bạo bệnh.
"Cô đã giết chồng tôi! Không có bản án nào là quá nặng với cô nữa đâu," - người phụ nữ thổn thức. Julia sau đó bị buộc tội lừa đảo, ăn cắp và kiếm tiền gian dối.
Nhưng cái kết của nữ quái được mệnh danh là "Julia lừa lọc" vẫn chưa tới. Hôm sau, John Hickey - phó cảnh sát trưởng tình nguyện đưa Julia từ nhà giam đến tòa. Một điều tra viên căn dặn: "Đừng mất cảnh giác. Cô ả rất tinh ranh. Tốt nhất là thật cẩn thận."
"Thôi nào, cô ta không trốn nổi đâu," - Hickey gạt đi.
Nhưng thay vì đưa Julia tới bằng xe tuần tra, Hickey đưa cô ả đi bằng xe bình thường. Tại tòa, có ít nhất 50 nạn nhân đến làm chứng. Julia được nhận định phải nộp khoảng $13.000 tiền tại ngoại - con số tương đương $190.000 ngày nay.
Hickey lại đưa Julia quay trở lại nhà giam. Nhưng chỉ một tiếng rưỡi sau, y gọi về sở báo cáo rằng Julia đã nhảy ra khỏi xe, lên một phương tiện khác chờ sẵn để tẩu thoát.
Có điều theo báo cáo hiện trường, một quan chức nghi ngờ rằng Hickey đã có gian díu với Julia, khi cho thấy cả hai đã tới quán rượu.
Tới đây, Hickey lại đổi lời khai rằng Julia muốn tới ngân hàng để rút tiền. Y nói rằng "Tôi chỉ quay đi vài giây, và ả biến mất." Ngay tối hôm đó, Hickey bị bắt vì tình nghi nhận hối lộ.
Cái giá phải trả
Về phần Julia, ả nhanh chóng ngựa quen đường cũ, tiếp tục giả dạng y tá lừa tiền.
Tháng 3/1919, cảnh sát lần ra dấu vết của ả thông qua các tờ đơn đăng ký y tá tại gia ở Fullerton Boulevard. Ngay khi Julia ra mở cửa, cảnh sát ập vào bắt ngay tức thì.
Lần này, Julia còn phải đối mặt với một bản án mới - kết hôn trái phép. Dù trước đó đã kết hôn, nhưng Julia đã kịp làm thêm lễ cưới nữa với một anh lính trẻ.
"Tôi gặp anh ấy ở phía nam," - Julia kể lại. "Thực sự lãng mạn. Chúng tôi biết nhau 4 ngày, và tôi trở thành cô dâu. Tuần trăng mật của chúng tôi diễn ra tại một trang trại."
Rốt cục, tới tháng 4/1919, Julia cũng phải hầu tòa.
Tại đây, cô ả khẳng định "mình là một nạn nhân của một băng đảng trộm, bị ép buộc phạm tội trái với ý muốn," - trích báo cáo của Tribune. Ả thậm chí còn ngất ngay tại tòa, thể hiện rằng mình thực sự đau khổ.
Tòa dĩ nhiên chẳng tin vào điều đó. Trước khi luận tội, Julia còn giả điên, nhưng các khám nghiệm sau đó chỉ ra rằng cô ả chỉ giả vờ. Tháng 7/1919, "Julia lừa lọc" bị kết án từ 1 - 10 năm tù giam.