Việc Tổng thống Donald Trump rút Mỹ khỏi một loạt các hiệp định thương mại đa phương có thể khiến cho nước Mỹ đánh mất tầm ảnh hưởng quan trọng trên thị trường toàn cầu trong nhiều thập niên tới đây.
"Chúng ta cần phải học một điều từ quá khứ rằng thế giới đang bước sang một kỉ nguyên mới của các luồng vận chuyển hàng hóa và dịch vụ toàn cầu. Do vậy, kinh nghiệm sản xuất cũ sẽ trở nên không còn phù hợp với thực tế nữa", ông Mark Muro, học giả cấp cao của Viện nghiên cứu Brookings, cho biết.
Nước Mỹ sẽ chịu thiệt vì quyết sách của ông Trump?
Giới chuyên gia thương mại tại buổi thảo luận "Toàn cầu hóa và người lao động Mỹ", đã lên tiếng chỉ trích những động thái của Tổng thống Trump về các quyết định khiến nước Mỹ bị cô lập với phần còn lại của thế giới. Cùng lúc này, sức mạnh thương mại của Trung Quốc đang tăng lên nhanh chóng.
Theo bà Christine McDaniel, một nhà kinh tế học từng làm việc tại Bộ Tài Chính dưới thời Tổng thống Bush, Tổng thống Trump nên hợp tác với các quốc gia có chung mối quan tâm của Mỹ trong lĩnh vực vi phạm bản quyền các loại tài sản trí tuệ và các vấn đề khác liên quan.
Buổi tranh luận này là sự kiện cuối cùng trong một chuỗi sáu buổi tranh luận về vai trò của nước Mỹ trên thế giới do Chương trình Chính sách đối ngoại của Viện Nghiên cứu Brookings và Viện nghiên cứu Charles Koch phối hợp với Politico đồng tổ chức.
Các chuyên gia lo ngại rằng các quyết sách thương mại của Tổng thống Trump sẽ đẩy nước Mỹ vào nguy cơ chiến tranh thương mại, và khiến nước Mỹ chịu nhiều thiệt hại về kinh tế.
Ông William Galston, học giả tại Viện nghiên cứu Brookings - phụ trách chính sách trong nước dưới thời Tổng thống Bill Clinton, nhận xét rằng ông Trump đang khiến cho tầng lớp lao động Mỹ cảm thấy thất vọng bởi thu nhập của họ không được cải thiện sau nhiều thập niên.
Ông Dan Ikenson thuộc Viện nghiên cứu Cato cho biết, cách tiếp cận vấn đề thương mại của ông Trump, như việc rút khỏi các hiệp định thương mại hiện có, và áp đặt thuế quan cho sản phẩm của các nước đồng minh sẽ khiến Mỹ chịu nhiều thiệt hại về kinh tế.
Mới đây Mỹ đã quyết định áp thuế 25% trên 50 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc, và ngay lập tức Trung Quốc đã ra đòn đáp trả. Ảnh: Zero Hedge.
"Nếu bạn tin rằng thương mại chỉ là một trò chơi luôn chỉ có một kẻ thắng cuộc, và đánh giá theo quan điểm của ông Trump thì bạn có thể kết luận rằng ông Trump đang hành động đúng đắn.
Tuy nhiên sự thật là ông Trump tạo ra những áp lực cho các nước khác. Ông ấy rút Mỹ khỏi các hiệp định thương mại mà không hề đưa ra ý tưởng thay thế. Như vậy làm sao các doanh nghiệp có thể xoay xở được với quyết định của ông ấy?
Các nhà đầu tư đang tìm kiếm sự chắc chắn, nhưng Tổng thống Trump thì không. Tôi hy vọng những căng thẳng này sẽ sớm kết thúc", ông Ikenson cho hay.
Mỹ cần tôn trọng các quy tắc thương mại
Bằng cách rút khỏi các thỏa thuận thương mại như Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và quay lưng lại các tổ chức có sức nặng như G-7 hồi cuối tuần trước, các chuyên gia cho biết Tổng thống Trump đang rút Mỹ khỏi các quy tắc thương mại quan trọng, những quy định sẽ định hình nền kinh tế toàn cầu mới đang hình thành.
Ông McDaniel cho rằng Mỹ cần "trở lại với các nguyên tắc, và hợp tác cùng các đồng minh chung quan điểm với Mỹ để xây dựng quy tắc thương mại mới hiệu quả hơn", và Tổng thống Trump cần định hình nền kinh tế Mỹ dựa trên những quy tắc đó.
"Tương lai" của kinh tế Mỹ bao gồm việc cạnh tranh trong một kỷ nguyên mới, với các hoạt động phát triển dựa trên các công nghệ mới như trí thông minh nhân tạo và công nghệ đám mây. Việc phát triển kinh tế chỉ dựa trên hoạt động sản xuất như của Trung Quốc đã trở nên quá lạc hậu, ông Muro nói.
"Những công nghệ mới sẽ khiến cuộc cạnh tranh giữa các quốc gia thay đổi rất nhiều so với hiện nay. Con đường phía trước sẽ có rất nhiều chông gai, do đó nước Mỹ cần chuẩn bị sẵn sàng ngay từ bây giờ", ông Muro kết luận.