Sau cuộc giao lưu trực tuyến (GLTT) của Tổng thống Putin ngày 20/6, Báo Điện tử Trí Thức Trẻ đã có trao đổi với nhà báo Nguyễn Đăng Phát, Tổng thư ký Hội hữu nghị Việt - Nga về ấn tượng của ông về các câu trả lời của người đứng đầu nước Nga.
Thưa ông, xin ông có thể cho biết đánh giá chung của ông về buổi GLTT năm nay của Tổng thống Putin?
Cuộc giao lưu trực tuyến năm nay súc tích, nội dung phong phú và chủ yếu là các vấn đề đối nội, chủ đề chính mà người dân quan tâm như đời sống, kinh tế, y tế… Năm 2018 nước Nga bầu cử Tổng thống, sau đấy ổn định tổ chức, lập chính phủ, ổn định đường hướng nên năm 2019 là năm triển khai những chương trình cụ thể. Hiện tại, Nga đang thực hiện 12 dự án quốc gia xây dựng kinh tế và phát triển xã hội trong các mặt khoa học, giáo dục, nhà ở, công nghệ, nông nghiệp…
Và 6 tháng cuối năm 2019 thì bắt đầu rót tiền vào các dự án này. Do đó mà ở chương trình GLTT năm nay những câu hỏi đều có chủ đề xuyên suốt là đối nội, các vấn đề cụ thể như dân sinh, việc làm, y tế, giáo dục, chống tham nhũng… Tuy nhiên thì các vấn đề quốc tế nổi bật cũng được đặt câu hỏi và đề cập đến, ví dụ như quan hệ với Ukraine với tân Tổng thống Zelensky, vấn đề quan hệ với Mỹ, vấn đề Iran…
Cái đáng chú ý nữa là lần này có vẻ người dân hỏi nhiều hơn và Tổng thống trả lời cũng thú vị hơn về một số vấn đề riêng tư của Tổng thống như câu hỏi Tổng thống có bao giờ có cảm giác xấu hổ không, quyết định khi lên làm Tổng thống thế nào, bây giờ nghĩ lại thì thế nào, có làm Tổng thống không?... Một phần câu hỏi liên quan đến đời tư của Tổng thống và ông Putin trả lời rất dí dỏm và rất hay.
Theo ông, nguyên nhân vì sao cuộc GLTT năm nay thú vị hơn mọi năm?
Có lẽ lần này do nội dung liên quan đến đối nội hơn, không chứa đựng những câu hỏi có vấn đề căng thẳng. Trong không khí, điều kiện như vậy thì ông Putin cũng trả lời các câu hỏi về đời tư một cách thoải mái, thú vị. Tông giọng của cuộc trả lời năm nay không nóng, không căng thẳng như một số năm trước. Có lẽ đó là điểm đáng chú ý.
Có phải điều này thể hiện việc người Nga cảm thấy hài lòng với chính phủ không, thưa ông?
Hài lòng cũng không phải nhưng người dân nhận thấy Tổng thống và chính phủ, nói chung là nhà nước đang bắt tay vào thực hiện nhiều việc. Người dân Nga cũng có đặc điểm là họ hiểu được vấn đề, chia sẻ với chính quyền những áp lực từ lệnh cấm vận. Cuộc sống của họ có khó khăn nhưng đang ổn định, thu hập đang được khôi phục mặc dù chưa tăng. Có lẽ họ nhìn thấy những hành động thực tế của nhà nước trong bối cảnh môi trường quốc tế vẫn đang có những khó khăn thì những điều đã làm được, họ cũng chia sẻ.
Phải chăng dư luận nước Nga cũng hài lòng đối với cá nhân Tổng thống Putin?
Uy tín của ông Putin tuyệt đối và hiện nay, dù nhiệm kỳ ông Putin đến năm 2024 cũng còn vài năm nữa nhưng đúng là chưa thấy xuất hiện gương mặt nào dự báo là có thể thay thế ông Putin ở vai trò lãnh đạo cao nhất của nước Nga. Mức uy tín của ông với những chính khách khác cách quá xa. Nhưng tôi cho rằng chắc chắn nước Nga cũng sẽ có kế hoạch.
Tại sao cuộc GLTT này có sức hấp dẫn với người dân Nga dù đây là hoạt động thường niên, năm nào cũng có?
Hoạt động này đã trở thành truyền thống của nước Nga, sự cởi mở giao lưu này thành truyền thống rồi. Và đã gọi là giao lưu thì không thể một chiều. Cuộc giao lưu từ người dân từ khắp nơi, gửi trước cũng như đột xuất khiến người lãnh đạo cũng thấy rõ hơn vấn đề tâm tư của người dân như thế nào.
Một thế mạnh nữa của cuộc GLTT này là các quan chức địa phương cũng được huy động, yêu cầu theo dõi cuộc giao lưu trực tuyến này và trong cuộc giao lưu trực tuyến, nếu có vấn đề nảy sinh mà Tổng thống thấy hợp lý thì chỉ đạo các quan chức "ghi sổ" và giải quyết luôn. Cũng là một cách vận hành vừa nghe ngóng vừa chỉ đạo giải quyết những vấn đề bức xúc luôn.
Có một số người cảm giác ông Putin giải quyết các vấn đề còn vụn vặt, không phải chiến lược từ trên cao nhưng ông quan niệm những gì liên quan đến con người không có cái gì là nhỏ nhặt, không quan trọng cả. Đây cũng là quan điểm của một người lãnh đạo và chính điều này làm tăng uy tín của ông trước công chúng.
Khía cạnh rất đáng chú ý là nó có cơ chế như một cuộc họp toàn quốc, nghe phản ánh, nhận phản hồi rồi chỉ đạo, giao nhiệm vụ cho các cấp. Đây cũng là đặc điểm sinh hoạt chính trị ở nước Nga, cũng là đặc điểm dưới thời cầm quyền của ông Putin.
Ông đánh giá thế nào về cách ông Putin trả lời các vấn đề tế nhị?
Ông Putin là một nhà lãnh đạo rất giỏi, nắm vấn đề rất tốt, ông còn là người trực tiếp làm văn bản, xử lý số liệu. Không phải chỉ ở trong cuộc giao lưu như này mà nhiều cuộc khác, ông Putin cũng xử lý vấn đề nhanh nhạy. Ngay cả với cuộc họp báo lớn có cả nhà báo trong nước và quốc tế, họ đặt ra những câu hỏi khiêu khích nhưng ông vẫn trả lời đàng hoàng và thành công.
Trong các câu trả lời của ông Putin, ông cảm thấy thú vị với câu nào nhất?
Tôi cảm thấy ấn tượng với câu trả lời của ông Putin cho câu hỏi "Những quan chức làm việc không hiệu quả bao giờ được thay thế bằng robot?"
Ông Putin trả lời, Robot cũng có phải người lập chương trình, chứ không phải robot thay được con người. Con người là trên hết, con người mới làm ra tất cả. Câu trả lời rất thú vị. Ngoài ra, khi ông Putin chia sẻ về một lần đã khiến ông có cảm giác xấu hổ, người nghe cuộc GLTT cũng cảm nhận được ông đã rất ân hận. Câu trả lời cũng rất tình cảm.
Với tôi, ông Putin là một nhà lãnh đạo thân thiện, gần gũi và thông minh.